GÜLSÜM CENGİZ’İN ŞİİRLERİNDE MİTLERİN İZİ

Yıl 2011, Cilt: 17 Sayı: 66, 121 - 136, 01.08.2011

Medine Sivri

Öz

İnsanlık tarihiyle yaşıt mitler, her dönemde kuşkusuz sanat ve edebiyatın en büyük
esin kaynaklarından biri olmuştur. Evreni, varoluşu ve insanlık hallerini yansıtan bu
mitler, gerek sinemada, tiyatro oyunlarında, gerek romanlarda, öykülerde, gerekse şiirde
yeniden yeniden işlene gelmiştir. İnsanlığın ortak bilinçdışının ürünleri olan bu mitler,
insanın anlam arayışında en büyük aracıdırlar.
Bu çalışmada, şair ve aynı zamanda çocuk ve gençlik edebiyatı yazarı Gülsüm
Cengiz’in tüm şiirlerinde (Eylül Deyişleri, Mayısta Üzgün Gönlüm, Akdeniz’in Rengi
Mavi, Sevdamız Çiçeklenir Zulada) mitlerin izleri sürülmeye çalışılacaktır. Arketipçi
eleştiri yöntemi ışığında, şairin şiirlerinde bu mitolojik öğeleri hangi amaçla kullandığına,
bu kullanımların şiirine ne kazandırdığına eleştirel bir gözle yaklaşılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Gülsüm Cengiz, Mitolojik Unsurlar, Şiir, Arketip

Cengiz Gülsüm Poems Myths Evidence

Öz

Ancient myths have been one of the biggest sources for arts and literature through
the ages. Myths which mirror creation, universe and the human condition have been
rewritten in stories, novels, plays, poetry and cinema again and again. As the products of
the collective unconscious myths are the leading means of human kind for their search
of meaning.

This study aims to trace myths in poetry of Gülsüm Cengiz (her poetry books are
Eylül Deyişleri, Mayısta Üzgün Gönlüm, Akdeniz’in Rengi Mavi, Sevdamız Çiçeklenir
Zulada), who is a poet and children’s literature writer. Throughout the study archetypal
criticism will be used for analyzing Cengiz’s usage of myths.

Anahtar Kelimeler

Gulsum Cengiz, Mythological Elements, Poetry, Archetype

Kaynakça

• AKKAŞ, Sema Önal. (2008), Mit ve Felsefe. Milli Folklor.
• BAYLADI, Derman. (2005), Klasik Mitolojide En Güzel Aşk Masalları. İstanbul:Bulut Yayınları.
• BAYRAMOV, Ade. (2009), Samet Vurgun Şiirinde Mitolojik Karakterler. Azerbaycan
• Milli İlimler Akademisi, Karadeniz Araştırmaları. CAN, Şefik. Klasik Yunan Mitolojisi. İstanbul:İnkılâp Kitabevi. CENGİZ, Gülsüm. Akdeniz’in Rengi Mavi. İstanbul:Evrensel Basım Yayın, 2. Baskı, Mart, 2006.
• CENGİZ, Gülsüm. Eylül Deyişleri. İstanbul:Evrensel Basım Yayın, Ağustos, 2001.
• CENGİZ, Gülsüm. Mayısta Üzgün Gönlüm. İstanbul:Evrensel Basım Yayın, 3. Baskı, Mayıs, 2000.
• CENGİZ, Gülsüm. Sevdamız Çiçeklenir Zulada. İstanbul:Evrensel Basım Yayın, Ekim, ERHAT, Azra. Mitoloji Sözlüğü. İstanbul:Remzi Kitabevi, 16. Baskı, Aralık, 2008.
• ESTIN, Colette; Hélène Laporte. Yunan ve Roma Mitolojisi. (Çeviren: Musa Eran) Ankara:Tübitak Popüler Bilim Kitapları, 9. Basım, Mayıs 2003.
• HAMİLTON, Edith. Mitologya. İstanbul:Varlık Yayınları, 13. Baskı, 2004.
• MORAN, Berna. Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul:Sena Ofset Yayınları, 19. Baskı, Ekim , 2009.
• ROSENBERG, Dona. Dünya Mitolojisi. İstanbul:İmge Kitabevi, 4. Baskı, Ekim, 2006. DERGİLER
• Milliyet Sanat Dergisi, Son Yapıtları, Yaşam ve Şiir Hücreleştirilemez, Seçki, Şubat Yayınları, 2000.
• Evrensel Kültür Dergisi, Mart 2006.
• Akköy Kültür-Sanat-Edebiyat Dergisi, Dosya: Gülsüm CENGİZ, Mayıs-Haziran , Sayı:54-Yıl:9. www.webhatti.com/ mitoloji/ 89516- inada-dan-leyla-ya.html/ 2 Kasım 2009.
• GülSüM CENGİz’İN şİİrlErİNDE MİTlErİN İzİ