Kars Yöresinde Sığır ve Koyunlarda Bruselloz ve Toksoplazmoz Üzerine Seraepidemiyolojik Araştırmalar

Yıl 2000, Cilt: 11 Sayı: 1-2, 47 - 56, 01.12.2000

Özkan Aslantaş Cahit Babür

Öz

Bu çalışma, Kars yöresindeki sığır ve koyunlarda bruselloz ve toksoplazmoz'un seroprevalansını
saptamak için Mayıs ı999 ve Haziran 2000 tarihleri arasında yapılmıştır. Bu amaçla,
merkez ve ilçe köylerinden toplanan değişik ırk ve yaşta 30'u yavru atmış toplam ıı5 sığır ile
ıo·u yavru atmış toplam ıo3 koyuna ait serumlar Bruceila seropozitifliğini saptamak için tüp
aglütinasyon testi, anti-Toxoplasma gondii antikorları yönünden ise Sabin Feldrnan boya testi
ile incelenmiştir.
Test edilen 115 sığırdan 40'ı (% 34.78) ve 103 koyunun ise 3'ü (% 2.9ı) Bruceila yönünden
serapozitif bulunmuştur
Test edilen 115 sığırın 57'si (% 49.56), ıo3 koyunun 53'ü (% 51.45) anti-Toxoplasma gondii
antikorları yönünden serapozitif bulunmuştur. Serapozitifbulunan 57 sığırın 29'u (% 50.87)
1/16, 21'i (% 36.84) 1/64, 6'sı (% 10.52) /256 ve 1·i (% 1.75) 1/1024 titrede, serapozitifbulunan
53 koyunun 29'u (% 54.71) 1/ 16, ıTsi (% 32.07) 1/64, 5'i (% 9.43) 1/256 ve 2'si (% 3.77)
de 1 /024 titrede pozitif bulunmuştur. Brucella yönünden serapozitif bulunan 40 sığırın 16'sı
(% 40.00) ile 2 koyun anti-Toxoplasma gondii antikorları yönünden de serapozitif bulunmuştur.
Abort yapmış 30 sığırın 13'ü (% 43.33ı anti-Toxoplasma gondii antikorları yönünden seropozitif
bulunmuş olup, bunların 7'si. (% 53.85) 1 /16, 6'sı (% 46.15:) 1/64 titrede pozitif saptanmıştır.
Abort yapmış ıo koyun Bruceila yönünden seronegatif, Toxoplasma gondii yönünden ise 5'i
(%50.ooı serapozitif bulundu. Serapozitif bulunanlardan 2'si (% 40.00) 1 /16 ve 3'ü (% 60.00)
1/64 titrede serapozitif bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bruseiloz, Toksoplazmoz, Sığır. Koyun. Sabin-Feldman Boya Test, Tüp Aglütinasyon Testi, 2000, Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi, Özkan ASLANTAŞ, Cahit BABÜR

Kaynakça

• Altıntaş K (1977). Haralarımız sığırlarında serolajik yöntemlerle toksoplazmoz araştırması. Mikrobiyal Bül, 11(2):189-199
• Altıntaş K (1981). Devlet Üretme Çiftliklerindeki koyun ve keçilerde toksoplazmozis araştırması. T Parazitol Derg, 2(4):87-101
• Altıntaş K ( 1996). Türkiye•de hayvanlarda Toxoplasma gondii enjeksiyonları. T Parazitol Derg, 20(3-4):479-487
• Arda M, Bisping W, İstanbulluoğlu E, Akay Ö, İzgür M, Karaer Z, Diker S, Kirpal G (1987). Orta Anadolu Bölgesi koyunlarında abortus olaylarının etiyolojisi ve serolojisi üzerine bir çalışma. A Ü Vet Fak Derg, 34(2):195- 206
• Arda M, Minbay A, Leloğlu N, Aydın N, Kahraman M, Akay Ö, İzgür M, Diker KS (1997). Özel Mikrobiyoloji. 4.Baskı.Medisan Yayın Serisi No:26 Medisan Yayınevi. Ankara
• Aslantaş Ö (1998). Sığır bruseilozis'inin allerjik deri testleri ile teşhisi üzerine çalışmalar. Doktora Tezi. Kafkas Üniv Sağ. Bil Enst, Kars.
• Aydın N, Erdeğer , J, Diker KS (1987). Bruceila canis'e karşı oluşan antikorların merkaptoetanol mikroaglütinasyon testi ile araştırılması. Etlik Vet Mikrobiyal Derg, 6(19):95- 100
• Aydın N, Arda M, Akay Ö, İzgür M, Esendal Ö, Aydın F (1990). Atıkjetuslardan izole edilen Bruceila suşlarının koaglütinasyon testi ile idendifikasyonları. A Ü Vet Fak Derg, 37(2):348-358
• Babür C ve Karaer Z (1997). Koyunlarda Toxoplasma gondii'nin seroinsidensi ve izolasyonu üzerine çalışmalar. T Parazitol Derg. , 2(3):293-299
• Babür C, İnci A, Karaer Z (1997). Çankırı yöresinde koyun ve keçilerde Toxoplasma gondii serapozitifliğinin Sabin-Feldman boya testi ile saptanması. T Parazitol Derg, 2(4):409-412
• Babür C, Karaer Z, Çakmak A, Yaralı C, Zeybek H (1996). Ankara yöresinde Sabin- Feldman (SF), İndirekt Floresan Antikor (lFA), Latex Aglütinasyon testleri ile koyun 54 toxoplasmosisinin prevalansı. F Ü Sağlık Bil Derg, 10(2):273-277
• Demirözü K, Çelik M, İyisan AS ( 1994). Kars ilinde bruceilasis 'in seroepidemiyolojisi. Pendik Vet Mikrobiyal Derg, 24(2): 123-132.
• Demirözü K, Çelik M, İyisan AS, Özdemir Ü, Erdenliğ S (1996) . Trakya Bölgesinde bruceilosis 'in seroepidemiyolojisi. Pendik Vet Mikrobiyal Derg, 27(1):79-100
• Denizli A N, Gökçen S, Ergün A (1992). Ege bölgesi sığırlarında Bruceila enfeksiyonunun ELISA testi ile insidensinin saptanması. Hayv Aşıları Kont Merk Md Derg, 16(30): 48-57
• Dubey JP, Beattıe CP (1988). Toxoplasmosis of animals and man. CRC Press, Fla: Boca Raton, p:l07-115.
• Dündar B (1999). Çankırı yöresi sığırlarında toxoplasmosis'in seroprevalansı. Etlik Vet Mikrobiyal Derg, 1 0(2):61-72
• Erdeğer J, E~endalMÖ, Yardımcı H, İzgür M (1998). Sığır ve koyun bruseilozis'inin teşhisinde alternatif yöntemler. Pendik Vet Mikrobiyal Derg, 29(1-2) :105-114
• Eren H, Babür C, Erdal N, Sert H (1997). Ankara ve Aydın Yöresi sığırlarında Sabin-Feldman Boya tesi ile Toxoplasma gondii'nin prevalansı. Türk Hij ve Den Biyol Derg, 5:31-34
• Eroğlu M (1989). Türkiye'de brusellozis'in insidensi. Pendik Hay Hast Merkz Araşt Enst. Yayın No:9, s.32-35
• Güllüce M, Leloğlu N (1993). Kars ve çevresinde sığır serumlarında bruceila antikorlarının araştırılması için ELISA ve diğer metodların karşılaştırılması. Vet Hek Dern Derg, 64(4):27-33
• İnci A, Aydın N, Babür C, Çam Y, Akdoğan C, Kuzan Ş (1999). Kayseri yöresinde sığır ve koyunlarda toksoplazmozis ve bruseilozis üzerine seraepidemiyolojik araştırmalar. Pendik Vet Mikrobiyal Derg, 30(1):41-46
• Kenar B (1990). Konya, Niğde, Nevşehir ve Kayseri illerinde koyun ve sığır Bruceilasis 'inin serasurvey epidemiyolojik araştırması. Veterinarium, 1(2):34-37. Etlik Vet. Mlkrob. Derg. 2000. ı I( ı -2)
• Kenar B, Erganiş O, Kaya O, Güler L (1990). Konya bölgesinde koyunlarda atıklara neden olan Brucella, Campylobacter, Salmonella ve Chlamydia 'ların bakteriyolajik ve serolojik incelenmesi. Veterinari um, ı (ı) : 17-20
• Kıran M M, Baysal T, Hözün H, Güler L, Gündüz K, Kuyucuoğlu Ö, Küçükayan U (ı997). Konya yöresinde koyun abortusları üzerinde patolojik, bakteriyolajik ve serolajik çalışmalar . Etlik Vet Mikrobiyal Derg, 9(2): 109(128).
• Öz İ, Özyer M, Çorak R (ı995). Adana yöresi sığır, koyun ve keçilerde ELISA ve IHA testleri ile Toxoplasmosis'in yaygınlığının araştırılması. Etlik Mikrobiyal Derg, 8(ı-2):87- 99
• Sarnıç H (1976). Toxoplasma gondii antikarlarının araştırılması. Dicle Üniv Tıp Fak Derg, 5(3-4): 565-585.
• Sevinç F, Birdane F M, Sevinç M, Dik B, Altınöz F (2000). Konya yöresindeki sığırlarda Toxoplasma gondii'nin IHA (İndirekt Hemaglütinasyon) ve lFA (İndirekt Fluoresan Antikor) Testleri ile seroprevcilansı. T Parazitol Derg, 24( 1): 1 76- 179
• Şeyda T, Güler M A ve Genç O (1997). Koyunlarda B.melitensis'in mikroaglütinasyon (MAT) ile teşhisi üzerinde araştırmalar. Kafkas Üniv Fak Derg, 3(1):67-72
• Şeyda T, Aydın F, Genç O, Güler MA, Baz E (ı997). Sığır serumlarında mikroaglütinasyon (MAT) ile brucella antikarlarının araştırılması. Kafkas Üniv Fak Derg, 3(ı):7- ll
• Tanyüksel M (ı994). Toxoplasmosis tanısında serolajik testierin karşılaştırılması. T Parazitol Derg, ı8 : 266-276
• Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü (1989). Brusellozis mücadele talimatnamesi. Sayı 189, Ankara
• Wilson M, Ware DA, Juranek D D (1990). Seralogic aspects oj toxoplasmosis. JAVMA, ı96 (2):277-280
• Yardımcı H, Esendal Ö, Aydın N (1996). Sığır brusellozisinin serum aglütinasyon, komplement fikzasyon ve immunocomb testleriyle teşhisi. Etlik Vet Mikrobiyal Derg, 8(3) :24-32
• Yıldız K, Babür C, Kılıç S, Aydenizöz M, Dalkılıç İ (2000). Kırıkkale mezbahası'nda kesilen koyun ve sığırlar ile mezbaha çalışanlarında anti-toxoplasma antikarlarının araştırılması. T Parazitol Derg, 24( ı) : 180- 185
• Zeybek H, Yaralı C, Nıshıkawa H, Nıshıkawa F, Dündar B (1995). Ankara yöresi koyunlarında Toxoplasma gondii'nin prevalansı'nın saptanması . Etlik Vet Mikrobiyal Derg, 8( 1 -2):80-86.