SAMSUN YÖRESİ SIGIR VE KOYUNLARlNDA GÖRÜLEN MERA KENELERİ VE MEVSİMSEL DAĞILIŞLARI

Yıl 1997, Cilt: 9 Sayı: 2, 17 - 30, 26.07.2022

Mustafa Açıcı Ahmet Celep

Öz

Bu çalışmada 1509 sığır, 2400 koyun, 384 sığır ve koyun barınağı kene
enfeksiyonu yönünden muayene edilmiştir. Araştırma Nisan 1993 - Nisan
1995 tarihleri arasında yapılmış olup, kenelerin mevsimsel ve aylık dağılışları
incelenmiştir. Sığır ve koyunlardan toplam 4838 kene toplanmış, sığırların
% 31 'i, koyunların % 41 'i enfeste bulunmuştur. Kenelerin idendifikasyonunda
6 soy ve bu soylarabağlı 12 tür belirlenmiştir. Sığırlarda en çok bulunan
türler sırasıyla; Boophilus annulatus, Rhipiceplıalus turani c us, Haemaplıysalis
punctata, Rhipicephalus bursa, lxodes ricinus, Dermacentor
marginatus, Hyalomma anatolicum excavatunı, Hyalomma marginatum,
Hyalomma detritum, Haemaplıysalis concınna , Hyalomnıa anatolicum analoticum;
koyunlarda ise, Rlıipicephalus turanicus, Rhipicephalus bursa, Dermacentor
marginatus, Haemaplıysalis punctata, Haemaplıysalis sulcata, Ixodes
ricinus, Haemaplıysalis concinna ve Booplıilus annıtlatus tesbit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mustafa AÇlCI, Ahmet CELEP, Sığır, Koyun, Kene, Samsun, Samsun, Samsun, 1997, Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi

SEASONAL DISTRIBUTION OF SHEEP TICKS AND CATTLE TICKS AROUND SAMSUN

Öz

This study was carried out to determine seasonal distribution of ticks
in cattle and sheep, between April1993- April1995.
Totally 1509 cattle, 2400 sheep w ere examined for tic k infestation. 31
% of the cattle, 41 % of the sheep w ere infested w ith ticks. S ix gene ra of h ard
ticks (Booplıilus, Rlıipicephalus, Haen1aplıysalis, Dermacentor, Hyalomma, Ixodes) were found on these anif!1als.
Totally 4838 adult ticks were collected. The aldults of 12 species of
hard ticks were found on cattle and sheep in vicinity of Samsun. The species
identified w ere Boophilus annulatus, Rhipicephalus turanicus, Rhipicephalus
bursa, Ixodes ricinus, Haemaplıysalis punctata, Haemaphysalis concinna,
Haemaphysalis sulcata, Hyalomma anatolicunı excavatunı , Hyalomnıa
marginatunı, Hyalomma detritum, Hyalomma anatolicum anatolicum, Dermacentor
nıarginatus.

Anahtar Kelimeler

Cattle, sheep, Ixodidae, distribution, Samsun.

Kaynakça

• AYDIN L, TINAR R (1994). Distributions and species of ticks on ruminants in southem Marmara region. (Ref: 8 th International Cangres of Parasitology ı o- ı4 October ı 994 İzmir) Absract Volume 2 PO 2ı . ı o. (1130) P. 3ı7 .
• BAKANİDZE T A, GUGUSSHVILİ G K, BARAMİDZE I V, MOSIDZE G D, TSINTSADZE D Sh (1980). The question of Natural foci of Brucellosis in Georgia. Soobshcheniya-Akademii Nauk Gruzinskoi-SSR. ı 980 , 99: 1, ı 93 - 196 : 5 (Ref: CAB OJ Review of Applied Entomolgy series -B ı983 071 - 00233 UD: 9105 AN: E 96 488ı VETCD ı973-ı992)
• CELEP A (1983). Orta Karadeniz bölgesinde sığırlarda görülen kan parazİtleri ve vektörleri. Etlik Vet Mikrob Ens Derg 5(1, 2,3) . 8-16.
• CELEP A, AÇlCI M, ÇETİNDAG M, GÜRBÜZ İ (1994) . Samsun yöresi sığırlarında paraziter epidemiyolojik çalışmalar. Etlik Vet Mikrob Derg 7 (5), ı53- ı61.
• CELEP A, AÇlCI M, ÇETİNDAG M, GÜRBÜZ İ (1995). Samsun yöresi koyunlarında paraziter epidemiyolojik çalışmalar. T. Parazitol Derg. 19 (2), 290-296.
• DİNÇER Ş, SA YlN F, KARAER Z, ÇAKMAK A, FRİEDHOFF TK, MÜLLER I, İNCİ A, YUKARI BA, EREN H (1991) . Karadeniz Bölgesinde bulunan kan parazİtlerinin sero-insidensi üzerine araştırmalar . A Ü Vet Fak Derg 38 (1-2) 206-226.
• GÖKSU K. (1968). Bazı Karadeniz Bölgesi illerinin sığırlarında müşahade edilen Babesidae (sporozoa: piroplasmidae) enfeksiyonları ve kene enfestasyonları A Ü Vet Fak Yay 46-57.
• HOFFMAN G, HORCNER F, SCHEİN E, and GERBER H C (1971) . Seasonal occurrence of ticks and piroplasms in domestic ani m als in the Asiatic provinces of Turkey-Beri Münch Tierarztl Wschr 84, 152- 156 (Ref: Vet Bulletin 1971,41, 5290).
• KARAER Z (1983). Ankara ili ve civarında bulunan kene türleri ile Hyalomma detritum 'un (schulze, ı 9 ı 9) bazı ekolojik özellikleri üzerine araştırmalar. TÜBİTAK VII. Bilim Kongresi Tebliğleri 37ı-378 .
• KHAN SI (1972) . Bursa civarı sığırlarında Theileria annulatanın vektörleri üzerinde araştırmalar. Doktora Tezi Şenyuva Matbaası-ANKARA
• KURTPlNAR H (1954) . Türkiye keneleri. Güven Matbaası- ANKARA
• MERDİVENCİ A (1969). Türkiye keneleri üzerine Araştırmalar. İst Ün Cerrahpaşa Tıp Fak yay ı448 3. Kutulmuş Matbaası- ANKARA.
• MİMİOGLU MM, GÖKSU K, SAYINF (1969). Veteriner ve Tıbbi Protozooloji 2. cilt A Ü Vet Fak Yay No 248 .
• OYTUN H Ş (1961) . Tıbbi entomoloji . 2. baskı Güzel MatbaasıAnkara
• ÖZER E, GÜLER S (1994). Mardin'de keçilerde B.kohlsi (Hoogstraal et Kaiser, ı960)'nin bulunuşu, Tr I of Veterinary and Animal Sciences 18,23-26 TÜBİTAK.
• SAYlN F, KARAER Z (1987). Ankara yöresinde sığır ve koyunlarda kene enfestasyonu üzerine araştımalar. Bildiri özeti No: 24 Türk Vet. Hekimliği I. Bilim kongresi A Ü Vet Fak A Ü Basımevi.
• SAYIN F, DUMANLIN (1982). Elazığ bölgesinde evcil hayvanlarda görülen kene (İxodidae) türleri ile ilgili epizootiolojik araştırmalar . A Ü Vet Fak Derg 29, (3-4) Ayrı basım 344-362.
• SAYIN F, FRİEDHOF KT, DİNÇER Ş, KARAER Z, İNCi A, YUKARI BA, EREN H (1989) . Ankara yöresi sığırlarında kan parazİtlerinin sero-insidensi üzerine araştırmalar. 6. Ulusal Parazitoloji Kongresi 26-29 Eylül 1989 İstanbul s. 53.
• TAŞÇI S (1989). Van bölgesinde sığır ve koyunlarda görülen kene türleri ile bunların taşıdığı kan parazİtleri arasındaki ilişkiler. AÜ Vet Fak Derg 36, 1, 53-63
• TRİFONOV T, RUSEV V (1989). Epidemiological study of piroplasmosis and its tick vectors among sheep and cattle in the satranje area ofBulgaria. II. Tick vectors (Veterinaria-sbrika. 1989) 87, 10,36-38 5 Ref.) VETCD 1973- 1992 Vet Bull 1990 060-04826 An: V 20675.
• ZEYBEK H, KALKANA (1984). Ankara yöresinde mera kenelerinin yayılışı ve mevsimlerle ilişkisi. Etlik Vet Mikrob Enst Derg 5 (6-7) 1- 6.