Etlik Merkez Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü'ne 2001-2002 Yılları Arasında Gönderilen Örneklerde Tespit Edilen Pestisidle Zehirlenme Vakaları

Yıl 2005, Cilt: 16 Sayı: 1-2, 37 - 42, 01.12.2005

Rauf Akkaya Yasemin Gürel Feride Koç Yusuf Yiğit Yavuz Kürşad Daş Ayşin Başsatan Yorulmaz İlknur Karakurt

Öz

Türkiye ' de pestisidler tarımsal üretimde ve zirai mücadelede kullanılmaktadır. Buna bağlı
olarak önemli ölçüde hayvanlarda çeşitli zehirlenme vakalarına rastlanmaktadır. Hayvanlarda karşılaşılan
zehirlenmeler kazaen olduğu gibi kasıtlı olarak da gerçekleşmektedir.
Merkez Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Toksikoloji Laboratuvarında pestisid analizleri
yapılmakta olup, bu çalışmamızda 2001 ve 2002 yıllarında Türkiye genelinden
laboratuvarımıza gönderilen numunelerin analiz sonuçları değerlendirilmiştir. Gaz kromatografi,
gaz kromatografi kütle spektrometre (GC-GC-MS)ile yapılan analizler sonucunda 2001 yılı içerisinde
295 numune analiz edilmiş ve 2 adedinde (%0.67) pestisidlerden kaynaklanan zehirlenmeler
tespit edilmiştir. Pozitif vakaların tümünde endosülfan tespit edilmiştir.
2002 yılındaki analizlerde ise 353 adet numune analiz edilmiş ve 15 (%4.24) vaka pozitif bulunmuştur.
Pozitif vakaların 8 adedinde (%2.26) endosulfan, I adedinde metomil (%0.28), 1 adedinde
kumarin (%0.28), 1 adedinde dikforvas (%0.28), 3 adedinde klorpirifos (%0.84), 1 adedinde
aldikarb (%0.28) tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi, Pestisid, Zehirlenme, 2005

Pesticides İntoxication Events That is Detected From the Samples Sent to Central Veterinary Control Research İnstitute Between the Years 2001-2002

Öz

Pesticides are quite widely used in agriculture in Turkey as used in the world. Depeneling on
this, intoxications are faced in animals. Although some of these cas es are seen accidental consump-tion of or subjectian to the pesticides, it is thought that most cases occur due to purposely usage of
pesticides to kill animals.
In Central Veterinary Control and Research Institute Toxicology Laboratory, pesticides
analyses are routinly carried out. In the present study, the analyses results of the animal tissue and
feed sampfes sent with the suspicion of intoxication in 2001 and 2002 were evaluated.
Total 295 sanıpfes were analyzed in 2001 and several pesticides were detected in 2 sampfes
(%0.67) by GC and GC-MS. It was shown that Endosulfan was the most often encountered pesticide
Total sample number analyzed in 2002 was 353 and 15 (%4.24) cases were found to be
pozitive regarding to several pesticides. Endosulfan was detected in 8 (%2,26) cases; methomyl in
1 (%0.28); counıarine in 1 (%0,28); aldicarb in 1 (%0.28) and klorprifos(%0,84) in 3 case

Kaynakça

• ANON (1996a). Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzısıhha Merkez Başkanlığı Zehir danışma merkezinin 1988-1995 yılları kayıtları.
• ANON (1996b). Council Directive 96/23/EU, Off J Eur Commun 125 10-32.
• ANON (1997): Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği Tebliğ No: 1997/23172 Mükerrer. T.C. Resmi Gazete.
• BOOTH NH, MCDOWELL JR (1975): Toxicity of hexachlorobenzene and associated residues in edible animal tissues. J Am Vet Med Assoc, 15: (16686): 591-5.
• CEYLAN S (1980). Organik fosforlu, karbamat ve organik klorlu pestisidlerin ince tabaka kromatografisinde kromojenik ayıraçlarla sistematik analizi. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 27(3-4): 440-466.
• FRANK R, BRAUN HE, STüNEFIELD KI, RASPER J (1990). Organochlorine and organophosporus residues in the fat of domestic farm animal species, Ontario, Canada. Food additiv Cantam 7(5): 629- 636.
• GEORGE VT, SUNDARARAJ A (1995). Studies on residue of DDT in poultry. Ind VetJ,72:1,17-20.
• KAPHALIA BS, SETH TD (1981). DDT and BHC residues in same body tissues of