Okul Müdürlerinin Görevlerini Yerine Getirirken Karşılaştıkları Problemler ve Çözüm Önerileri

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 65 - 79, 30.06.2021

İnci Sadıkoğlu Cem Tuna

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul müdürlerinin mevzuata göre sahip oldukları hak ve sorumluluklarına, hak ve sorumluluklara ilişkin problem durumlarına ve bu problem durumlarının çözüm önerilerine ilişkin görüşlerinin incelenmesidir. Tarama modelinde gerçekleştirilen betimsel nitelikteki araştırmada, nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bu araştırma kapsamındaki çalışma grubu, amaçlı örneklem stratejilerinden maksimum çeşitlilik ve ölçüt örnekleme stratejisi ile belirlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Rize il merkezindeki; okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim kademelerinde görev yapan 25 okul müdürü oluşturmaktadır. Bu araştırma kapsamında, araştırmacı tarafından okul müdürlerinin hak ve sorumluluklarının ilişkin görüşme formu oluşturulmuştur. Araştırmaya gönüllülük ile katılım gösteren tüm okul müdürleriyle yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bulgular bölümünde, görüşme ile elde edilen verilere dayalı olarak oluşturulan temalara ve alt temalara ilişkin, araştırma katılımcılarının doğrudan ifadelerine yer verilmiştir. Okul müdürlerinin; sorumluluk bilinci ve yüklerinin haklarına oranla fazla olduğu, mesleğe sahip olmamalarının hak algısı ve kullanımını olumsuz etkilediği ve mevzuattaki hak ve sorumluluklar alanında oluşabilecek problem durumlarının önüne geçilmesi için ise okul müdürlerine özel düzenlemelerin yapılması gerektiği araştırmanın önemli sonuçlarındandır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim Hukuku, Okul Müdürü, Hak, Sorumluluk, Problem Durumu, Çözüm Önerisi

Kaynakça

• Açıkgöz, K. (1994). Eğitimde etkili yönetici davranışları (1. Baskı). İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
• Aslanargun, E. ve Bozkurt, S. (2012). Okul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştığı sorunlar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 349-368.
• Cereci, C. (2016). Okul yöneticilerinin yönetsel sorumluluklarını yerine getirirken yaşadıkları sorunlara ve sorumluluklarının hukuksal sonuçlarına ilişkin görüşleri. (Doktora tezi) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (Çev. Edt. M. Bütün ve S. B. Demir) Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çetin, B. R., Konan, N. ve Yılmaz, S. (2017). Okul müdürü görevlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 147-160.
• Devlet Memurları Kanunu. (1965). T.C. Resmi Gazete, 12056, 14 Temmuz 1965.
• Günday, M. (2012). İdare hukuku (1. Baskı). Ankara: İmaj Yayıncılık.
• Hesapçıoğlu, M. (Ed.). Türkiye’de eğitim bilimleri: Bir bilanço denemesi içinde (s. 297-313). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karaman Kepenekçi, Y. (2004). İlköğretim okulu yöneticilerinin eğitim mevzuatına ilişkin görüşleri. Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi, 3(6), 159-174.
• Karaman-Kepenekci, Y. (2006) Türkiye’de Eğitim Hukuku, Türkiye’de Eğitim Bilimleri: Bir Bilanço Denemesi (Editör: M. Hesapçıoğlu), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Karaman Kepenekçi, Y. (2011). Eğitim yöneticilerinin hukuk eğitimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(1), 1-16.
• Karaman Kepenekçi, Y. (2011). Eğitim yöneticilerinin hukuk eğitimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(1), 1-16. Karaman Kepenekçi, Y. ve Taşkın, P. (2017). Eğitim hukuku (1. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Karasar, N. (2004). Bilimsel araştırma yöntemi (13. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Keser, Z. (2007). Ortaöğretim okul müdürlerinin yetki ve sorumluluklarını kullanma derecelerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• Lashway, L. (2003). Role of school leader: Trends and ıssues. Journal Of Curriculum And Supervision, 18(3), 240-258. Leithwood, K. (2005). Understanding successful principal leadership: Progress on a broken front. Journal Of Educational Administration, 43(6), 619-629.
• Maarif Teşkilatına Dair Kanun. (1926). T.C. Resmi Gazete, 789, 3 Haziran 1926.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2016). Nitel veri analizi (Çev. Edt. S. Akbaba Altun & a. Ersoy) Ankara: Pegem Akademi.
• Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği. (2018). T.C. Resmi Gazete, 30455, 21 Haziran 2018.
• Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi. (2000). T.C. Resmi Gazete, 2508, Ocak 2000.
• Milli Eğitim Temel Kanunu. (1973). T.C. Resmi Gazete, 14574, 24 Haziran 1973.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çev. Edt. M. Bütün & S. B. Demir) Ankara: Pegem Akademi.
• Pelit, A. (2013). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesine ve atanmasına ilişkin benimsenen modellerin karşılaştırılması (Türkiye, Fransa, Danimarka ve İngiltere örneği (Yüksek Lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• Stake, R. E. (2005). Case studies. In N. K. Denzin, & Y. S. Lincoln (Eds.), The sage handbook of qualitative research (pp. 443-467). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Taymaz, H. (2011). Okul yönetimi (10. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Topsakal, C. (2015). Eğitimin hukuksal temelleri. Memduhoğlu, H. B ve Yılmaz, K. (Ed.). Eğitim bilimine giriş içinde (s. 77-96). Ankara: Pegem Akademi.
• Topsakal, C. (2018). Türk eğitim mevzuatı üzerine genel bir değerlendirme. Karaman Kepenekçi, Y. ve Taşkın, P. (Ed.) Prof. Dr. Emine Akyüz’e armağan Akademisyenlikte 50 yıl çocuk hakları eğitim hukuku vatandaşlık eğitimi içinde (370-380). Ankara: Pegem A Akademi.
• Türk Dil Kurumu (2006). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.