Araştırma Makalesi
Öğretim Uygulaması
Amaç ve Kapsam
- Fen Eğitimi ve Araştırmaları Derneği tarafından çıkarılan “Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi”, alanında nitelikli araştırmaların ve etkinliklerin makalelerini ilgili akademisyen ve öğretmenlere ulaştırmayı amaçlamaktadır.
- Fen Bilimleri Eğitimi, Fizik Eğitimi, Kimya Eğitimi ve Biyoloji Eğitimi alanlarında yapılan nitelikli araştırmaların ve araştırma boyutu olan etkinliklerin makaleleri dergi kapsamındadır.
Yazım Kuralları
- Dergiye gönderilecek bütün çalışmalar için "Yazarlar İçin Rehber" sayfasında yer alan Makale Şablonu kullanılmalıdır. Çalışmaların makale şablonuna uygun olarak hazırlanması yazar(lar)ın sorumluluğundadır.
- Yazarlar yazım sırasında Makale Şablonunda yer alan başlıkları kullanmalıdır. Etkinlik geliştirme çalışmalarında metodoloji, bulgular ve tartışma bölümlerinin nasıl olması gerektiği şablonda sunulmuştur.
- FEAD’a başvurusu yapılacak aday makaleler, Publication Manual of the American Psychological Association nın (American Psychological Association, 2009) 6. baskısında tarif edilen APA’ ya uygun olarak hazırlanmalıdır. Makaleler Türkçe yazılmalıdır.
- Makalenin içerik ve kapsam açısından dergiye uygun olup olmadığı hususunda "Yazarlar için Rehber" sayfasında verilen bilgilerin dikkate alınması gereklidir.
- Yazarlar metinleri APA’6 Publication Manual yayın ilkelerine uygun olarak hazırlamalıdır.
- Dergiye gönderilecek çalışmalar dergi web sayfasında yer alan “Makale Gönder” sekmesinden sisteme yüklenmelidir.
- Makale ile birlikte Etik Kurul Belgesi de gönderilmelidir. 2020 yılı öncesine ait çalışmalar için ise verilerin 2020 öncesinde toplandığına dair kanıtlar ve gerekli izin belgesi makale ile birlikte gönderilmelidir.
- Makalelerin sunumunda makale şablonunun kullanılması gerekir. Bu şablonla gönderilmeyen çalışmalar dikkate alınmayarak yazar(lar)a düzeltmeleri için iade edilecektir.
- Sisteme yükleme yapılırken ilk başvuru esnasında; Tam metin(isimsiz), Başlık sayfası, Etik Belgesi, Benzerlik raporu ve Telif Hakkı Devir Sözleşme Formu yüklenmelidir.
- Kaynaklar kısmındaki referanslar, Tablo (lar) ve Şekil (ler) yazılırken taslak şablonda verilen APA 6 kriteri baz alınarak hazırlanmış örnekler dikkatlice incelenerek yazılmalıdır.
- Makale gönderim sürecinde kullanılacak formlar aşağıda verilmiştir. İlgili dosyayı üzerine tıklayarak indirebilirsiniz.
- Başvuru sürecinde yazarlar makaleyi dergiye göndermeden önce başvurularının dergi yazım kurallarına uygun olduğunu, başvurunun makale şablonuna uygun olarak hazırlandığını ve derginin yayın politikasına uygun olduğunu kontrol etmelidirler. Derginin kabul ettiği yayın grubu dışında olan ve/veya yazım kurallarına uymayan başvurular doğrudan yazarlara iade edilecektir.
- Bu dergi sitesindeki isimler ve elektronik posta adresleri bu derginin belirtilen amaçları doğrultusunda kullanılacaktır ve diğer amaçlar veya başka bir bölüm için kullanılmayacaktır.
Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Araştırma ve Yayın Etiği
Yayın Etiği
Dergiye gönderilecek çalışmaların aynı anda başka bir dergide değerlendirme sürecinde olmaması gerekir. Bu tür bir durum tespit edildiğinde çalışma yazara iade edilir.
Dergiye gönderilen makaleler öncelikle editör tarafından yazım kurallarına ve dergi makale kabul esaslarına uygunluk ve nitelik açısından ön incelemeden geçirilir. Bu aşamayı geçemeyen çalışmalar yazar(lar)a iade edilir. Ön incelemeyi geçen çalışmalar editör tarafından iThenticate programına yüklenerek taranır. Makul kabul edilebilecek oranlara sahip olmayan çalışmalar yazar(lar)a iade edilir. Kabul edilebilir düzeydeki çalışmalar ise yazar bilgileri silindikten sonra ilgili alan editörüne yönlendirilir. Alan editörü çalışmayı içerik yönünden inceledikten sonra hakemlere gönderilmesi veya iade edilmesi yönünde karar alabilir.
Kongrelerde sunulmuş ve özeti basılmış olan çalışmaların tam metinleri dergiye kabul edilir. Tam metin halinde kongre kitapçığında basılan çalışmalar dergiye kabul edilmez. Bu durumda yazar(lar)ın beyanı esas alınır. Aksine bir durum tespit edilirse değerlendirme sürecinin hangi aşamasında olunduğuna bakılmaksızın çalışma iade edilir. Kongrelerde sunulan ve özet halinde basılan çalışmaların hangi kongrede sunulduğu makalenin ilk sayfasında dipnot olarak belirtilir. Bu tür başvurular da diğer makalelerle aynı değerlendirme sürecinden geçirilerek yayımlanır. Editör, ilgili alan editörü ve/veya hakem(ler) tarafından reddedilen çalışmalar yazar(lar)a iade edilir.
Araştırma Etiği
Dergiye gönderilecek çalışmalarda yazarların ulusal ve uluslararası geçerli “etik kurallara” ve araştırma ve yayın etiğine uygun hareket etmeleri son derece önem taşımaktadır. Dergiye gönderilecek olan ve etik kurul izni alınmasını gerektiren tüm çalışmalar için etik kurul izni (kurul adı, kurul değerlendirme tarihi, etik değerlendirme belgesi sayı numarası) alınması zorunluluğu vardır. Bu bağlamda dergiye gönderilecek olan ve etik kurul izni alınmasını gerektiren tüm çalışmalar için etik kurul izin bilgilerinin yazarlar tarafından eksiksiz şekilde doldurulması gerekmektedir. Etik kurul belgesi olmayan çalışmalar (TR Dizinin izin verdiği durumlar hariç) değerlendirmeye kabul edilmeyecektir.
Dergide yayımlanacak ve etik kurul belgesi alınmasını gerektiren bütün çalışmalar için etik kurul bilgileri makale şablonunda yer alan “Etik ile İlgili Hususlar” başlığı altında verilmelidir. Ayrıca bu başlık altında aşağıdaki bilgilere de yer verilmelidir.
1. Etik Kurul izni gerekliyse, hangi kurumdan, hangi tarihte ve hangi karar ve sayı numarası ile alındığı belirtilmesi, (Etik Kurul Belgesi de sunulmalıdır). Etik kurul izni alınmasını gerektiren çalışmalar şunlardır:
i. Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,
ii. İnsanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
iii. İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
iv. Sınıf ortamlarında öğrencilerle yürütülen çalışmalar,
v. Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar.
2. Olgu sunumlarında (vaka analizi) “Aydınlatılmış Onam Formu” alındığının belirtilmesi,
3. Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
4. Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi,
5. Çalışmada yasal / özel izin alınması gerekli ise nasıl alındığının belirtilmesi (Örneğin Milli Eğitim Müdürlüğü’nden, Bakanlıklardan alınan izinler vb.),
6. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi,
7. Çalışma insanlar üzerinde yürütülmüş ise çalışmanın uluslararası deklerasyon, kılavuz, vb. uygun gerçekleştirildiğinin belirtilmesi gerekir.
Yasal/Özel İzin Belgesi
Dergiye gönderilen çalışmalarda yasal anlamda veya özel izin gerektiren araştırmalar için gerekli izinlerin alındığı makalede yöntem bölümünde belirtilmelidir. Bu bağlamda;
- Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış Onam Formu”nun alındığının belirtilmesi, çalışmanın veya örneklem grubun yaşının küçüklüğü veya özel durumu nedeniyle velilerden izin alınması gerektiği durumlarda “Veli Onam Formu”nun doldurulması gerekir.
- Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi: Etik Kurul izni (anket ya da ölçek uygulamayı gerektiren, görüşme ve gözlem içeren; doküman, ölçek, resim, fotoğraf, anket vb. gibi başkaları tarafından geliştirilen ve kullanım izni gerektiren çalışmalar, deneysel müdahale gerektiren çalışmalar) için etik kurullardan ya da komisyonlardan gerekli izinlerin alınması ve bunların makale içeriğinde (yöntem bölümünde) belirtilmesi gerekir.
- Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekir.
Dergiye gönderilen çalışmalarda “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” kapsamında uyulması belirtilen tüm kurallara uyulmalı ve bu husus çalışmada “Etik İle İlgili Hususlar“ başlığı altında ifade edilmelidir. Ayrıca yönergenin ikinci bölümü olan “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” başlığı altında belirtilen eylemlerden hiçbiri gerçekleştirilmemelidir.
Etik kurallara uygunluk beyanı ve bu uygunluğu sağlama yazarların sorumluluğundadır. Dergi yönetimi veya hakemler etik hususlarla ilgili bilgi, belge vb. talep ettiğinde yazarlar bu istekleri karşılamakla yükümlüdür.
Ücret Politikası
FBÖD ücretsiz bir dergi olup, dergiye gönderilen çalışmalar için yazarlardan değerlendirme veya basım ücreti talep edilmemektedir. Dergide yayımlanan çalışmaların tamamının tam metinleri ücretsiz erişime açıktır.
Dizinler
Dergi Kurulları
Editör Kurulu
Prof. Dr. Sevil Akaygün, meslek yaşamına 12 yıl kimya öğretmenliği yaparak başladı. Boğaziçi Üniversitesi’nden Fen Bilimleri Eğitimi alanında yüksek lisans (2000), Kuzey Kolorado Üniversitesi’nden kimya alanında yüksek lisans (2008) ve kimya eğitim alanında doktora (2009) derecelerini aldı. 2010 yılında Boğaziçi Üniversitesi Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü öğretim üyelerinin arasına katıldı. Araştırma alanları arasında, kimya eğitiminde görselleştirme, STEM eğitimi ve nanoteknoloji eğitimi yer alan Dr. Akaygün, bu konularda ulusal ve uluslararası kurumlar tarafından desteklenen projeler yürütmekte ve öğretmen eğitimleri vermektedir.
Yayın Kurulu
Kemal Yurumezoglu is an professor in the Department of Special Education (Gifted Education) at Dokuz Eylul University, Turkey. He received his master’s degree in physics education in 2000 from the University of Paris Diderot (Paris 7), France, and his PhD in science education in 2005 from the University of Strasbourg, France. His research interests are in conceptual physics, gifted education, STEAM education and inquiry-based physics activities.
Danışma Kurulu
Dr. Uygar Kanlı, Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Fizik Eğitimi Anabilim dalından 1998 yılında
mezun oldu. Aynı yıl Aksaray ilinde MEB Bağlıkaya Ortaokulunda Fen Bilgisi/Fizik öğretmeni olarak
göreve başladı. 1999 yılında araştırma görevlisi olarak Gazi Üniversitesi’ne geçiş yaptı. 2001 yılında
yüksek lisans çalışmasını, 2007 yılında doktora çalışmasını tamamladı. 2010 yılında Georgia State
Üniversitesinde (ABD) misafir araştırmacı olarak görev yaptı. 2012 Yılında MEB Yenilik ve Eğitim
Teknolojileri Genel Müdürlüğü ve TÜBİTAK işbirliğinde yürütülen projenin yürütücüsü olarak EBA’ya
44 fizik deney içeriğini kazandırdı. Ankara Kalkınma Ajansı destekli “Polatlı Belediyesi Bilim Merkezi ve
Uluğ Bey Gökevi”ni 2014 yılında kurdu. 2015 yılında ilk kez açılan Tübitak 4007 Bilim Şenlikleri
Destekleme programları kapsamında “Ankara Bilim Şenliği”ni gerçekleştirdi. Okul-Bilim Merkezi
işbirliğini güçlendirmeyi hedefleyen, TÜBİTAK 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini
Destekleme programı kapsamında desteklenen ve 2018 yılında tamamlanan BİLMER projesinde
araştırmacı olarak görev yaptı. Atılım Üniversitesi Eğlenceli Bilim Dergisi yazarlarından olan Kanlı;
MEB, TÜBA ve TÜBİTAK Bilim ve Toplum Dairesi Başkanlığınca yürütülen 4004, 4005, 4007 vb. ulusal
pek çok projede yürütücü, uzman, eğitmen ve araştırmacı olarak fizik ve astronomi etkinlikleri yaptı. Fizik
ve Astronomi Öğretimi, okul dışı öğrenme ortamları (özellikle bilim merkezlerinde öğrenme) ve bilim
iletişimi konularında kitap, makale ve bildirileri bulunan Kanlı; halen Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim
Fakültesinde öğretim üyesi olarak görevine etmektedir.
Prof. Dr. Burçin Acar Şeşen, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Bölümü Kimya Eğitimi Anabilim Dalı’nın Lisansla Birleştirilmiş Tezsiz Yüksek Lisans Programı’ndan 2003 yılında mezun olmuştur. Aynı yıl, aynı üniversitenin Eğitim Bilimleri Enstitüsü Kimya Eğitimi Doktora Programı’nda başladığı doktora eğitimini 2008 yılında tamamlamıştır. 2008 yılında İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı’nda Yardımcı Doçent olarak göreve başlamış ve 2013 yılında Kimya Eğitimi Bilim Dalı’nda Doçent, 2019 yılında ise profesör unvanlarını almıştır. Prof. Dr. Burçin Acar Şeşen’in genelde fen, özelde ise kimya eğitimine yönelik gerçekleştirdiği ve özellikle kavram öğrenimi, işbirlikli öğrenme, probleme dayalı öğrenme ve sorgulamaya dayalı öğrenme gibi aktif öğrenme yöntem ve tekniklerine odaklandığı uluslararası ve ulusal indeksli dergilerde yayımlanmış çok sayıda bilimsel makalesi, ulusal kitap ve kitap bölümleri bulunmaktadır. Halen İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı’nda öğretim üyesi olarak görevini sürdürmektedir.
Sosyobilimsel konular, argümantasyon, Risk psikolojisi, Karar verme, Erken çoculku döneminde fen eğitimi alanlarında çalışmalar yapmaktadır ve tez öğrencilerine danışmanlık yapmaktadır.
Dergide yayımlanmak üzere gönderilen çalışmaların daha önce hiç bir yerde yayımlanmamış ve aynı anda başka bir dergiye gönderilmemiş olması gerekir. Çalışmaların başka dergilerde daha önce yayımlanmamış olması ve/veya değerlendirme sürecinde olmaması yazar(lar)ın sorumluluğundandır. Bu tür bir husus tespit edildiğinde çalışma yazar(lar)a geri gönderilir.
Dergiye çalışma göndermeyi düşünen araştırmacılar https://dergipark.org.tr/tr/pub/fbod dergi adresinde bulunan “Yazım Kuralları”, "Yazarlar İçin Rehber" ve “Makale Gönder” sayfalarını inceleyerek çalışmalarını internet ortamında gönderebilirler. FBÖD ücretsiz bir dergi olup, dergiye gönderilen çalışmalar için yazarlardan değerlendirme veya basım ücreti talep edilmemektedir. Dergide yayımlanan çalışmaların tamamının tam metinleri ücretsiz erişime açıktır. Dergide yayımlanan makalelerden kaynak gösterilmek suretiyle alıntı yapılabilir.
Dergide yayımlamak üzere çalışmalarınızı bekler, derginin ülkemizde fen bilimleri eğitimi ve öğretiminin gelişmesi, bilim okur-yazarlığının yaygınlaşması ve öğretmenlerin uygulamaya dönük ihtiyaçlarının karşılanması amaçlarına katkı sağlamasını temenni ederiz.
EDİTÖR