Rehberlik ve Psikolojik Danışma Kuramlarının Felsefi Temelleri

Yıl 2012, Cilt: 18 Sayı: 70, 93 - 105, 01.08.2012

Gürsen Topses

Öz

Bu makalede, felsefe disiplininin “İnsan nedir?” sorunsalına (proglamatik)
bağlı olarak psikoloji biliminin uygulama alanı olarak kabul edilen “Rehberlik
ve psikolojik yardım alanının” etkinlikleriyle, psikolojik danışma kuramlarının
felsefi temelleri araştırma ve inceleme konusu yapılmıştır. Psikolojik danışma
kuramlarının felsefi köklerinin yanında, temele aldıkları insana varlığına ilişkin
dünya görüşleri temellendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmada, günümüzde de
işlevselliğini sürdüren psikolojik danışma kuramlarının insan varlığına ilişkin
görüşleri, felsefe tarihindeki filozof ve düşünürlerin epistemolojik ve ethik düşün
sistemleriyle ilişkilendirilmiş ve eşleştirilmiş, birbirleriyle tutarlı görüş ve düşün
sistemleri belirlenmiş ve incelenmeye çalışılmıştır. Davranışçı, psikoanalitik,
gestalt, varoluşçu ve hümanistik psikolojik danışma kuramlarının “insan nedir”
sorusuna yönelik sistemli dünya görüşleri, sağaltımla ilgili temel yaklaşımları, yine
,felsefe tarihi içinde yer alan çeşitli düşünürlerin görüş ve düşünce sistemleriyle ilgili
olarak araştırma konusu yapılmıştır.
Çalışmada, önce,” felsefe tarihi içinde insan” başlığı altında filozof ve
düşünürlerin görüşleri taranmış, rehberlik disiplinin temel amaçlarıyla tutarlı
olan görüş ve düşüncelerin kısa açılımları yapılmıştır. Ðkinci olarak, “Psikolojik
danışma kuramlarının felsefi boyutları” başlığı altında; davranışçı, psikoanalitik,
gestalt, voruluşçu ve hümanistik psikolojik kuramlarının, insan doğasına, insanın
ontolojik konumuna, ve psikoloji bilimine getirdikleri katkıları belirlenmiştir.
Böylelikle, psikolojik danışma etkinlik ve uygulama alanının kuramsal boyutları,
kuramların töropötik görüşleri ışığında, felsefi bir süzgeçten geçirilerek,
temellendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Rehberlik ve felsefe. Psikolojik danışma ve Felsefe

The Philosophical Bases of Guidance and Psychological Councelling Theories

Öz

The aim of tihis article is to discus the activites of “guidance and psyhological
councelling help” discipline wihich is regarded as application of science of
psychology connected with the” What is human being”of the discipline of philosophy
and the philosophical bases of psychological counseling theories. Efforts have been
made to determine not only the philosophical bases of psychological counseling theories but also their world views with regard to the existance of human being. The
views of current psychologicalcounseling tehories hava been associated with the
epistemological and ethic sistems of philosophers and thinkers and theyhave been
associaated with epistemolological end ethic sistems of philosophers and thinkers and
they have been criticized. Furthermore, philosophies and wiews thad are consistent
with each other are determined and examined. The systematic world of behaviorist,
psychoanalytic, gestalt, existantialist, andhumanistic psychological counseling
teheories, their basic approacht therapy are olsa the subject of this pape. First of all,
the views of philosophy and brief explanations are provieded of wiews and ideas
consistent with the basic aims of psychoanalytic, gestalt, existantiast and hümanistic
theories of psychology made to the nature of human being, theontological condition
of human beings and to the science of psychology are discussed under the heading
“the philophical diemensions of psyychological are discussed under the heading
“the philosophical diemenstions of psychological counseling theories”. Thus, effort
have been made to estanblish firmkly the tearetdical of dimensions of activities and
field of applucation under the light ofterapeutic views of these theories.

Anahtar Kelimeler

Guidance and philosophy, psychological counseling and philosophy

Kaynakça

• Akarsu, B (1979). Çağdaş Felsefe, İstanbul: M.E.B.Yayınları
• Babaoğlu. A (2002) Psikiatri Tarihi. İstanbul . Okuyan Us Yayını,
• Bloom. B. (1976). İnsan Nitelikleri ve Okulda Öğrenme. Çev: Dursun Ali Özçelik, Ankara:.M.E.B
• Bozkurt (2008) 20. Yüzyıl Düşünce Akımları., İstanbul. Morpo Kültür Yayınları
• Bruno. F. (1982) Psikoloji Tarihi. Çev: Neslin Hisli. Istanbul. I.E.Fakültesi Yayınları
• Cevizci, A.(2009) Felsefe Tarihi..Istanbul Say Yayınları
• Corey, C.(1982) Theoriy and Pradatice of Ccounseling and Psychotherapy, Brooks, Cole
• Publişhing Campany. California Dökmen, Ü.(2000) Varolmak Gelişmek, Uzlaşmak., Ankara: Sistem Yayıncılık
• Einstein, A.(1976) İzafiyet Teorisi, Istanbul, Özgür Yayın
• Geçtan., E(1992) Varoluş ve Psikiatri Remzi Kitabevi, Istanbul
• Eric Fromm. (1981) , Yeni bir İnsan-Yeni bir Toplum. İstanbul. Say Kitap Pazarlama
• Geçtan, E..(1982) Çağdaş İnsanda Normal Dışı Davranışlar, Ankara. A.Ü. Yayınevi.
• Frankl, V.E.(1993) İnsanın Anlam Arayışı. Çev: S.Budak, Ankara. Öteki Yayınevi,
• Gökberg, G..Felsefe Tarihi. (1990), İstanbul, Remzi Kitapevi
• İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi (1961) SBF İnsan Hakları Merkezi. Ankara
• İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi (1949) Resmi Gazete, 27 Mayıs, No. 7217
• Münci Kapani. (1987). İnsan Haklarının Uluslararası Boyutları. Bilgi Yayınevi, Ankara.
• A Maslow 1970) Motivasyon and Personality, New York Pretıce-Hall, İncc
• Moser, L.E. and Ruth Small (1963). Counseling and Guidanca: An Exploratıon, New York Prentıce-Hall, Incc
• Montaıgne.(2009) Denemeler, İstanbul. İş Bankası Kültür Yayınları
• Perls, F (1969). Gestalt Therapy. Verbatim. Utah:, New York. Real People Press
• Ritter, J (1956) Varoluş Felsefesi Üzerine. İstanbul, İ.Ü.Edebiyat Fakültesi
• Rogers, C. (1954) Psychotherapy and Personality Change. New York Chicago Üniversitiy of Chicago Pres
• Tan, H (1971) Psikolojik Danışma ve Rehberlik, Ankara. Milli Eğitim Yayınları
• Timuçin, A. (1997). Düşünce Tarihi, İstanbul. İnsancıl Yayınları,
• Topses, G (1999) Felsefeye Giriş. Ankara, Turhan Kitapevi.
• Üstün Dökmen (2003)Varolmak Gelişmek Uzlaşmak, İstanbul.. Sistem Yayınları
• Verneaux, R (1994) Existantializm Üzerine Dersler. Çev: Murtaza Korlekçi. Erciyes Üniversitesi Yayınları
• Wühl (1964) Existantializmin Tarihi. Çev: Bertan Onaran, İstanbul. Elif Yayınları,
• Yalom, İ. (1999) Varoluşçu Psikoterapi. Çev: Z.İ Babayiğit. İstanbul . Kabalcı Yayınevi,