Türk Eğitim Sisteminde Sivil Toplum Kuruluşları: Rolleri ve Katkıları

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 14 - 24, 27.12.2021

Ömer Uyanık

Öz

Bu çalışmada küreselleşme, sanayileşme sonucu ortaya çıkan ve sosyal hizmet alanının olmazsa olmazı Sivil Toplum Kuruluşlarının Türk Eğitim Sistemi içerisinde nasıl ve ne şekilde yer aldığı, rolleri ve katkılarının neler olduğu incelenmiştir. Sosyal hizmetin profesyonel bir meslek/alan olarak ortaya çıktığı 1900’lü yılların sonrasında, özellikle 1929 Ekonomik krizi sonrasında önem kazanan sendikalaşma ve büyük (üye sayısı fazla) sivil toplum kuruluşlarının, insan yaşamının her alanında olduğu gibi eğitim alanında da önemli bir yere sahip olduğu görülmüştür.
Eğitim bir toplumun kültürünü, geçmişini bir sonraki kuşağa aktarılmasını sağlamanın yanında, toplumun geleceğini de şekillendirmektedir. Bu nedenle toplumlar kendini yöneten devletlerin oluşturdukları Milli Eğitim Sistemleri ile eğitim görmekte ve şekil almaktadır. Dünya üzerindeki her millet, kendi milli değer, kültür ve yargılarını bu milli eğitim sistemleri ile kuşaktan kuşağa aktarmaktadır. Türk Eğitim Sistemi de Türk milli değer, kültür ve yargılarını kuşaktan kuşağa aktarmayı sağlayan milli eğitim sistemini oluşturmaktadır. Sivil Toplum Kuruluşlarını tanımak ve tanımlamak için sivil toplum olgusunu algılamak gerekmektedir. Sivil toplum kavramı yaşanılan zamana göre farklı tanımlar almış, farklı kavramlar yerine kullanılmıştır. Eski Yunan döneminde sivil toplum olgusu farklı, sanayileşme döneminde farklı tanımlanmış ve günümüzde farklı tanımlanmaktadır.
Sivil toplum ile eğitim sistemi birbiri ile alakası olmayan kavramlar gibi görünse de önemli kesişme noktaları olan kavramlardır. Her iki olgu da içinde bulundukları toplumun yaşayışını, ilerleyişini, gelişimini ve geçmişini ele almaktadır. Hem sivil toplum hem de eğitim sistemi toplumun daha iyi şartlarda yaşamasını hedeflemektedir. İşte bu nedenle sivil toplumun eğitim sistemi içerinde Sivil Toplum Kuruluşları aracılığıyla yer almaktadır. STK’ların Türk Eğitim Sistemi içerinde yer almasının hem eğitim sistemine hem de sivil topluma fayda sağladığı görülmektedir. Yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda ise STK’ların daha fazla Türk Eğitim Sistemi içerisinde yer alacağı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim Sistemi, Türk Eğitim Sistemi, sivil toplum, Sivil Toplum Kuruluşları

Kaynakça

• 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu Gereğince Kamu Görevlileri Sendikaları ile Konfederasyonların Üye Sayılarına İlişkin 2020 Eylül İstatistikleri Hakkında Tebliğ. (2020). T.C. Resmi Gazete. (34234, 4 Eylül 2020). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/09/20200904-11.pdf
• Aslan, S. (2010). Sivil Toplum: Kavramsal Değişim Ve Dönüşüm. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33),188-212.
• Çelen, F.K., Çelik, A., Seferoğlu, S.S. (2011). Türk Eğitim Sistemi ve PISA Sonuçları. XIII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri (2-4 Şubat 2011). Malatya: İnönü Üniversitesi.
• Dernekler Kanunu. (2004). T.C. Resmi Gazete. (25649, 23 Kasım 2004).
• Dikeçligil, F.B. (2012). Aileye Dair Kabullerin Ezber Bozumu, Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 8(31), 21-52.
• Güvendi, M.F. (2017). Eğitim Alanında Faaliyet Gösteren Yerel Sivil Toplum Kuruluşlarının Çalışmalarının Ve Sorunlarının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kahraman, H. ve Karip, E. (2019). Türkiye’de Sivil Toplum Kuruluşlarının Eğitim Politikalarına Etkileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 709-722.
• Kanılmaz, A. (2017). Sivil Toplum Örgütleri Ve Halkla İlişkiler Çalışmaları Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfı Örneği (TEGV) Örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karataş, İ.H. (2008). Türk Eğitim Sisteminde Sivil Toplum Kuruluşları: Konumları ve İşlevleri, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kılıç, P.N. (2012). Türkiye'de Eğitim Alanında Faaliyet Gösteren Sivil Toplum Kuruluşlarının Halkla İlişkiler Uygulamaları, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Milli Eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği.(2012). T.C. Resmi Gazete. (28199, 09 Şubat 2012).
• Milli Eğitim Temel Kanunu (1973). T.C. Resmi Gazete, (14574, 14 Haziran 1973).
• Özan, M.B., Polat, H. ve Şener, G. (2015). Sivil Toplum Kuruluşlarının Eğitimdeki Yeri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(1), 59-70.
• T.C. İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü (STİGM), (2020, Aralık 14). https://www.siviltoplum.gov.tr/derneklerin-faaliyet-alanlarina-gore-dagilimi
• Talas, D . (2011). Sivil Toplum Kuruluşları Ve Türkiye Perspektifi. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, (29) , 387-401.
• Yaşar Ekici, F. (2014). Türk Aile Yapısının Değişim Ve Dönüşümü Ve Bu Değişim Ve Dönüşüme Etki Eden Unsurların Değerlendirilmesi, The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), (30), 209-224.
• Yeşilyaprak, B. (2012). Eğitimde Rehberlik Hizmetleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.