ARJANTİN SİYASİ TARİHİNDE ASKERİ DARBELER

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 150 - 183, 01.12.2017

Gözde Müşerref Gezgüç Turgay Uzun

Öz

Bu çalışma Arjantin’deki darbeleri incelemeyi amaçlamaktadır. Latin Amerika ülkeleri askeri darbeler açısından oldukça zengin örnek sunmaktadır. Siyasi tarihinde pek çok askeri darbe yaşayan Latin Amerika ülkelerinden birisi de Arjantin’dir. Bu kapsamda çalışmada, Arjantin’de 1930, 1943, 1955, 1962, 1966 ve 1976 yıllarında meydana gelen askeri darbeler literatür taraması yöntemiyle ele alınacaktır. Askeri darbeler, sosyal, siyasal ve ekonomik etkiler çerçevesinde oluşturulan bir sistematik üzerinden incelenecektir. Güncelliğini koruması ve Türkiye’de de benzer süreçler yaşanması açısından 1976 askeri darbesi üzerinde daha detaylı durulacaktır.Bölgede 1960’lı yıllardan itibaren meydana gelen askeri darbeler, öncekilerden farklı olarak değerlendirilmektedir. Arjantinli siyaset bilimi uzmanı O’Donnell 1979 kendi ülkesinden yola çıkarak, bölgede 1960’lı yıllardan sonra meydana gelen askeri darbeleri “bürokratik otoritarizm” kavramıyla açıklamıştır. O’Donnell, aslında bu kavrama ulaşırken darbelerin ekonomi-politik analizini yapmış ve darbeleri ithal ikameci sanayileşme İİS politikalarının krize girmesi üzerinden yorumlamıştır. Çalışmada da 1966 ve 1976 darbeleri bu kavram çerçevesinde değerlendirilecektir.Latin Amerika, askeri darbe denildiğinde akla ilk gelen bölgelerden biri olsa da, bu konuda Türkçe literatür oldukça sınırlı kalmaktadır. Bu açıdan, Arjantin’deki darbeleri ele alan çalışmanın literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Aynı zamanda dünyanın farklı bölgelerinde de olsa, demokrasinin ideal bir sistem olarak sunulduğu günümüzde askeri darbeleri anlamak oldukça önemlidir.Anahtar Kelimeler: Askeri darbe, siyasi tarih, Arjantin, Latin AmerikaJel Kodları: N36, N96

Anahtar Kelimeler

Askeri darbe, siyasi tarih, Arjantin, Latin Amerika

MILITARY COUPS IN THE POLITICAL HISTORY OF ARGENTINA

Öz

This study aims to examine military coup in Argentina. Latin American countries offer a very rich example in terms of military coups. Argentina is one of the Latin American countries that suffered many military coups in her political history. In this context, military coups that took place in Argentina in 1930, 1943, 1955, 1962, 1966 and 1976 will be examined by literature review. Military coups will be examined through a system of social, political and economic influences. 1976 military coup is going to be analysed in detail since it keeps up-to-date and Turkey has experienced such processes also. The military coups that have taken place since the 1960s in the region are considered different from the previous ones. Argentinian political scientist O'Donnell 1979 described the military coup d'état as "bureaucratic authoritarianism", which took its course from its own country and formed after the 1960s in the region.O'Donnell, in fact, has carried out the economic-political analysis of the military coup while reaching this conception and interprets it through the falling down of the import substitution policies. In the study, the 1966 and 1976 coups will be evaluated within this framework

Anahtar Kelimeler

Military coup, political history, Argentina, Latin America

Kaynakça

• Akdağ, İ. (2006). Civilian-Military Relations in the Argentinean Democratization (1983-1995). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Battaglino, J. M., (2005). Cycles of Civil-Military Relations in Argentina- A Framework Analysis. Working Paper 125. Universidad de Belgrano.
• Candan, K., T. (2014). Neoliberal Laboratuar: Şili Türkiye ile Benzerlikler, Farklar, Kıyaslar. Ankara: Notabene.
• Conde, R.,C. (2009). The Political Economy of Argentina in Twentieth Century. New York: Cambridge University Press.
• Gomez, J., F. (2001). Military Rule in Argentina, 1976-1983: Suppressing the Peronists. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Texas Üniversitesi, ABD.
• Gunther, J. (1971). Güney Amerika Gerçeği. (Saydar, Çev.) İstanbul: Geçiş.
• Hedges, J. (2011). Argentina: A Modern History. New York: I.B. Tauris and Co.Ltd.
• Huser, H., C. (2002). Argentina Civil-Military Relations: From Alfonsin to Menem. Washington DC: National Defence University.
• Keen, B. (1996). A History of Latin America- Volume II Independence to the Present. Boston: Houghton Mifflin Company.
• Kılıç, M. (2013). Soğuk Savaş’tan Bugüne Darbeler ve Devrimler 1.cilt. İstanbul: Cem.
• Kök, G. (2010). Arjantin’in Yakın Tarihi ve Peronizmin Mirası. 11 Mayıs 2010. http://haber.sol.org.tr/bizimamerika/arjantin-in-yakin-tarihi-ve- peronizmin-mirasi-28097 e.t. 20/02/17
• La Nacion, 22 Eylül 1955. http://www.nacion.com/archivoimpreso.html e.t. 08/08/2016.
• La Nacion, 29 Mart 1962. http://www.nacion.com/archivoimpreso.html e.t. 09/08/2016.
• Mani, K. (2015). The Argentine Military in Democracy: Moving Beyond Issues of Civilian Control to a Citizen Solider Paradigm. Working Paper, WP 2015:07, CHR. Michelsen Institute, Norveç.
• Munck, R. (1985). The “Modern” Military Dictatorship in Latin America: The Case of Argenita. Latin American Perspectives, Vol. 12, No. 4, Fall, 41-74.
• O'Donnell, G. A. (1979). Modernization and Bureaucratic-Authoritarianism: Studies in South American Politics. Berkeley: Institute of International Studies University of California.
• Peruzzotti, E. (2004). From Praetorianism to Democratic Institutionalization: Argentina’s Difficult Transition to Civilian Rule. Journal of Third World, vol. XXI, no.1, 97-116.
• Philip, G. (1985). Arjantin Ordusunun Çöküşü. Latin Amerika’da Militarizm, Devlet ve Demokrasi Dosyası, Dünya Sorunları Dizisi-2, (der. Ragıp Zarakoğlu, Şengül Akçar). İstanbul: Alan Yayıncılık
• Pion-Berlin, D. (1985). The Fall of Military Rule in Argentina: 1976-1983. Journal of Interamerican Studies and World Affairs, Vol. 27, No: 2, 55-76.
• Pion-Berlin, D. (2011). Military Dictatorships of Brazil and “Southern Cone” World Scholar: Latin America & Caribbean. Web. 25 Sep. 2012. Document URL: http://worldscholar.tu.galegroup.com/tinyurl/3RPz2
• Postacı, A. (2012). The Military Interventions of 1976 in Argentina and 1980 in Turkey: An Analysis and Comparison of the Civil-Military Relations. (Yayımlanmamış doktora tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Puenzo, L. (Yönetmen). (1985). La Historia Official. [Film]
• Remmer, K.,L. (1989). Military Rule in Latin America. Boston: Unwin Hyman.
• Rock, D. (1993). Argentina: 1930-1946. L. Bethell içinde, Argentina Since Independence. Cambridge: Cambridge University Press. Rojas, R. (1996). Notes on http://www.rrojasdatabank.info/natsec1.htm e.t. 07/12/2015. the Doctrin of National Security.
• Rudolph, J., D. (1985). Argentina: A Country Study. Foreign Area Study, American University: Washington DC.
• Skidmore, T., E. vd. (2010). Modern Latin America. 7th ed., New York: Oxford University Press.
• Stepan, A. (1988). Rethinking Military Politics Brazil and Southern Cone. Princeton University Press, New Jersey.
• Torre, J.,C., De Riz, L. (1993). Argentina Since 1946. L. Bethell içinde, Argentina Since Independence. Cambridge: Cambridge University Press.