Bir Bilim Kampının Öğrencilerin 21. Yüzyıl Becerilerine ve Bilim Kavramına Bakış Açılarına Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 321 - 352, 20.12.2022

Deniz Gökçe Erbil Elif Yılmaz Cihad Şentürk Mustafa Çevik Cihat Abdioğlu

https://doi.org/10.56423/fbod.1142666

Öz

Bu çalışmada 2021-22 eğitim öğretim yılında “Gelin Tanış Olalım; Fen ve Matematiği Eğlenceli Kılalım!-2” projesi kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlere dayalı bilim kampının, öğrencilerin 21. yüzyıl becerilerine ve bilim kavramına bakış açılarına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bilim kampının katılımcılarını Karaman il merkezinde ve merkeze bağlı köylerinde 8. sınıfta öğrenim gören toplam 26 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmada, karma araştırma yöntemi desenlerinden yakınsayan paralel karma yöntem deseni veri toplama aracı olarak ise “Kişisel Bilgi Formu”, “Bilim Kavramına İlişkin Zihin Haritası” ve “Çok Boyutlu 21. Yüzyıl Becerileri Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde Wilcoxon işaretli sıralar testi ve içerik analizi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda bilim kampının öğrencilerin 21. yüzyıl becerilerinden bilgi ve teknoloji okuryazarlığı, girişimcilik ve inovasyon, sosyal sorumluluk ve liderlik becerilerini geliştirdiği ve “bilim” kavramına yönelik algı ve anlayışlarının geliştiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlar ışığında okullarda öğretimin inceleme, sorgulama, deney, gezi, gözlem gibi yaparak-yaşayarak öğrenmenin temel alındığı öğrenme-öğretme yöntemleri ile mümkün olduğunca zenginleştirilerek sunulması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Bilimin doğası, bilim kampı, fen ve matematik eğitimi, 21. yy. becerileri, zihin haritalama

Destekleyen Kurum

TUBİTAK 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları Projesi kapsamında desteklenmiştir.

Proje Numarası

119b974

Teşekkür

TUBİTAK 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları Programı kapsamında Gelin Tanış Olalım; Fen ve Matematiği Eğlenceli Kılalım!-2” adlı proje ile TUBİTAK tarafından desteklenmiştir. Bu araştırma proje kapsamında toplanan veriler üzerinden gerçekleştirilmiştir. Desteklerinden ötürü TÜBİTAK' a teşekkür eder, saygılar sunarız.

Kaynakça

• Abdioglu, C., Yılmaz, E., & Çevik, M. (2020). 8. sınıf öğrencilerine yönelik fen-matematik temalı bilim kampının değerlendirilmesi: “Gelin Tanış Olalım; Fen Ve Matematiği Eğlenceli Kılalım!” Projesi. OPUS International Journal of Society Researches, 15(22), 1031-1058. Doi: 10.26466/opus.635705.
• Akay, C. (2013). Ortaokul öğrencilerinin TÜBİTAK “4004 Yapıyorum Öğreniyorum Yaz Bilim Okulu” Projesi sonrası bilim kavramına yönelik görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 326-338.
• Balbağ, M. Z., & Karaer, G. (2016). Fen bilgisi öğretmenlerinin fen öğretiminde karşılaştıkları sorunlara yönelik öğretmen görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 1-11.
• Balım, A. G., Deniş-Çeliker, H. D., Türkoğuz, S., & Kaçar, S. (2013). The effect of reflections of science on nature project on students’ science process skills. Journal of Research in Education and Teaching, 2(1), 149-157.
• Başar, M., & Doğan, M. C. (2020). Öğrencilerin matematik korkusunun incelenmesi. Turkish Journal of Educational Studies, 7(3), 1-26.
• Baştürk, R. (2009). Deneme modelleri. (A. Tanrıöğen Edt.), bilimsel araşırma yöntemleri içinde (ss. 30-54). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Baykul, Y. (2014). Ortaokulda matematik öğretimi (5-8. Sınıflar). (Yeni programa uygun geliştirilmiş 2. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bell, S. (2010). Project-based learning for the 21st century: Skills for the future. The Clearing House, 83(2),39-43.
• Bilgili, S., Özkaya, M., Çiltaş, A. ve Konyalıoğlu, A. C. (2021). Matematiksel modellerin öğretiminde hata temelli aktiviteler. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(1), 45-59. Doi: 10.7822/omuefd.845782.
• Birinci-Konur, K., Şeyihoğlu, A., Sezen, G., & Tekbıyık, A. (2011). Bir bilim kampı uygulamasının değerlendirilmesi: gizemli dünyanın eğlenceli keşfi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1589-1608.
• Bostan-Sarıoğlan, A., & Fatih, D. (2020). Ortaokul öğrencilerinin ay’ın evreleri ve hareketleri ile ilgili bilişsel yapılarına sorgulama temelli öğretimin etkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(4), 1121-1133. Doi: 10.18506/anemon.668768.
• Buluş Kırıkkaya, E., Bozkurt, E., & İmalı, B. (2011). Örnek bir öğrenme ortamı: TÜBİTAK destekli ilköğretim öğrencileri bilim yaz okulu. I. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Camcı S. (2008). Bilim şenliğine katılan ve katılmayan öğrencilerin bilim ve bilim insanlarına yönelik ilgi ve imajlarının karşılaştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Cengiz, E., Uzoğlu, M., & Daşdemir, İ. (2012). Öğretmenlere göre fen ve teknoloji dersindeki başarısızlık nedenleri ve çözüm önerileri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 393-418.
• Cochran-Smith, M., & Lytle, S. L. (1999). Relationships of knowledge and practice: Teacher learning in communities. Review of Research in Education, 24, 249–305. https://doi.org/10.2307/1167272.
• Creswell, J. D. (2017). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (4th Edition). Newbury Park: Sage.
• Creswell, J. W. (2016). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları, (Çev. Ed., S. B. Demir, 2. Baskı). Ankara: Eğiten Kitap.
• Creswell, J. W., & Plano-Clark, V. L. (2015). Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi, (Çev. Ed. Y. Dede ve S. B. Demir, 2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çelik, İ. (2012). Bir bilim kampından notlar. TUBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi, 538, 15-19.
• Çevik, M., & Şentürk, C. (2019). Multidimensional 21st century skills scale: Validity and reliability study. Cypriot Journal of Educational Sciences, 14(1), 11-28. https://doi.org/10.18844/cjes.v14i1.3506.
• Derman, A., & Badeli, Ö. (2017). İlkokul 4. sınıf “saf madde ve karışım” konusunun öğretiminde 5E modeli ile desteklenen bağlam temelli öğretim yönteminin öğrencilerin kavramsal anlamalarına ve fene yönelik tutumlarına etkisinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(4), 1860-1881.
• Dursun, Ş., & Dede, Y. (2004). Öğrencilerin matematikte başarısını etkileyen faktörler matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
• Duschl, R. A., Schweingruber, H. A., & Shouse, A. W. (2007). Taking science to school: Learning and teaching science in grades K-8. Washington, D.C.: National Academies Press.
• Enu, J., Agyman, O. K., & Nkum, D. (2015). Factors influencing students’ mathematics performance in some selected colleges of education in Ghana. International Journal of Education Learning and Development, 3(3), 68-74.
• Even, R., & Tirosh, D. (2002). Teacher knowledge and understanding of students’ mathematical learning. In L. English (Ed.), Handbook of international research in mathematics education. Mahwah, NJ: Laurence Erlbaum.
• Guo, S., & Yang, Y. (2012). Project-based learning: An effective approach to link teacher professional development and students learning. Journal of Educational Technology Development and Exchange, 5(2), 41-56.
• Hamarat, E. (2019). 21. yüzyıl becerileri odağında Türkiye’nin eğitim politikaları. İstanbul: Seta Analiz.
• Hasni, A., Bousadra, F., Belletête, V., Benabdallah, A., Nicole, M. C., & Dumais, N. (2016). Trends in research on project-based science and technology teaching and learning at K–12 levels: A systematic review. Studies in Science Education, 52(2), 199-231.
• Karadeniz, İ., & Karadağ, E. (2014). Kırsal bölgelerdeki ortaokul öğrencilerinin matematik kaygı ve tutumları: korelasyonel bir araştırma. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education 5(3), 259-273.
• Kaya, D., & Keşan, C. (2018). Çoklu temsil temelli cebir öğretimin matematiğe yönelik tutuma etkisi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 10(18), 1-22.
• Kolar-Begović, Z., Kolar-Šuper, R., & Jukić-Matić, L. (Eds.) (2017). Mathematics education as a science and a profession. Osijek: Element Publishing.
• Kutluca K., Alpay, N. F., & Kutluca S. (2015). 8. Sınıf öğrencilerinin matematik kaygı düzenlerine etki eden faktörlerin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi, 25, 202-214.
• Kuzu, Ç. İ. (2021). Aile ve öğretmen yaklaşımlarının matematik kaygı düzeyine etkisi ile ilgili öğrenci görüşleri. EKEV Akademi Dergisi, 25(85), 113-128.
• Külegel, S. (2020). Çevre Eğitimine Dayalı Fen, Teknoloji, Mühendislik, Matematik Temelli Etkinliklerin Özel Yetenekli Öğrencilerin 21. Yüzyıl Becerilerini Geliştirmesine Yönelik Araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Lestari, H, & Rahmawati, I. (2020). Integrated STEM through project based learning and guided ınquiry on scientific literacy abilities in terms of self-efficacy levels, Al Ibtida: Jurnal Pendidikan Guru MI, 7(1), 19-32. DOI:10.24235/al.ibtida.snj.v7i1.5883.
• Lin, C., Ma, J., Kuo, K.Y., & Chou, C.C. (2015). Examining the efficacy of project-based learning on cultivating the 21st century skills among high school students in a global context. i-manager’s. Journal on School Educational Technology, 11(1), 1-9.
• Lipnevich, A. A., MacCann, C., Krumm, S., Burrus, J., & Roberts, R. D. (2011). Mathematics attitudes and mathematics outcomes of US and Belarusian middle school students. Journal of Educational Psychology, 103(1), 105-118. https://doi.org/10.1037/a0021949.
• Markowitz, D. G. (2004). Evaluation of the long-term impact of a university high school summer science program on students' interest and perceived abilities in science. Journal of Science Education and Technology, 13(3), 395-407.
• Matthews, K. E., Adams, P., & Goos, M. (2009) Putting it into perspective: Mathematics in theundergraduate science curriculum. International Journal of Mathematics Education in Science and Technology, 40(7), 891-902.
• MEB. (2016a). TIMSS 2015 Ulusal matematik ve fen ön raporu 4. ve 8. sınıflar. Ankara: Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• MEB. (2016b). PISA 2015 ulusal raporu. Ankara: Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Meyer, K., & Wurdinger, S. (2016). Students’ perceptions of life skill development in project based learning schools. Journal of Educational Issues, 2(1), 91-114.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Oğurlu, İ., Alkan, H., Ünal, Y., Ersin, M. Ö., & Bayrak, H. (2013). Çevre ve doğa eğitimlerinin coğrafya eğitimine katkıları: IDE projeleri örneği. 3rd International Geography Symposium - GEOMED, Symposium Proceedings, 498-508.
• ÖSYM (2017). 2017-YGS Sayısal bilgiler. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2017/OSYS/YGS/SAYISAL 28032017.pdf adresinden 12 Ağustos 2019 tarihinde erişilmiştir.
• Özdemir, B. B., & Babaoğlan, B. (2019). The scientific process skills of the 6th grade students of tübitak 4006 science fairs and their relationship with the attitudes towards science course. Journal of Research in Informal Environments, 4(1), 22-136.
• Polat, S. (2013). Origami ile matematik öğretimi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(21), 15-27.
• Privitera, G. J. (2015). Statistics for the behavioral sciences (2nd edition). United States: Sage Publications.
• Savaş, E., Taş, S., & Duru, A. (2010). Factors affecting students’ achievement in mathematics. İnönü University Journal of The Faculty Of Education, 11(1), 113-132.
• Sezen-Vekli, G. Çilsalar-Sagnak, H., & Yaman, F. (2020). TÜBİTAK 4004 doğa lab: Doğada sorgulama temelli bilim projesinin öğrencilerin bilim insanı imaj ve görüşlerine etkisi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 149-167. https://dx.doi.org/10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875.
• Siew-Eng, L., Kim-Leong, L., & Siew-Ching, L. (2010). Mathematics camp model for primary school. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 8(C), 248-255.
• Sözer, Y. (2013). Doğada gerçekleştirilen bir matematik yaz kampının lise öğrencileri üzerindeki etkilerinin öğrenci görüşlerine göre incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 1-18.
• Sorge, C., Newsom, H. E., & Hagerty, J. J. (2000). Fun is not enough: Attitudes of Hispanic middle school students toward science and scientists. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 22(3), 332-345.
• Şengül, S., & Cantimer Gerez, G. (2016). Öğrencilerin matematik dersindeki akademik başarı ve başarısızlık nedenlerine yönelik görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 51, 383-400.
• Şenol, A., Dündar, S., Kaya, İ., Gündüz, N., & Temel, H. (2015). Ortaokul matematik öğretmenlerinin matematik korkusu ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(2), 653-672.
• Şentürk, C. (2020). Oyun temelli fen öğrenme yaşantılarının akademik başarıya, kalıcılığa, tutuma ve öğrenme sürecine etkileri. Milli Eğitim Dergisi, 49(227), 159-194.
• Talat, A., & Chaudhry, H. F. (2014). The effect of pbl and 21st century skills on students’ creativity and competitiveness in private schools. The Lahore Journal of Business, 2(2), 89–114.
• Tatlı, E., & Eroğlu, D. (2021). TÜBİTAK 4004 doğa eğitimi ve bilim okulları: Burdur “7/24 Bilim” Kampı. Mehmet Akif Ersoy Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(11), 87-106.
• Tekbıyık, A., & Akdeniz, A. R. (2010). A meta-analytical investigation of the influence of computer assisted instruction on achievement in science. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 11(2), 1-22.
• Tekbıyık, A., Şeyihoğlu, A., Sezen Vekli, G., & Birinci-Konur, K. (2013). Aktif öğrenmeye dayalı bir yaz bilim kampının öğrenciler üzerindeki etkilerinin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(1), 1383-1406.
• Usta, N. (2014). Bartın ili ortaokullar arası matematik yarışmasına katılan öğrencilere göre matematikte başarılı olmalarını sağlayan faktörler. Bartın University Journal of Faculty of Education, 3(2), 153-173.
• Uysal, Ö. (2021). Proje tabanlı öğrenme ile kazanılan 21. yüzyıl becerilerine yönelik bir nitel araştırma. International Journal of Science and Education, 4(2), 85-110.
• West, S. S., Vasquez-Mireles, S., & Coker, C. (2006). Mathematics and/or science education: Separate or integrate? Journal of Mathematical Sciences & Mathematics Education, 1(2), 11-18.
• Wilcox, R. R. (2012). Modern statistics for the social and behavioral sciences: A practical introduction. United States: Chapman & Hall/CRC Press.
• Wrenn, J., & Wrenn, B. (2009). Enhancing learning by integrating theory and practice. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 21(2), 258-265.
• Wurdinger, S., & Qureshi, M. (2015). Enhancing college students’ life skills through project based learning. Innovative Higher Education, 40, 279-286.
• Wurdinger, S., & Rudolph, J. (2009). A different type of success: Teaching important life skills through project based learning. Improving Schools, 12(2), 115-129.
• Yuliati, L. Ndadari, I., & Ali, M. (2020). project based learning ıntegrated stem to ıncrease students’ scientific literacy of fluid statics topic, Journal of Physics Conference Series 1491(1). DOI:10.1088/1742-6596/1491/1/012030.
• Zeybek, G. (2021). Bilgi ve iletişim teknolojileri okuryazarlığı. K. Karataş (Ed). Eğitim ve 21. yüzyıl becerileri içinde (57-76). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.