ADALET VE KALKINMA PARTİSİ HÜKÜMETLERİNİN ALEVİ AÇILIMINA YÖNELİK OLARAK ALEVİLERİN GÖRÜŞLERİ İzmir Örneklemi

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 1 - 25, 01.12.2018

İlhan Ozan Hamurcu Ahmet Nazmi Üste

Öz

Alevilerin tarihsel süreç içinde farklı sorunlarla karşılaştıkları bilinmektedir. 2002'den bugüne devam eden Adalet ve Kalkınma Partisi hükümetleri döneminde Alevilere ilişkin açılım politikaları ve bunların yansımaları bu çalışmanın odağını oluşturmuştur. İzmir'deki Alevi sivil toplum örgütlerinin üye ve gönüllülerinden oluşan bir örneklemde uygulanan anket ve yarı yapılandırılmış görüşme ile çalışmanın verileri toplanmıştır. 534 katılımcıya uygulanan anketler ve 22 kişiyle yapılan görüşmeler sonucu elde edilen bulgulara göre; katılımcıların açılıma yönelik tespit ve eleştirileri belirlenmiştir. Alevilerin açılımda yer almasını istedikleri öncelikli konular arasında; Cemevlerinin ibadethane olması, zorunlu din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinin kaldırılması, geçmişte yaşanan acı olaylar konusunda özür dilenmesi ya da soruşturma yapılması, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın kaldırılması ve Alevi köylerine cami yapımına son verilmesi yer almıştır. Ulaşılan bulgular hükümetlerin gerçekleştirdiği icraatların Alevi toplumunun ve Alevi sivil toplum örgütlerinin beklentilerinin kısmen karşılandığı ancak tüm taleplere cevap alınamadığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Aleviler, Alevi Açılımı, Adalet ve Kalkınma Partisi Hükümetleri, Alevi Sivil Toplum Örgütleri, Alevi Çalıştayları.

THE OPINIONS OF ALEVIS TOWARDS JUSTICE AND DEVELOPMENT PARTY GOVERNMENTS' ALEVI INITIATIVES İzmir Sample

Öz

It is known that Alevis encountered different problems within historical period. In the period of Justice and Development Party governments from 2002 until today, initiative policies towards Alevis and their reflections formed the focus of this study. The datas of the study were collected with semi structured interview and a questionnaire applied in a sampling formed by volunteers and members of Alevi non-governmental organizations in İzmir. According to findings obtained by as a result of applied questionnaires to 534 participants and interviews with 22 people; identifications and criticisms of participants towards initiative were obtained. Among the subjects that Alevis primarily want to be in initiative are; Cem houses become sanctuary, cancelling of obligatory education of religion and ethics lessons, demanding apology or making inquiry about tragic events experienced in the past. Obtained findings show that expectations of Alevi society and Alevi non-governmental organizations were compansated partially however all demands were not received an answer

Anahtar Kelimeler

Alevis, Alevi Initiative, Justice and Development Party Governments, Alevi Non-governmental Organizations, Alevi Workshops

Kaynakça

• Adalet ve Kalkınma Partisi 2002 Seçim Beyannamesi. http://www.Adalet ve Kalkınma Partisiarti.org.tr/upload/documents/2002- beyanname.pdf (7.11.2015)
• Atalar, T. ( 2011 ) , Alevi Kimliği İçinde Farklı ‘Alevilikʼ Algıları : Pir Sultan Abdal Kültür Derneği ve Cem Vakfı Örneği, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bahadır, S. ( 2008 ) , 1980 Sonrası İzmirʼde Alevi Örgütlenmeleri ve Bu Örgütlerin Alevi Kimliği Açısından Önemi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Erdemir A., Korkmaz C., Karaçalı H., Erdem M., Weizthofer T. ve Beşpınar U. ( 2010 ), Alevi Bakış Açısıyla Türkiye’de Ayrımcılık, Alevi Kültür Dernekleri ve Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Yayınları, Ankara.
• Hamurcu,İ.,O. (2017). Alevi Sivil Toplum Örgütlerinin Adalet ve Kalkınma Partisi Hükümetinin Alevilere İlişkin Politikalarına Yaklaşımı ( İzmir İli Örneği ), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Kılıç, R. (2009), 2010'lu Yıllarda Alevilik Sorun, Beklenti ve Gerçekler, Dini Araştırmalar, 12 (33), 7-16.
• Oran, B. (2018), Etnik ve Dinsel Azınlıklar, Literatür Yayınları, İstanbul.
• Özdemir, Ş. ve Arıcı, İ. (2012). Alevilerin Cem Evleri ve Diyanet İşleri Başkanlığına Yönelik Görüşleri (Malatya Örneği), Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume, 7(3), 2013-2026.
• Stratejik Düşünce Enstitüsü ( SDE ) ( 2009 ), Alevi Raporu, SDE Yayınları, 11 - 55. http://www.sde.org.tr/userfiles/file/aleviraporu.pdf ( 03.08.2011 )
• Şen, İ. ( 2012 ), Demokratik Açılım ve Aleviler , (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Şimşek, E. ve Güngör, Ö. (2013), Alevi Yapısallaşması, Talepler ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitaplarında Alevilik-Bektaşilik, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume, 8(3), 539-565.
• Tösten, R. ve Uzman, N. (2016), Alevi Sivil Toplum Kuruluşlarının Eğitimde Karar Alma Sürecine Dair Çalışma ve Beklentileri; Turkish Culture & Haci Bektas Veli Research Quarterly, 80, 121-136.
• T.C. Devlet Bakanlığı, Alevi Çalıştayları Nihai Rapor, (2010) DNA Medya, Ankara.
• Yaprak, Ö. ( 2015 ), Alevi Çalıştaylarına Yansıdığı Biçimiyle Alevilerin Toplumsal Talepleri , (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yeler, A. ( 2012 ), Türkiyeʼde Aleviliğin Kurumsallaşma Süreci (Problemler ve Çözüm Önerileri ), (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.