GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE KÜLTÜREL UNSURLARIN SÖMÜRGE AMAÇLI KULLANIMI

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 1204 - 222, 27.03.2019

Güray Alpar

Öz

Antropoloji bir insan bilimidir. Kültür ise insanın birikimli uygarlığıdır. Antropoloji bilimi insanı ve

onun yarattığı kültürü inceler. En fazla ilişki içerisinde olduğu bilim dalı ise insanları kültürel

temellerine göre sınıflandıran Etnolojidir. Daha önce de kültürlerin incelemesi söz konusu iken 18.

yüzyıldan sonra kültür bir bilim haline gelmeye başlamıştır. Bu incelemede değişik kültürlerin birbiri

ile olan benzerlikleri ve farklılıkları da vardır. Ortaya çıkan kültürel örüntüler içerisinde o toplumun

davranışlarının temeli ve harekete geçiren güdüler de bulunur. Antropolojinin alanı geniştir. Bu alanların

belki de en önemlilerinden birisi kültür alanıdır. Antropolojinin kültür ile ilgilenilen alanına” Sosyal”

veya “Kültürel Antropoloji” denilir. Bu bilim dalı öncelikle İngiltere ve Birleşik Devletlerde ortaya

çıkmıştır. Oxford Üniversitesinde 1884, Cambridge Üniversitesinde ise 1900’lü yıllardan beri

okutulmaktadır. Kültürel antropologlar; kültürün zaman içinde nasıl değiştiğini ve diğer kültürlerle

etkileşime girerek nasıl farklılaştıklarını inceleyerek, toplumlar arasındaki anlayışı geliştirmeye katkıda

bulunurlar. Ancak bunun her zaman böyle olduğu söylenemez. Her ne kadar etik değerlere aykırı olsa

da çoğu zaman sömürgeci güçler tarafından etki altına alınmak istenen toplumun kültürüne nüfuz

edildiği ve elde edilen bilgiler kullanılarak hedef toplumun zayıflatıldığı görülmektedir. Bu çalışmada

tarihi gelişim içinde ve günümüzde, toplumların kültürünün sömürgeci maksatlarla nasıl kullanıldığı

incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Antropoloji, Sömürgecilik, Kültür, Etik, Toplum, Tarih

Kaynakça

• 1. Acemoğlu Daron, Robinson A. James. (2014). Ulusların Düşüşü, Çev. Faruk Rasim Velioğlu,İstanbul.2. Adam Smith (2002). Ulusların Zenginliği, Cilt 2, Çev. M. T. Akad, Alan Y., İstanbul.3. Alpar, Güray. (2014). Antropolojik Bakış Açısıyla Stratejik Dünya Tarihi, Pelit Yayınları, Konya.4. Altaş, Seyithan. (2011). Uygarlık Tarihi, Nobel Yayınları, Ankara.5. Akdeniz, Sabri. (1983). Kültür Sömürgeciliği, İstanbul.6. Bates, G. Daniel. (2013). 21. Yüzyılda Kültürel Antropoloji, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayını,İstanbul.7. Camilleri, Joseph. (1983). “Günümüzde Dünya Krizi ve Gelişimi Siyasal Aygıt”, Dünya Ekonomisive Siyasal Yapılar, Çev. F. Boratav, Belge Y., İstanbul.8. Clive, Ponting. (2011). Dünya Tarihi, Çev. Eşref Bengi Özbilen, Alfa Yayınları, I. Basım, İstanbul.9. Çakır, Mikdat. (2004). Savaş Sosyolojisi, Mars Matbaası, Ankara.10.Çaykara, Emine. (2006). Tarihçilerin Kutbu Halil İnalcık, İş Bankası Yayınları, İstanbul.11.Ercan, H.Y. (1987). Devşirme Sorunu, Belleten Cilt I, Sayı 197, Ankara.12.Friedman, George. (2009). Gelecek 100 Yıl, Çev. İbrahim Şener, Enver Günsel, Pegasus Yayınları.13.Green, Graham. (2003). Sessiz Amerikalı, Çev. Mehmet Harmancı, Everest Yayınları, İstanbul.14.Güvenç, Bozkurt. (2010). Japon Kültürü, Boyut Yayınları, İstanbul.15.Harry, Magdoff. (2005). Sömürgesiz Emperyalizm, Devin Yayıncılık, İstanbul.16.Harootunian, Harry. (2006). İmparatorluğun Yeni Kılığı: Kaybedilen ve Tekrar Ele GeçirilenParadigma, Çev. Erkal Ünal, Boğaziçi Üniversitesi Yayını, İstanbul.17.Hedges, Chris. (2014). Savaş, Çev. Zülal Kalkandelen, Paloma Yayınevi, İstanbul.18.Herbert, Heaton. (2005). Avrupa İktisat Tarihi, Çev. Mehmet Ali Kılıçbay-Osman Aydoğuş, Paragraf