Sanat Antropolojisinin Sanat ve Sanat Eleştirisi Açısından Önemi

Yıl 2018, , 95 - 104, 01.08.2018

Ferhunde Küçükşen Öner

https://doi.org/10.22559/folklor.350

Öz

Sanatın varlığı insan ve toplum ilişkisinin boyutlarını göstermesi açısından anlamlıdır.

Bu boyutlar sanatın kültürle olan bağını kuran dinamiklerden biridir.

Sanat eleştirisi, sanatsal değerlerin, sanat eserinin ortaya çıkışındaki nedensellik

ve anlamlandırma sürecinin kaydını tutarak sanat tarihine dolayısıyla kültür

tarihine katkıda bulunan kurumlardan biridir. Antropoloji de insan ve toplum

ilişkisinin geçirdiği değişimlerin kaydını tutarken kültürün kavramsal ve pratik

açılardan nasıl ortaya çıktığını ve geliştiğini inceler. Bu nedenle sanat ve sanat

eleştirisinin, antropolojinin verilerinden yararlanması kaçınılmazdır.

Sanat eserlerinin ortaya çıkış sürecinde pek çok farklı disiplin, kendiliğinden

ya da sanatçının bilinçli tercihiyle etkili bir kaynak olarak kullanılabilmektedir.

Sanat eleştirisinin niteliklerinden biri de sanat eserinin ortaya çıkışında

etkili olan bu disiplinleri keşfederek sanat eserine estetik ve toplumsal anlam

kazandırmaktır. Bu makalede sanat eserinin ortaya çıkışında ve sanat eleştirisinin

bu eseri anlamlandırma sürecinde antropolojinin oynadığı rol üzerinde durulacaktır.

Öncelikle antropolojinin sanat ve sanat eleştirisi açısından önem arz

eden özelliklerinden bahsedilmiştir. Sonrasında sanat ve sanat eleştirisi açısından antropolojinin neden önemli olduğuna değinilmiş, antropolojinin insanın

ve toplumun değişim seyrinin kaydını tutma özelliğinin sanat ve sanat eleştirisi

açısından önemi anlatılmıştır.

Anahtar Kelimeler

sanat, sanat eleştirisi, antropoloji, sanat antropolojisi

Kaynakça

• Baynes, K. (2002) Toplumda sanat. (Çev. Y. Atılgan), İstanbul: Yapı Kredi.
• Boas, F. (2017) Antropoloji ve modern yaşam. (Çev.D. Uludağ), Ankara: Doğu Batı.
• Cassirer, E. (2005) İnsan üstüne bir deneme. (Çev. N. Arat), İstanbul: Say.
• Erksin, G. 1994. “Antropoloji”. Bilim ve Teknik Dergisi, İstanbul: Tübitak, 320:22.
• Fischer, E. (1995) Sanatın gerekliliği. (Çev. C. Çapan), İstanbul: Payel.
• Gell, A. (1998) Art and agency, Oxford: Clarendon.
• Güngör, A. 2013. “Antropolojinin Sanata olan etkisi ve kültürlerarası estetik üzerine düşünceler”. E-Skop Sanat Tarihi Eleştiri E-Dergisi, http://www.e-skop.com/skopbulten/ antropolojinin-sanata-olan-etkisi-ve-kulturlerarasi-estetik-uzerine dusunceler/1387, Erişim Tarihi: 21.03.2018.
• Güvenç, B. (1984) İnsan ve kültür. İstanbul: Remzi.
• Işık, E. (2006) “Öz olarak insan ve sanat ilişkisi”. htpp://www.felsefe.gen.tr, Erişim Tarihi: 01.11.2006.
• Kagan, M. (1993) Estetik ve sanat dersleri. (Çev. A. Çalışlar), İstanbul: İmge.
• Koç, A. - M. ve A. Karoğlu. (2017) “Sanatın genişleyen sahası ve görsel etnografya”. İdil Dergisi, 6/36: 2259-2272.
• Kolcu, A. İ. (2010) Edebiyat kuramları, Erzurum: Salkımsöğüt.
• Konak, A. “Antropoloji”. http://.tr.wikipedia.org/wiki/Antropoloji. Erişim Tarihi: 29.10.2006.
• Lévi-Strauss, C. (2014) Modern dünyanın sorunları karşısında antropoloji. Hazırlayan: S. Kılıç, İstanbul: Metis.
• Shiner, L. (2001) Sanatın icadı bir kültür tarihi. (Çev. İ. Türkmen), İstanbul: Ayrıntı.
• Wells, C. 1984. Sosyal antropoloji açısından insan ve dünyası. (Çev. B. Güvenç), İstanbul: Remzi.