Bu çalışmada kanaryanın insanlık tarihindeki yeriyle son dönem Osmanlı kültüünde
ve gündelik hayatında edindiği konum değerlendirilmiştir. İnsanın toplayıcı-avcı
toplumlardan itibaren doğayla kurduğu bağ uygarlık tarihinin gelişimiyle
bütünleşerek bugüne ulaşmıştır. Bu bağın özgün örneklerinden olan kanaryaların
dahil oldukları serinus cinsi, erken tarihlerden itibaren insani ilişki ve iletişimlerin
çekim alanına girmiştir. Ancak XV. ve XVI. yüzyıllarda coğrafi keşiflerin
getirdiği yeni olanaklar Kanarya Adası’ndaki özgün serinusu kapitalist bir tüketim
aracına dönüştürmüştür. Kanarya merakı ve ticareti Osmanlı toplumunda da ilgiyle
karşılanmıştır. Göçebe Türklerin hayvanlarla, kuşlarla kurdukları bağlar Selçuklu
ve Osmanlı kültürel öğelerini etkileyerek kanaryayı Osmanlı gündelik hayatının
parçalarından birisi haline getirmiştir. Özellikle Osmanlı Devleti’nin son yıllarında
edebi metinlere, folklorik öğelere, kitaplara ve arşiv belgelerine bu canlının
çeşitli anlatımlarla yansıtıldığı görülmektedir. Kanaryaların geçmişini ve Osmanlı
kültürel hayatına yansımalarını açığa çıkartmayı amaçlayan bu çalışma nitel bir
araştırmadır. Araştırmanın verileri günümüz literatürü ile XIX. yüzyılın sonlarıyla
XX. yüzyılın başlarında yoğunlaşan belgelerden, kitaplardan, makalelerden elde
edilmiştir. Bu çalışma kanaryaların insanlık tarihinin yanı başında, kültürel, ekonomik
ve estetik tanımlamalara maruz kaldıklarını açığa çıkartmıştır.
This study evaluates the historical significance of canaries in human history as
well as their position in late Ottoman culture and daily life. The relationship, that
people have developed with nature since hunter-gatherer societies, has evolved
to its present state by becoming integrated with the advancement of civilization.
The genus Serinus, to which the canaries belong, and which is one of the original
examples of this bond, has been in the field of interest of human relations and
communications since early times. However, the original Serinus genre of the
Canary Islands, was transformed into a capitalist consumption commodity as
a result of new geographic discoveries in the XV and XVI centuries. Curiosity
regarding canaries and their trade was met with interest in the Ottoman society too.
The bonds that the nomadic Turks formed with animals and birds influenced Seljuk
and Ottoman cultural elements, making the canary a part of Ottoman daily life. It
is noteworthy that this creature was reflected in literary texts, folkloric elements,
books, and archive documents with various narratives, particularly in the last years
of the Ottoman Empire. This study is a qualitative inquiry into the history of the
Canaries and how they influenced Ottoman cultural life. The data of the study
were obtained from documents, books, and articles from the late XIX and early
XX centuries, including today’s literature. This study reveals that throughout the
course of human history, canaries have been subjected to cultural, economic, and
aesthetic definitions and perceptions.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Türkiye Sahası Türk Halk Bilimi |
Bölüm | Araştırma Makaleleri - Research Articles |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Temmuz 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |
Derginin yayım dili Türkçe ve İngilizce’dir, ayrıca Türkçe de olsa tüm basılan makalelerin başlık, öz ve anahtar sözcükleri İngilizce olarak da makalede bulunur. Hakemlerden onay almış Türkçe makaleler için 750-1000 sözcükten oluşan genişletilmiş özet (extended summary) gereklidir. Elektronik çeviriler kabul edilmez.
Dergi TR-Dizin, Web of Science (ESCI), DOAJ ile diğer pek çok dizin tarafından taranmaktadır. Scimagoe quartile değeri: Q2 'dir:
TR DIZIN 2020 Etik Kriterleri kapsamında, dergimize 2020 yılından itibaren etik kurul izni gerektiren çalışmalar için makalenin yöntem bölümünde ilgili Etik Kurul Onayı ile ilgili bilgilere (kurul-tarih-sayı) yer verilmesi gerekecektir. Bu nedenle dergimize makale gönderecek olan yazarlarımızın ilgili kriteri göz önünde bulundurarak makalelerini düzenlemeleri önemle rica olunur.
Alan Editörleri/ Field Editörs
Halkbilimi/Folklore
Prof.Dr. Hande Birkalan-Gedik (JohannWolfgang-Goethe İniversitet-birkalan-gedik@m.uni-frankfurt.de)
Prof.Dr. Ali Yakıcı (Gazi Üniversitesi-yakici@gazi.edu.tr)
Prof.Dr. Aynur Koçak (Yıldız Teknik Üniversitesi-nurkocak@yildiz.edu.tr)
Prof.Dr. Işıl Altun ( (Regensburg Üniversitesi/Kocaeli Üniversitesi-İsil.Altun@zsk.uni-regensburg.de)
Edebiyat/Literature
Prof.Dr. Abdullah Uçman (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi -emekli-29 MayısÜniversitesi-abdullahucman@29mayis.edu.tr
Prof. Dr. Ramazan Korkmaz (Ardahan Üniversitesi-emekli-Kafkasya Üniversiteler Birliği -KÜNİB-r_korkmaz@hotmail.com)
Prof.Dr. Emel Kefeli (Marmara Üniversitesi-emekli-İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi-ayseemelkefeli @gmail.com)
Antropoloji/Anthropology
Prof.Dr. Hanife Aliefendioğlu (Doğu Akdeniz Üniversitesi-hanife.aliefendioglu@emu.edu.tr)
Prof. Dr. Şebnem Pala Güzel (Başkent Üniversitesi-sebnempa@baskent.edu.tr)
Prof.Dr. Derya Atamtürk Duyar (İstanbul Üniversitesi-datamturk@istanbul.edu.tr)
Prof.Dr. Meryem Bulut (Ankara Üniversitesi-meryem.bulut@gmail.com)
Dil-Dilbilim/Language-Linguistics
Prof.Dr. Nurettin Demir (Hacettepe Üniversitesi-demir@hacettepe.edu.tr)
Prof. Dr. Aysu Erden (Maltepe Üniversitesi-aysuerden777@gmail.com)
Prof.Dr. Sema Aslan Demir (Hacettepe Üniversitesi-semaaslan@hacettepe.edu.tr)