Türk ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetleri 6., 7., 8. Sınıf Öğrencilerinin Benlik Saygı Düzeyleri ve Sürdürülebilir Çevreye Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından Karşılaştırılması

Yıl 2015, Cilt: 3 Sayı: 1, 16 - 39, 30.06.2015

Esra Benli Özdemir Nazım Kaşot

Öz

Bu araştırmada; Türk ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetleri 6., 7., 8. Sınıf öğrencilerinin benlik saygıdüzeyleri ve sürdürülebilir çevreye yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi vekarşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırma betimseldir ve bu çalışmada tarama modeli kullanılmıştır.Katılımcılar, 2013-2014 Eğitim-Öğretim yılı bahar döneminde Türkiye’nin Ankara ve KKTC’nin Lefkoşa illerinde6., 7., 8. Sınıflarda öğrenim görmekte olan 860 öğrenciden oluşmaktadır. Veriler SPSS programı ile t-testi, tekyönlü varyans analizi ANOVA ve korelasyon analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerden elde edilenbulgulara dayalı olarak; TC öğrencilerinin benlik saygı düzeyleri, sınıf seviyesi ve ailenin aylık gelirine göreanlamı bir farklılık gösterirken; cinsiyet, yaş, anne ve baba özel durumu, anne ve baba öğrenim durumu, anne vebaba mesleği, çevreci kuruluşa üyeliğe göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Buna karşılık TCöğrencilerinin sürdürülebilir çevreye yönelik tutum düzeyleri, sadece cinsiyete göre kız öğrenciler lehine anlamlıbir farklılık göstermektedir. KKTC öğrencilerinin benlik saygı düzeyleri, sınıf seviyesi ve yaşa göre anlamı birfarklılık gösterirken; cinsiyet, anne ve baba özel durumu, anne ve baba öğrenim durumu, anne ve baba mesleği,ailenin aylık geliri, çevreci kuruluşa üyeliğe göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Buna karşılık KKTCöğrencilerinin sürdürülebilir çevreye yönelik tutum düzeyleri, sınıf seviyesi, yaş ve baba mesleğine göre anlamıbir farklılık göstermektedir. Sonuç olarak; TC ve KKTC öğrencilerinin benlik saygı düzeyleri KKTC öğrencilerilehine anlamlı bir farklılık gösterirken; sürdürülebilir çevreye yönelik tutum düzeyleri TC öğrencileri lehineanlamlı bir farklılık göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Benlik saygı düzeyi, sürdürülebilir çevreye yönelik tutum, sürdürebilir çevre

Kaynakça

• Açıkgöz, A. (2007). Ortaöğretim 9.Sınıf Öğrencilerinin Heyelan, Erozyon ve Toprak Kayması Kavramlarını Anlama Düzeyleri ve Kavram Yanılgıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Afacan, Ö. ve Demirci Güler, P. (2011). Sürdürülebilir Çevre Eğitimi Kapsamında Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya, Türkiye.
• Aksu, C. (2011). Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre. Aydın: Güney Ege Kalkınma Ajans.
• Armağan, Ö.F.(2006). İlköğretim 7-8.Sınıf Öğrencilerinin Çevre Eğitimi ile İlgili Bilgi Düzeyleri (Kırıkkale il Merkezi Örneklemi). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Atasoy, E. ve Ertürk, H. (2008). İlköğretim Öğrencilerinin Çevresel Tutum ve Çevre Bilgisi Üzerine Bir Alan Araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 105-122.
• Benli, E. ve Arık, S. (2012). Akademik Personelin, Öğretmenlerin ve Öğretmen Adaylarının Benlik Saygı Düzeylerinin ve Sürdürülebilir Çevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. 1. Kıbrıs Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Girne, KKTC.
• Brack, C. J., Orr, D. P., and Ingersoll, G. (1988). Pubertal maturation and adolescent self-esteem. Journal of Adolescent Health Care, 9, 280–285.
• Büyüköztürk, S. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (12. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Ceylan, R. (2009). Çocukların benlik kavramları ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Çağdaş Eğitim Dergisi, 34 (361), 6–12.
• Coopersmith, S. (1967). The Antecedents of Self-Esteem. San Francisco: W. H. Freeman.
• Coopersmıth, S. (1986). Self-esteem ınventories. Palo Alto: California.
• Çuhadaroglu, F. (1990). Adolesanlarda öz değer duygusu ve çeşitli psikopatolojik durumlarla ilişkisi. Düşünen Adam, 3 (3), 71-75.
• Francis, L. J., Jones, S. H., and Wilcox, C. (1997). Religiosity and dimensions of psychological wellbeing among 16–19 year olds. Journal of Christian Education, 40(1), 15-20.
• Gentile, B., Grabe, S., Dolan-Pascoe, B., Twenge, J., Wells, B. ve Maitino, A. (2009). Gender differences in domain-specific self-esteem: A metaanalysis. Review of General Psycology, 13, 34-45.
• Göktas, M. (2008). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin akademik benlik saygısı düzeyleri ile ders başarıları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Hagger, S.M. ve Stevenson, A. (2010). Social physique anxiety and physical self-esteem: gender and age Effects. Psychology and Health, 25, 89-110.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma Teknikleri. Ankara: Tekışık Ofset.
• Karasar, N. (2002). Araştırma Raporu Hazırlama ve İnceleme. Ankara: Ankara Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• Kasapoğlu, A. ve Turan, F. (2008). Attitude-Behaviour Relationship in Environmental Education: A Case Study fromTurkey. International Journal of Environmental Studies, 65(2), 219-231.
• Kılıç Duran, S. (2007). 9, 10, 11 yasındaki çocukların zihinsel gelişim ve benlik saygısına ailenin sosyo-ekonomik düzeyinin etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Knupfer, N. and Mclellan, H. (1996). Descriptive Research Methodologies, Chapter 41 In Jonassen D. (Ed.). Handbook of Research for Educational Communications and Technology. New York: MacNmillan.
• Mullis, A. K., Mullis, R. L. and Normandin, D. (1992). Cross-sectional and longitudinal comparisons of adolescent self-esteem. Adolescence, 27 (105), 51-61.
• Novak, G. ve Peleaz, M. (2004). Child and adolescence development. A Behavioral systems approach. California.
• Özdemir Benli, E. ve Arık, S. (2013). Ortaokul Öğrencilerinin Benlik Saygı Düzeylerinin ve Sürdürülebilir Çevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 16(3), 641-655.
• Özgen, N. (2012). Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları: Türkiye Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 403-422.
• Santrock, W.J. (2011). Child development (13th ed). New York.
• Şahin, H. ve Erkal, S. (2010). The Attitudes of Middle School Students towards the Environment. Social Behavior and Personality, 38(8), 1061-1072.
• Tanrıverdi, B. (2009). Sürdürülebilir Çevre Eğitimi Açısından İlköğretim Programlarının Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34 (151), 89-103.
• Tufan, B. ve Yıldız, S. (1993). Geri dönüş sürecinde ikinci kuşak Almanya’dan dönen öğrencilerin benlik saygıları ve ruhsal belirtileri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Turan, N. ve Tufan, B. (1987). Coopersmith Benlik Saygısı Envanterinin Geçerlilik- Güvenilirlik Çalışması. 23. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi, 816-817.
• Yavuzer, H. (2003). Okul Çağı Çocuğu. İstanbul:Remzi Kitabevi.
• Yaylalı, B. (2009). Sürdürülebilir Kalkınma Sürecinde İklim Değişikliği, Diğer Çevre Sorunlarıyla Etkileşimi ve Türkiye Analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.