Amin Maalouf’un “Béatrice’ten Sonra Birinci Yüzyıl” Adlı Yapıtında Kadın-Oluş

Yıl 2022, , 791 - 808, 03.08.2022

Eylem Aksoy

https://doi.org/10.22559/folklor.2225

Öz

Lübnan asıllı Fransız yazar Amin Maalouf yapıtlarında çoğunlukla tarih, toplum,
Doğu-Batı karşıtlığı, kültürel çeşitlilik, göç, sürgün ve kimlik konularını ele alsa
da, Béatrice’ten Sonra Birinci Yüzyıl adlı yapıtında bilimsel gelişmelerin tehlikeye
attığı kadınlar aracılığıyla tüm insanlığın geleceğini sorgulamaktadır. Maalouf, bir
yandan kadının olmadığı bir dünyanın çokluğunun ve farklılığının yok edildiğini
vurgularken, Béatrice aracılığıyla doğacak kız çocuklarından yoksun bırakılmasıyla,
yalnızca kadınların değil, tüm insanlığın kadın-oluş sürecini gerçekleştirme
umudunu giderek yitirdiğine vurgu yapar. Yazar kadın nüfusunun azalmasıyla dengesi
bozulan ve oluş olasılıkları ortadan kaldıran bir dünya kurgulayarak öncelikle
okuyucusunun oluş içine girmesi için gerekli düzensizliği, kurguladığı kaotik ve
distopik Dünya ile sağlar, bozulan düzen imgesi ile okuyucusunu bir bakıma yersiz
yurtsuzlaştırarak idealize edilen bilimsel gelişmeye karşı eleştirel olabilmesinin
önünü açar. Makalemizde, Amin Maalouf’un kadın-erkek eşitsizliği konusunu nicelik
boyutuna vurgu yaparak yazmasının ve kadın geleceği konusundaki kaygılarını
dile getirmesinin kadının içinde bulunduğu duruma ve geleceğine nasıl bir
boyut kazandırdığını ortaya koymaya çalışacağız. Bunun için ise öncelikle kadının
ve doğanın maruz kaldığı sömürü konusunda doğrudan bağlantılar olduğuna vurgu
yapan ekofeminizm akımı kapsamında günümüz toplumları tarafından olumlanan
teknolojik ve bilimsel gelişmeleri değerlendireceğiz. Diğer yandan kadınlarını yitiren
bir dünyanın kendi sonunu getireceği vurgulanan eserde, kadınlığın yitirilmesi
ile karşı karşıya kalınmasını, Deleuze ve Guattari’nin ortaya koyduğu kadın-oluş
kavramı çerçevesinde irdeleyeceğiz.

Anahtar Kelimeler

Amin Maalouf, Beatrice'den Sonra Birinci Yüzyıl, Deleuze ve Guattari, kadın oluş, ekofeminizim

Becoming-woman in Amin Maalouf’s “The First Century After Beatrice”

Öz

Although Lebanese-French author Amin Maalouf mostly deals with the issues on
history, society, East-West dichotomy, cultural diversity, immigration, exile, and
identity in his works, he questions the future of all humanity through women who
are endangered by scientific developments as portrayed in the novel The First
Century after Beatrice. This article aims to convey how Amin Maalouf’s writings
emphasize the quantitative dimension regarding the inequality between women
and men and his concerns about the future of women, by adding a new dimension
to the situation as well as the future of women. With this, first we will evaluate
the technological and scientific developments affirmed by today’s societies within
the ecofeminist movement scope, which emphasizes the relationship between the
exploitation of women and nature. In addition, this article emphasizes that a world
who loses its women will bring its own end. Finally, we will examine the loss
of femininity within the conceptual framework of becoming-woman as set forth
by Deleuze and Guattari. Deleuze and Guattari attache importance to the concept
of becoming, which pushes the limits of human beings in the context of their
potential to develop by approaching the current conditions via the other realities
they encounter. While emphasizing that the multiplicity and diversity of a world is
destroyed without women, Maalouf indicates that with the deprivation of daughters
to be born through Béatrice, not only women but all humanity will gradually lose its
hope pertaining to the realization of the process of becoming-woman. The concept
of becoming, which aims to establish a suitable foundation for the questioning
of the existing order rather than be seen as a goal to be reached, requires rattling
the existing order. By constructing a world whose balance is deteriorated with
the decrease of the female population and the elimination of the possibilities of
becoming, Amin Maalouf provides the necessary disorder for the reader to enter
both the chaotic and the dystopic world he constructs. Consequently, the image of
the corrupted order de-territorializes the reader and paves the way for them to be
critical towards the idealized scientific development.

Anahtar Kelimeler

Amin Maalouf, The First Century After Beatrice, Delueze and Guattari, becoming-women, ecofeminism

Kaynakça

• Atwood, M. (1992). Damızlık kızın öyküsü (S. - Ö. Kabakçıoğlu, Çev.) AFA.
• Burgart Goutal, J. (2018). L’écoféminisme et la France : une inquiétante étrangeté ? Cités, 73, 67- 80. https://doi.org/10.3917/cite.073.0067.
• Charrier, L.; Mourgere, I.; Hajdukowicz, T. (2019). 7,8 milliards d’êtres humains, mais combien de femmes? Terriennes-TV5 Monde, (Erişim tarihi: 08.03.2022) https://information.tv5monde.com/ terriennes/78-milliards-d-etres-humains-mais-combien-de-femmes-2547.
• Cambefort, Y. (1987). Le scarabée dans l’Égypte ancienne. Origine et signification du symbole. Revue de l’histoire des religions, tome 204, n°1. 3-46; (Erişim tarihi: 05.03.2022) https://doi.org/10.3406/ rhr.1987.2203 https://www.persee.fr/doc/rhr_0035-1423_1987_num_ 204_1_2203.
• Colebrook, C. (2009). Gilles Deleuze (Ci Soydemir, Çev.) Doğubatı.
• Deleuze, G.; Guattari, F. (1980). Mille Plateaux. Minuit.
• Deleuze, G.; Guattari, F. (2012). Anti-Ödipus : Kapitalizm ve şizofreni 1. (F. Ege, H. Erdoğan, M. Yiğitalp, Çev.) Bilim ve Sosyalizm.
• Dia, H. (1995). Amin Maalouf, écrivain libanais, Prix Goncourt 1993. Nuit blanche, (59), 76– 80. (Erişim tarihi: 02.03.2022) https://www.erudit.org/fr/revues/nb/1995-n59- nb1117160/19670ac.pdf.
• Larrère, C. (2012). L’écoféminisme : féminisme écologique ou écologie feministe. Tracés. Revue de sciences humaines, 22 . 105-121. (Erişim tarihi: 03.03.2022) https://doi.org/10.4000/traces.5454.
• Lejeune, P. (1996). Le pacte autobiographique. Seuil.
• Maalouf, A. (2009). Çivisi çıkmış dünya – Uygarlıklarımız tükendiğinde (O.Türkay, Çev.) Yapı Kredi.
• Maalouf, A. (2014). Béatrice’ten sonra birinci yüzyıl (O. Türkay, Çev.) Yapı Kredi.
• Maalouf, A. (2015). Le premier siècle après Béatrice. Paris: Librairie générale française (Le Livre de Poche).
• Maalouf, A. (2016). Ölümcül kimlikler (A. Bora, Çev.) Yapı Kredi.
• Mozère, L. (2005). Devenir-femme chez Deleuze et Guattari: Quelques éléments de présentation. Cahiers du Genre, 38, 43-62. https://doi.org/10.3917/cdge.038.0043
• Querrien, A. (2002). Devenir-femme, communauté et multitude. Chimères. Revue des schizoanalyses. n.o 47, 73-87. (Erişim tarihi: 06.03.2022)https://www.persee.fr /doc/chime_0986- 6035_2002_ num_47_1_2452#:~:text=Le%20devenir%2Dfemme%2 0donne%20%C3%A0,une%20part%20 pour%20la%20respiration.
• Roman, D. (2013). L’État, les femmes et leur corps: La bioéthique, nouveau chantier du féminisme ?.Esprit, 17-28. (Erişim tarihi: 05.03.2022) https://www.cairn.info/revue-esprit-2013-10-page-17.htm https://doi.org/10.3917/espri.1310.0017 .
• Stark, H. (2018). Deleuze’den sonra feminist teori (Y. Cingöz, Çev.) Otonom.
• Sutton, D.; Martin-Jones, D. (2020). Yeni bir bakışla, Deleuze (M. Özbank, Yetkin Başkavak, Çev.) Kolektif.
• WLOE Bildirisi (Erişim tarihi 27.02.2022) http://www.wloe.org/declaration-d-unite.416.0.html
• Zourabichvili, F. (2011). Deleuze sözlüğü. Say.
• Zourabichvili, F. (1997). Qu’est-ce qu’un devenir pour Gilles Deleuze ? Conférence prononcée à Horlieu (Lyon). (Erişim tarihi: 03.03.2022) https://horlieu-editions.com/brochures/zourabichvili-qu-estce-qu-un-devenir-pour-gilles-deleuze.pdf