AVRUPA’DA ÇOCUK MÜZELERİ: FRANK- FURT VE HAMBURG ÖRNEĞİ

Yıl 2010, Cilt: 16 Sayı: 63, 169 - 178, 01.10.2010

Ceren Karadeniz

Öz

Toplumun ve toplumsal gelişimin hizmetinde, halka açık, insana ve yaşadığı çevreye tanıklık
eden materyaller üzerinde araştırma yapan ve sunduğu eğitim olanaklarıyla halkın estetik
zevkiyle bilgi düzeyini artırmayı amaçlayan müzeler, 21. yüzyılda eğitim ve iletişime olağan
işlevlerden daha fazla önem verilmektedir. Müze işletmeciliği, müzede pazarlama stratejileri,
profesyonel sergi tasarımcılığı, halkla ilişkiler, ziyaretçi politikaları, sergi ve kültürel miras yö-
netimi ile müzede eğitim gibi kavramlar sıkça kullanılır ve uygulanır hale gelmektedir. Bu noktada
bazı müzeler hedef kitlelerini daraltmakta ve eğitimi ana amaç haline getirmektedir. Etkin,
yaratıcı ve çağdaş bireylerin yetiştirilmesine katkı sağlamak amacından yolan çıkan Çocuk Mü-
zeleri de bu müze türlerinden biridir. 1899 yılında New York Brooklyn’de açılan dünyanın ilk
çocuk müzesi, yaparak ve yaşayarak öğrenmenin vücut bulduğu bu anlayışın 21. yüzyıla taşınmasında
önemli bir rol oynamıştır. Günümüzde İngiltere’den Mısır’a, Rusya’dan Avustralya’ya
kadar dünyanın çok sayıda ülkesinde etkileşimli sergiler tasarlayan çocuk müzeleri bulunmaktadır.
Bu çalışma Avrupa’daki çocuk müzeleri sınırlı tutulmuştur. Ayrıca Avrupa’da çocukluğun
toplumsal tarihi ve oyuncak üzerine yoğunlaşmış bazı müzelerle ilgili bilgi verilmiştir. Frankfurt
ve Hamburg’daki çocuk müzeleri çocukların dokunarak, yaparak ve yaşayarak öğrenmelerini
amaçlayan ve bu amaçla sergi hazırlayan kurumlar olarak Avrupa’daki çocuk müzelerine örnek
oluşturmak amacıyla tanıtılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Müze, müze eğitimi, çocuk müzesi, bilim, teknoloji ve keşif merkezi

CHILDREN’S MUSEUMS IN EUROPE: EXAMPLE OF FRANKFURT AND HAMBURG

Öz

Museums which are non-profit public places are always ready for the service of public and
public development. They also do researches about the materials which are the witnesses for
the people and their environment. Museums collect, protect, share informations, examine and
use these materials for the improvement of people’s education and aesthetic satisfaction. In 21st
century, education and communication are more important than the other basic functions for
museums. Museum management, marketing strategies in museums, professional curatorship,
public relations, visitor policies, exhibition and cultural heritage management and museum education
are often used and applied. At this point some museums focus on specific target groups
and make education as their ultimate purpose. Children’s museums which support bringing up
active, creative and modern persons are one of them. In 1899 first children’s museum of the
world, which welcomed its visitors in Brooklyn, New York, played a crucial role in extending
the approach of learning by doing. Nowadays, children’s museums are established all around the
world from England to Egypt and from Russia to Australia. In this research especially children’s
museums in Europe are discussed. In addition to that, museums which focus on childhood, social
history of childhood and children’s toys are also discussed. Frankfurt Children’s Museum
and Klick Children’s Museum which are designed for children’s learning by doing and living are
introduced in the context of giving contemporary examples for children’s museums.

Anahtar Kelimeler

Museum, museum education, children’s museum, science, technology and discovery center

Kaynakça

• ACM, Assosiation of Children’s Museums resmi internet sitesi. Web: http://www.childrensmuseums. org adresinden 17.12.2009 tarihinde alınmıştır.
• Cleaver, J. (1988). Doing Children’s Museums: A Guide to 225 Hands-On Museums. (2nd ed.).Williamson Publishing.
• Gallup, A. B. “1939 – 1940 December-January memories and satisfactions”. The Children’s Museum News, 27 (2).
• Greenhill, H. E. (1999). Müze ve Galeri Eğitimi, (Çev. Meltem Örge Evren, Emine Gül Kapçı), Yay. Haz: Prof. Dr. Bekir Onur, Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Mer- kezi Yayınları, No: 4, Ankara.
• Gurian, E. H. (2006). “Brave Museums”, A Talk prepared for National Services. http://library.nma. gov.au/libero/docs/Libopac/bibliographies_files/EHGurian.htm Erişim Tarihi: 19.11.2008.
• Hein, G. (1998). Learning in the Museum. London: Routledge.
• İlhan, A. Ç. (2009). “Educational Studies in Turkish Museums”, WCES 2009 World Conference on Educational Science, Kıbrıs.
• Karadeniz, C. (2009). Dünyada Çocuk Müzeleri İle Bilim, Teknoloji ve Keşif Merkezlerinin İncelenmesi ve Türkiye İçin Bir Çocuk Müzesi Modeli Oluşturulması, Yayınlanmamış Yük- sek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Onur, B. (2002). Oyuncaklı Dünya, 2. baskı, Ankara, Dost Kitabevi Yayınları.
• Onur, B. (2003). ‘Müze Eğitimi: Temel İlkeler ve Politikalar’. Müze Eğitimi Seminerleri I, Akden- iz Bölgesi Müzeleri (1. baskı) (s. 7-23). Antalya: Suna-İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü.
• Pieske, C. (2004). Tagungsband Ittingen. Waxmann Verlag.
• Regnier, V. (1987). “The Children’s Museum: An Introduction and Overview”, Children’s Environ- ments Quarterly, Vol.4, No.1, p: 2–3. Spring.
• Türkiye İstatistik Kurumu resmi internet sitesi. http://www.tuik.gov.tr/Start.do Erişim Tarihi: 20.01.2010.
• Zilcioğlu, Ş. (2008). Çocuk Müzeleri ve Müze Eğitimi, 1. baskı, Yay. Haz: Prof. Dr. Bekir Onur. Anka- ra Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi ve Ürün Yayınları, Ankara.