Investigation of the presence of aflatoxin M1 in raw milk sold in Adıyaman province and potential risk assessment

Yıl 2024, Cilt: 35 Sayı: 1, 70 - 76, 04.07.2024

Sinan Çilenti , Zozan Garip , Füsun Temamoğulları

https://doi.org/10.35864/evmd.1447970

Öz

This study aims to investigate the presence and amounts of Aflatoxin M1 in raw cow milk samples sold in Adıyaman city center and its districts between September 2021 and April 2022. Aflatoxin M1 amounts, hazard index (HI), and daily intake amount (EDI) in 96 raw cow milk samples were evaluated for potential risk using by ELISA method. The study found 43 (44.79%) positive and 53 (55.21%) negative samples to be a maximum of 0.054 μg/kg and a mean of 0.028±0.026 μg/kg in 96 raw cow’s milk. The presence of toxin was detected mostly in autumn months (n=24). All of the samples taken from street vendors were positive results. The HI level was determined as 1 in the calculation based on the average daily intake of AFM1 from positive samples. It was determined that two of the 4 samples exceeding the legal upper limit in the Turkish Food Codex were street milk, and the other two belonged to a farm in the Besni district of Adıyaman, where intensive feeding was carried out. In the study, 4 samples were found to be above the TGK legal limit, but on average, the HI level of AFM1 was not at a level that would pose a potential risk. As a result of our research, it has been determined that people living in the center and districts of Adıyaman province are exposed to Aflatoxin M1 through raw cow's milk. To protect public health, raising breeders' awareness about aflatoxin and increasing inspections is necessary.

Anahtar Kelimeler

Adıyaman, Aflatoksin M1, ELISA, Raw milk

Proje Numarası

21119

Adıyaman İlinde Satışa Sunulan Çiğ Sütlerde Aflatoksin M1 Varlığının Araştırılması ve Potansiyel Risk Değerlendirmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı, Adıyaman ili merkezi ve ilçelerinde Eylül 2021-Nisan 2022 tarihlerinde satışa sunulan çiğ inek süt örneklerinde Aflatoksin M1 varlığı ve miktarlarını araştırmaktır. 96 adet çiğ inek süt örneğinde ELISA yöntemiyle Aflatoksin M1 miktarları ile tehlike indeksi (Hazard Index, HI) ve günlük alım miktarı (estimated daily intake, EDI) belirlenerek potansiyel risk değerlendirmesi yapılmıştır. Çalışma sonucunda 96 adet çiğ inek sütünde 43 (%44,79) pozitif 53 (%55,21) negatif örnek, en fazla 0,054 μg/kg ve ortalama 0,028±0,026 μg/kg Aflatoksin M1 bulunmuştur. En çok sonbahar aylarında (n=24) toksin varlığı tespit edilmiştir. Sokak satıcılarından alınan örneklerin tamamı pozitif sonuç vermiştir. Pozitif numunelerden ortalama AFM1 ile yapılan günlük alım miktarıyla yapılan hesaplamada HI düzeyi 1 olarak belirlenmiştir. Türk Gıda Kodeksinin maksimum yasal sınırlarını aşan 4 örneğin ikisinin sokak sütü olduğu ve diğer ikisinin ise Adıyaman Besni ilçesinde entansif beslenmenin yapıldığı bir çiftliğe ait olduğu belirlenmiştir. Çalışmada 4 tane örneğin TGK yasal limitinin üzerinde olduğu ancak ortalama olarak AFM1 miktarının HI düzeyi potansiyel risk oluşturacak düzeyde bulunmamıştır. Araştırmamız sonucunda Adıyaman ili merkez ve ilçelerinde yaşayan halkın çiğ inek sütü ile Aflatoksin M1’e maruz kaldığı belirlenmiştir. Toplum sağlığının korunması için yetiştiricilerin aflatoksin konusunda bilinçlendirilmesi ve denetimlerin artırılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Adıyaman, Aflatoksin M1, Çiğ süt, ELISA

Etik Beyan

Araştırma için Harran Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulundan 22.03.2021 tarih, 2021/003 Oturum no ve 01-04 karar numarası ile etik kurul iznine gerek yoktur yazısı alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Harran Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından 21119 proje numarası ile desteklenmiştir.

Proje Numarası

21119

Kaynakça

• Adıyaman Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü. (2017) 2017 Yılı Brifingi. Erişim adresi: https://adiyaman.tarimorman.gov.tr. Erişim tarihi: 02.03. 2022. Alamu EO, Gondwe T, Akello J, Sakala N, Munthali G, Mukanga M. (2018) Nutrient and aflatoxin contents of traditional complementary foods consumed by children of 6–24 months. Food Sci Nutr. 6(4):842. https://doi.org/10.1002/FSN3.621.
• Çelik TH, Sarımehmetoğlu B, Küplülü Ö. (2005) Aflatoxin M1 contamination in pasteurised milk. Veterinarski arhiv. 75(1): 57–65.
• Doğan E. (2012) Ardahan Yöresinden Toplanan Süt ve Kaşar Peynirlerinde Aflatoksin M1 Düzeylerinin Mevsimlere Göre Araştırılması. Doktora Tezi. Kafkas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kars.
• Eker FY, Muratoglu K, Eser AG. (2019) Detection of aflatoxin M 1 in milk and milk products in Turkey. Environ. Monit. Assess. 191:1-8.
• El Khoury A, Atoui A, Yaghi J. (2011) Analysis of aflatoxin M1 in Milk and Yogurt and AFM1 Reduction by Lactic Acid Bacteria Used in Lebanese İndustry. Food Control. 22(10):1695-1699.
• El Marnissi B, Belkhou R, Morgavi D, Bennani L, Boudra H. (2012) Occurrence of Aflatoxin M1 in Raw Milk Collected from Traditional Dairies in Morocco. Food Chem Toxicol. 50(8):2819-2821.
• Elzupir A, Elhussein AM. (2010) Determination of Aflatoxin M1 in Dairy Cattle Milk in Khartoum State, Sudan. Food Control. 21(6):945-946.
• Ertas N, Gönülalan Z, Yıldırım Y, Karadal F. (2011) A Survey of Concentration of Aflatoxin M1 in Dairy Products Marketed in Turkey. Food Control. 22(12):1956-1959.
• Fallah AA, Jafari T, Fallah A, Rahnama M. (2009) Determination of Aflatoxin M1 Levels in Iranian White and Cream Cheese. Food Chem Toxicol. 47(8):1872-1875.
• Fallah AA. (2010) Aflatoxin M1 Contamination in Dairy Products Marketed in Iran During Winter and Summer. Food Control. 21(11):1478–1481.
• Filazi A, İnce S, Temamoğulları F. (2010) Survey of The Occurrence of Aflatoxin M1 in Cheeses Produced by Dairy Ewe’s Milk in Urfa City, Turkey. Ankara Üniv Vet Fak Derg. 57(3):197-199.
• Guo L, Wang Y, Fei P, Liu J, Ren D. (2019) A survey on the aflatoxin M1 occurrence in raw milk and dairy products from water buffalo in South China. Food Control. 105: 159-163. Halkman A. (2022) Ankara Üniversitesi Açık Ders Malzemeleri. Erişim adresi: https://acikders.ankara.edu.tr/course/view.php?id=121. Erişim tarihi: 10. 01. 2022.
• Hazer A. (2011) Denizli ve Aydın İllerinde Elde Edilen Çiğ Sütlerde Aflatoksin M1 Prevalansı ve Miktarının Aranması. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• İşleyici Ö, Sancak YC, Sancak H, Mercan Yücel U. (2015) Determination of Aflatoxin M1 Levels in Unpackaged Sold Raw Cow's Milk. Van Veterinary Journal. 2015;26(3):151-155.
• Kabak B. (2012) Aflatoxin M1 and ochratoxin A in Baby Formulae in Turkey: Occurrence and Safety Evaluation. Food Control. 26(1):182-187.
• Kang'ethe EK, Lang'a K. (2009) Aflatoxin B1 and M1 Contamination of Animal Feeds and Milk from Urban Centers in Kenya. African Health Sci. 9(4):218-226.
• Karadal F, Ertas Onmaz N, Hızlısoy H, Yıldırım Y, Al S, Gönülalan Z. (2018) Niğde İlindeki Çiğ Koyun, Keçi ve İnek Sütlerinde Aflatoksin M1 Düzeyleri. Kocatepe Vet J. 11(2):119-125.
• Karaoğlan H, Damla Yanık E, Tunç N. (2022) Ülkemizde ve Dünyada Süt ve Süt Ürünlerinde Aflatoksin M1 Varlığı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 53(1):81–87. https://doi.org/10.54614/AUAF.2022.995228. Kireçci E, Savaşçı M, Ayyıldız A. (2007) Sarıkamış’ta Tüketilen Süt ve Peynir Ürünlerinde Aflatoksin M1. Turkish Journal of Infection. 21(2):93-96.
• Köse SBE, Kocasarı FS, Bayezit M. (2019) Aflatoxin M1 in UHT cow milk samples collected in Burdur, Turkey. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 7(1):1-7.
• Kubicová Ľ, Predanocyová K, Kádeková Z. (2019) The Importance of Milk and Dairy Products Consumption as a Part of Rational Nutrition . Potr S J F Sci. 13(1):234–243. https://doi.org/10.5219/1050.
• Kuiper-Goodman T. (1990) Uncertainties in the risk assessment of three mycotoxins: aflatoxin, ochratoxin, and zearalenone. Can J Physiol Pharmacol. 68(7):1017-1024.
• Lewis L, Onsongo M, Njapau H, Schurz-Rogers H, Luber G, Kieszak S. (2005) Aflatoxin Contamination of Commercial Maize Products during an Outbreak of Acute Aflatoxicosis in Eastern and Central Kenya. Environ Health Perspect. 113(12):1763–1767. https://doi.org/10.1289/EHP.7998.
• Lopez C, Ramos L, Ramadan S, Bulacio C. (2003) Presence of aflatoxin M1 in Milk for Human Consumption in Argentina . Food Control. 14(1):31-34.
• Maggira M, Ioannidou M, Sakaridis I, Samouris G. (2021) Determination of Aflatoxin M1 in Raw Milk Using an HPLC-FL Method in Comparison with Commercial ELISA Kits-Application in Raw Milk Samples from Various Regions of Greece. Vet Sci. 8(3):46. https://doi.org/10.3390/vetsci8030046.
• Milićević DR, Spirić D, Radičević T, Velebit B, Stefanović S, Milojević L. (2017) A review of the current situation of aflatoxin M1 in cow’s milk in Serbia: risk assessment and regulatory aspects. Food Addit Contam. 2017;34(9):1617-1631. Min L, Li D, Tong X, Sun H, Chen W, Wang G. (2020) The challenges of global occurrence of aflatoxin M1 contamination and the reduction of aflatoxin M1 in milk over the past decade. Food Control. 117:107352. https://doi.org/10.1016/J.FOODCONT.2020.107352.
• Murshed S. (2020) Evaluation and Assessment of Aflatoxin M1 in Milk and Milk Products in Yemen Using High-performance Liquid Chromatography. J Food Qual. (7):1-8
• Nejad ASM, Heshmati A, Ghiasvand T. (2019) The occurrence and risk assessment of exposure to aflatoxin M1 in ultra-high temperature and pasteurized milk in Hamadan province of Iran. Osong public health res perspect. 10(4):228.
• Özsunar A, Arıcı M, Gümüş T, Demirci M. (2007) Trakya Bölgesinde Üretilen İnek Sütlerinde Aflatoksin M1 Varlığı. Türkiye 9. Gıda Kongresi, Bolu-Türkiye.
• Pardakhti A, Maleki S. (2019) Risk Assessment of Aflatoxin M1 Contamination of Milk in Iran. Int J Environ Res. 13(2):265–271. https://doi.org/10.1007/S41742-019-00172-1/TABLES/6.
• Picinin L, Pinho M, Vargas E, Lana Â, Toaldo I, Bordignon LM. (2013) Influence of Climate Conditions on Aflatoxin M1 Contamination in Raw Milk from Minas Gerais State, Brazil. Food Control. 31(2):419-424.
• Sarımehmetoğlu B, Kuplulu O, Celik T. (2004) Detection of Aflatoxin M1 in Cheese Samples by ELISA. Food Control. 15(1):45–49.
• Sarma UP, Bhetaria PJ, Devi P, Varma A. (2017) Aflatoxins: Implications on Health. Indian J Clin Biochem. 32(2):124–133. https://doi.org/10.1007/S12291-017-0649-2/TABLES/2.
• Sharafi K, Matin BK, Omer AK. (2022) A worldwide systematic literature review for aflatoxin M1 in infant formula milk: Human health risk assessment by Monte Carlo simulation. Food Control. 134:108681.
• Tadesse S, Berhanu T, Woldegiorgis AZ. (2020) Etiyopya'nın Bishoftu kasabasında yerel ve endüstriyel üreticiler tarafından pazarlanan süt ve süt ürünlerinde Aflatoksin M1. Food Control. 118:107386.
• Tomašević I, Petrović J, Jovetić M, Raičević S, Milojević M, Miočinović J. (2015) Two Year Survey on The Occurrence and Seasonal Variation of Aflatoxin M1 in Milk and Milk Products in Serbia. Food Control. 56:64-70. Tsakiris IN, Tzatzarakis MN, Alegakis AK, Vlachou MI, Renieri EA, Tsatsakis AM. (2013) Risk assessment scenarios of children’s exposure to aflatoxin M1 residues in different milk types from the Greek market. Food and chemical toxicology. 56:261-265.
• Tutun H, Aluç Y, Kahraman HA, Sevin S, Yipel M, Ekici H. (2022) The content and health risk assessment of selected elements in bee pollen and propolis from Turkey. J Food Compos Anal. 105:104234.
• Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği. (2011) Gıda Maddelerinde Belirli Bulaşanların Maksimum Seviyelerinin Belirlenmesi Hakkında Tebliğ. Resmi Gazete, Başbakanlık Basımevi. p. 28157.
• Ulusal Süt Konseyi. Dünya ve Türkiye'de Süt Sektör İstatistikleri. Erişim adresi: https://ulusalsutkonseyi.org.tr. Erişim tarihi: 12. 02. 2022.
• Yipel M, Yarsan E. (2014) A risk assessment of heavy metal concentrations in fish and an invertebrate from the Gulf of Antalya. Bull Environ Contam Toxicol. 93(5):542–548. https://doi.org/10.1007/s00128-014-1376-5.
• Yurt B, Uluçay B. (2017) Iğdır’da Üretilen Sütlerin Bazı Kimyasal Özellikleri ve Aflatoksin M1 Miktarının Belirlenmesi. Turkish Journal of Nature and Science. 6(2):32-39.