Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının Kaynaştırmaya İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 2, 382 - 402, 18.12.2023

Çağla Özgür Yılmaz , Yasin Günlü

https://doi.org/10.56423/fbod.1352449

Öz

Bu çalışmada fen bilimleri öğretmen adaylarının kaynaştırmaya ilişkin bilgi düzeylerini incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın katılımcı grubunu fen bilimleri öğretmenliği lisans programı dördüncü sınıfa devam eden 12 fen bilimleri öğretmen adayı oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine ilişkin bilgi düzeylerini belirleyebilmek amacıyla 13 açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme aracı geliştirilmiştir. Geliştirilen bu görüşme formu, öğretmen adaylarına birebir yüz yüze görüşmeler yoluyla uygulanmıştır. Tüm katılımcılar ile yapılan görüşmelerin tamamlanmasının ardından çalışmadan elde edilen verilerin betimsel analizleri gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucunda elde edilen bulgular fen bilimleri öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine ilişkin sınırlı bilgiye sahip olduklarını göstermiştir. Elde edilen bulgular alanyazın ışığında tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fen bilimleri, özel eğitim, özel gereksinimli öğrenci, öğretmen adayları, kaynaştırma.

Kaynakça

• Akcan, E. &İlgar, L. (2016). Kaynaştırma sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma konusundaki yeterliliklerinin araştırılması. HAYEF Journal of Education, 13(2), 27-40.
• Akgül, E. M., & Mertoğlu, H. (2020). Autism Awareness in Teacher Training Programs: Science Teaching Example. Journal of İndividual Differences ın Education 2(1), 31-41
• Aktekin, S. (2017). Sınıfında yabancı uyruklu öğrenci bulunan öğretmenler için el kitabı. Ankara: MEB Yayınları. Babaoğlan, E. & Yılmaz, Ş. (2010). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimindeki yeterlikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 345-354.
• Balbağ, M. Z., Çemrek, F., & H., İnce. (2021). Fen bilgisi ve zihin engelliler öğretmen adaylarının kaynaştırma uygulamalarındaki öğretmen yeterliliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 6(1), 63-77.
• Batu, E. S. (2010). Factors for the success of early childhood inclusion & related studies in Turkey. International Journal of Early Childhood Special Education, 2(1), 57-71.
• Batu, E. S., Kırcaali-İftar, G., & Uzuner, Y. (2006). The opinions and suggestions of teachers who are working in a vocational school about inclusion. Ankara University Faculty of Educational Sciences Journal of Special Education, 5(2), 33-50.
• Buell, M. J., Hallam, R., Gamel-McCormick, M., & Scheer, S. (1999). A survey of general and special education teachers’ perceptions and in-service needs concerning inclusion. International Journal of Disability, Development and Education, 46(2), 143-156.
• Cankaya, Ö. & Korkmaz, İ. (2012). İlköğretim I. kademede kaynaştırma eğitimi uygulamalarının sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-16.
• Cengiz, M. İ. (2019). Fen Bilimleri öğretmenlerinin kaynaştırma becerileri öz değerlendirmeleri ve kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi: Akdeniz Üniversitesi).
• Cook, B.G. &Schirmer, B.R. (2003). What is special about special education? Overview and analysis. Journal of Special. Education. , 37, 200–205.
• Demir Başaran, S. (2019). Kuramdan uygulamaya kapsayıcı eğitim: kapsayıcı eğitimin hedefleri içeriği ve uygulamaya yansımaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Demir, M. K. ve Seçil, A. (2011). Kaynaştırma eğitimi konusunda tecrübeli sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 719-732.
• Denizli, H., & Uzoğlu, M. (2014). Fen bilimleri dersi öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamaları sürecine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Journal of Turkish Science Education, 11(1), 3-23.
• Denizli, H. (2015). Fen bilimleri dersi öğretmenlerinin ve fen bilimleri dersini alan kaynaştırma öğrencilerinin kaynaştırma eğitimi uygulamaları sürecine ilişkin görüş ve önerileri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Giresun Üniversitesi.
• Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2023). Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni (Nisan 2023). Erişim: https://www.aile.gov.tr/eyhgm/sayfalar/istatistikler/engelli-ve-yasli-istatistik-bulteni/
• Eripek, S. (1984). Engelli (ayrıcalı) çocukların eğitimi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 59-82
• Gözün, Ö., & Yıkmış, A. (2004). Öğretmen adaylarının kaynaştırma konusunda bilgilendirilmelerinin kaynaştırmaya yönelik tutumlarının değişimindeki etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(02),65-77
• Güleryüz, B. (2014). Sınıf öğretmenlerinin ve sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Bülent Ecevit Üniversitesi.
• İnceler, H., & Özder, H. (2020). Okul öncesi ve sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırma eğitimine ilişkin tutumlarının incelenmesi: Atatürk öğretmen akademisi-KKTC Örneği. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 719-739.
• Individuals with Disabilities Education Act, (2004). Individuals with Disabilities Education Act of 2004, P.L. 108-446. No Child Left Behind Act of 2001, P.L. 107-110. Erişim: Section 1400 - Individuals with Disabilities Education Act
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kauffman, J. M., Nelson, C. M., Simpson, R. L., & Mock, D. R. (2011). Contemporary issues In JM Kauffman & DP Hallahan (Eds.), Handbook of special education (pp. 15-26).
• Köse, K. (2017). Fen bilimleri dersinde uygulanan kaynaştırma eğitiminin fen bilimleri öğretmenleri ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Kurt, A. D. & Tomul, E. (2020). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(7), 144-154.
• Mastropieri, M. A., & Scruggs, T. E. (2016). Kaynaştırma sınıfı: Etkili farklılaştırılmış öğretim için stratejiler (Çev. Ed. M. Şahin ve T. Altun). Ankara: Nobel Yayıncılık.(Eserin orijinali 2015’de yayımlandı). sf, 1-460.
• Mertoğlu, H., Sarı, O. T., Pusmaz, A., & Balçın, M. D. (2020). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kaynaştırma uygulamaları yeterlikleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 51(51), 131-154.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi: Genişletilmiş bir kaynak kitap. S. Akbaba-Altun ve A. Ersoy (Çev. Ed.). Ankara: Pegem
• Nas, S.E. ve Dilber, Y. (2020). Fen bilimleri öğretmenlerinin öğrenme güçlüğü tanılı kaynaştırma öğrencileri ile yürüttükleri öğretim sürecinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(4), 1800-1816.
• Özyürek, M. (2000). Bireysel farklılığa psikoloji yaklaşımlarıyla bakış. Ankara: Karatepe Yayınları.
• Sucuoğlu, B. ve Kargın, T. (2010). İlköğretimde kaynaştırma uygulamaları. Ankara: Kök Yayınevi.
• Uysal, A. (1995). Öğretmen ve okul yöneticilerinin zihinsel yetersizliği olan çocukların kaynaştırılmasında karşılaşılan sorunlara ilişkin görüşleri. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi.
• Ültay, E., Akyurt, H., & Ültay, N. (2021). Sosyal bilimlerde betimsel içerik analizi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 188-201.
• Yell, M. L., Shriner, J. G., & Katsiyannis, A. (2006). Individuals with disabilities education improvement act of 2004 and IDEA regulations of 2006: Implications for educators, administrators, and teacher trainers. Focus on exceptional children, 39(1), 1-24.
• Yıldırım, A. &Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları