ÖĞRETİM ELEMANLARI-ÖĞRENCİ ETKİLEŞİMİNİN ÖĞRETİM ELEMANLARI PERSPEKTİFİNDEN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ÇALIŞMA: BİR DEVLET ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMASI

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 3, 103 - 119, 30.08.2018

Cemil Örgev

Öz

Liderlik, bir grup insanı belli amaçlar
etrafında toplayabilme ve bu amaçları gerçekleştirebilmek için onları harekete
geçirme bilgi ve yetenekleri toplamıdır. Lider-üye etkileşimi de karşılıklı
güvene, saygıya ve görev bilincine dayanan bir teori olup liderliği, lider ile
üyeleri arasındaki ikili ilişkiler bağlamında açıklayan, liderlerin iş kaynaklı
farklılıklara paralel olarak astlarına karşı farklı tutum sergilediğini ileri
süren bir teoridir.

Çalışmada, Liden, R.C., & Maslyn, J.M. (1998)
tarafından geliştirilen “Lider-Üye Etkileşim Ölçeği” kullanılarak  bir devlet üniversitesinde görevli öğretim
elemanlarının “Öğretim Elemanı-Öğrenci Etkileşimi” Öğretim Elemanı
perspektifinden araştırılmıştır.

Bu kapsamda, araştırma evrenini Türkiye’de bir devlet
üniversitesinde bulunan altı fakültenin (Sağlık Bilimleri Fakültesi, Siyasal
Bilgiler Fakültesi, Mühendislik Fakültesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Hukuk
Fakültesi ve İşletme Fakültesi) 872 Öğretim elemanı oluşturmaktadır. Ancak,
örneklem olarak 115 öğretim elemanına anket formları dağıtılmış, eksik ve
yetersiz bilgi nedeni ile 7 anket formu değerlendirilmeye uygun bulunmamış, 108
anket formu değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler SPSS 23.0 programı
kullanılarak değerlendirilmiştir. Cronbach alfa katsayısı
0,85 olarak hesaplanmış olup sonuç yüksek ve kabul edilebilir bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Lider- Üye Etkileşimi, Akademik Personel, Öğrenci, Devlet Üniversitesi

Kaynakça

• Referans1 Adair, J. (2013). Etkili Stratejik Liderlik. İstanbul: Babıali Kültür Yayıncılığı.Referans2 Avolio, B. J., S. Kahaia ve Dodgeb, G.E., (2001), E-Leadership: İmplications For Theory, Research, and Practice. The Leadership Quarterly, 11 (4): 615-668.Referans3 Balkar, B. (2012). Ortaöğretim okulu müdürlerinin liderlik becerilerinin bilgi yönetim süreç yeterliliklerindeki rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.Referans4 Barutçugil, İ. (2014). Liderlik. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.Referans5 Bauer, Tayla N. ve Stephen G. Green (1996). Development Of Leadermember Exchange: A Longitudinal Test. The Academy of Management Journal, 39 (6): 1538-1567.Referans6 Bennis, W. (2006). The Leadership Advantage. Leader to Leader. Spring.Referans7 Coglıser, Claudia C. ve Chester A. Schriesheim (2000). Exploring Work Unit Context And Leader-Member Exchange: A Multi-Level Perspective. Journal of Organizational Behavior, 21 (5): 487-511.Referans8 Coşkun, R., Altunışık, R. ve Yıldırım, E.,(2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı (9.Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.Referans9 Çay, Y.T. (2009). Liderlik ve Duygusal Zekâ: Uygulamalı Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Referans10 Dal, L. ve Çorbacıoğlu, S. (2014). Hizmetkâr Liderlik Davranışları ve Lider-Üye Etkileşimi İlişkisi: Bir Devlet Üniversitesi Üzerine Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19 (4): 287-310.Referans11 Demir, C., Yılmaz, M.K. ve Çevirgen, A. (2010). Liderlik Yaklaşımları ve Liderlik Tarzlarına İlişkin Bir Araştırma. Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 2 (1): 129-152.Referans12 Efil, İ. (2006). İşletmelerde Yönetim ve Organizasyon (8. Baskı). İstanbul: Aktüel Yayınları.Referans13 Erdoğan, B., ve Bauer T.N. (2015). “Leader–Member Exchange Theory”, www.researchgate.net, (14 03 2018). Referans14 Ferris, G. R. (1985). Role Of Leadership İn The Employee Withdrawal Process: A Constructive Replication. Journal of Applied Psychology. 70: 777–781.Referans15 Fındıkçı, İ., (2009), Hizmetkar Liderlik. İstanbul: Alfa Yayınları.Referans16 Göksel, A. ve Aydıntan, B. (2012). Lider-Üye Etkileşimi Düzeyinin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Görgül Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (2): 247-271.Referans17 Graen, G. B., Novak M., & Sommerkamp, P. (1982). The Effects Of Leader-Member Exchange And Job Design On Productivity and Satisfaction: Testing A Dual Attachment Model. Organizational Behavior and Human Performance, 30: 109–131.Referans18 Güney, S. (2000). Davranış Bilimleri (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.Referans19 Gürdoğan, A. (2010). Turizm Lisans Eğitimi Veren Yükseköğretim Kurumu Yöneticilerinin Liderlik Davranışlarının Öğretim Elemanlarının Örgütsel Bağlılığına Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.Referans20 İbicioğlu, H., Özmen, İ. ve Taş, S. (2009), Liderlik Davranışı ve Toplumsal Norm İlişkisi: Ampirik Bir Çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14 (2): 1-23.Referans21 İbicioğlu, H. ve Doğan, H.,(2002). İşletmelerde Öğrenme Kültürü Yaratama Ve Akademik Lider Olarak Yönetici Rolüne İlişkin Türkiye’deki Üç Güvenlik İşletmesinde Bir Araştırma. 10. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 23-25 Mayıs 2002 Antalya, Türkiye.Referans22 İzgören, A.Ş. (2007), İş Yaşamında 100 Kanguru. Ankara: Elma YayıneviReferans23 Krıshnan, Venkat R. (2005). Leader-Member Exchange, Transformational Leadership, And Value System, Electronic Journal of Business Ethics and Organization Studies, 10 (1): 14-21.Referans24 Liden, R.C. and Maslyn, J.M (1988). Multidimentionality Of Leader-Member Exchange: An Empricla Assessment Through Scale Development. Journal of Management, 24 (1): 43-72.Referans25 Liden, R.C., Maslyn, J.M., 1998. Multidimensionality Of Leader-Member Exchange: An Empirical Assessment Through Scale Development. Journal of Management, 24: 43–72.Referans26 Özkan, H. (2011). Duygu Etkileşiminin Liderlik Tarzına Etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.Referans27 Scott, S. G., & Bruce, R. A. (1994). Determinants Of İnnovative Behavior: A Path Model Of İndividual İnnovation İn The Workplace. Academy of Management Journal, 37: 580–607.Referans28 Sekaran, U. (2003). Business Research Methods: A Skill-Building Approach. John Wiley&Sons.Referans29 Şimşek, A. (2006). Duygusal Zekânın Ana-Baba Tutumunun ve Doğum Sırasının Tercih Edilen Liderlik Tarzına Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Referans30 Taşdan, N. (2012). Kaymakamlık Mesleği Özelinde Türk Kamu Yönetiminde Liderlik Sorunları. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.Referans31 Tengilimoğlu, D. (2005). Kamu ve Özel Sektör Örgütlerinde Liderlik Davranışı Özelliklerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (14): 1-16.Referans32 Truckenbrodt, Y.B. (2000). The Relationship Between Leader-Member Exchange and Commitment And Organizational Citizenship Behavior. Acquisition Review Quarterly, Summer, 233-244.Referans33 Wayne, Sandy. J., Lynn M. Shore ve Robert C. Liden (1997). Perceived Organizational Support And Leader-Member Exchange: A Social Exchange Perspective, The Academy of Management Journal, 40 (1): 82-111.Referans34 Wayne, S. J., Shore, L. M., & Liden, R. C. (1997). Perceived Organizational Support And Leader-Member Exchange: A Social Exchange Perspective. Academy of Management Journal, 40: 82– 111.