TARİHİ, TOPLUMSAL ve SİYASAL ALANA PSİKANALİTİK BAKMAK ÜZERİNE

Yıl 2016, Cilt: 22 Sayı: 87, 137 - 154, 01.08.2016

Ernur Genç

Öz

Türkiye’de genel olarak sosyal bilimler -daha özelde de sosyoloji-, derinlemesine

toplumsal analizin ve geniş bir ufkun gerektirdiği öz-düşünümsellik ve sosyolojik

muhayyileyi besleyebilecek bir gelenekten ve ekolleşmeden yoksundur. Bir bilim geleneğinin

olmayışından kaynaklanan bilimsel süreklilik ve birikimlilik yoksunluğu, akademik-

entelektüel çabalarımıza uzun solukluluk kazandırmakta, perspektiflerimiz üzerinde

ipotek koyarak kendini cisimleştirmektedir. Halbuki, toplumsal dünyanın soruşturulmasında

derinlemesine ve bütünsel bir perspektife ihtiyaç vardır. Bizim açımızdan

da, gelinen noktada, kapsayıcı bilim geleneklerine, kümülatif bilgi birikiminin oluşumunu

besleyebilecek ekolleşmelere duyulan gereksinim ortadadır. Bu anlamda tarihsel

süreci ve toplumsal dünyayı anlama ve yorumlama çerçevesinde Freud’u ve psikanalizi

toplumsal soruşturma bağlamına dahil etmek son derece önem taşımaktadır. Çalışmada

Freud’a ve kurucusu olduğu psikanalize ilişkin farklı okuma, anlama ve yorumlama

bağlamları üzerinde durulmuş; bu alandaki yaklaşım ve tartışmalar karşılaştırmalı bir

biçimde ele alınarak bazı yorum çerçevelerinden de beslenen yeni bir yorum çerçevesi

geliştirebilmesinin imkanlarına dikkat çekilmeye çalışılmıştır. Farklı okuma ve yorumlama

bağlamları modernite tartışmaları üzerinden yürütülmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilim Geleneği, Freud, Psikanaliz, Sosyal Bilimler

Kaynakça

• Akay, Ali (1995), “Michel Foucault – İktidar ve Direnme Odakları-”, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• Bauman, Zygmunt (2003), “Moderlik ve Müphemlik”, çev: İsmail Türkmen, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Brown, Bruce(1989), “Marx, Freud ve Günlük Hayatın Eleştirisi”, çev: Yavuz Alogan, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Cansever, Gökçe (1985), “İçimdeki Ben, Freud Görüşünün Açıklanması”, Beta Yay., 3.basım, İstanbul, 1985.
• Eliade, Mircae (1995), “Kutsal ve Dindışı”, çev: Mehmet Ali Kılıçbay, Binbir Gece Yayınları, İstanbul.
• Freud, Sigmund (1987), “Hz. Musa ve Tektanrıcılık”, çev: Kamuran Şipal, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• Freud, Sigmund (1989), “Psikanaliz Üzerine”, çev: A.Avni Öneş, Say Yayınları, İstanbul,.
• Freud, Sigmund (2009), “Uygarlığın Huzursuzluğu”, çev: Haluk Barışcan, Metis Yayınevi, İstanbul.
• Foucault, Michel (2000), “Seçme Yazılar 2 -Özne ve İktidar-”, çev: Işık Ergüden – Osman Akınhay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Fromm, Erich (1984), “Özgürlükten Kaçış”, çev: Selçuk Budak, Payel Yayınevi, İstanbul. Gençtan, Engin, “Psikanaliz ve Sonrası”, Remzi Kitabevi, 2.basım, İstanbul, 1984.
• Jacoby, Russell (1996), “Belleğini Yitiren Toplum, Adler’den Laing’e Konformist Psikolojinin Eleştirisi”, çev: Hakan Atalay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Jay, Martin (1989), “Diyalektik İmgelem, Frankfurt Okulu ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü Tarihi -1923-1950”, çev: Ünsal Oskay, Ara Yayıncılık, İstanbul.
• Kovel, Joel (1994), “Tarih ve Tin, Özgürleşme Felsefesi Üzerine Bir inceleme”, çev: Hakan Pekinel, Ayrıntı Yay., İstanbul.
• Maırcuse, Herbert (1990), “Tek-Boyutlu İnsan, İleri İşleyim Toplumunun İdeolojisi Üzerine İncelemeler”, çev:Aziz Yardımlı, İdea Yayınevi, 2. basım, İstanbul.
• Megill, Allan (1998), “Aşırılığın Peygamberleri: Nietzsche, Heidegger, Foucault, Derrida”, çev: Tuncay Birkan, Bilim ve Sanat Yayınevi, Ankara.
• Öztürk, Orhan (1989), “Psikanaliz ve Psikoterapi”, Evrim Kitabevi, 2.basım, İstanbul.
• Sarup, Madan (1995), “Post-yapısalcılık ve Postmodernizm”, çev: A.Baki Güçlü, Ark Yayınevi, Ankara.
• Shapiro, Jeremy (1999), “The Changing Role of Information in Warfare”, iç..Zalmay M. Khalilzad and John P. White (ed.), Strategic Appraisal: The Changing Role of Information in Warfare, Mcmillan, New York.
• Swengewood, Alan (1998), “Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi”, çev.Osman Akınhay, Bilim ve Sanat Yayınevi, Ankara.
• Touraine, Alain (1994), “Modernliğin Eleştirisi”, çev.Hülya Tufan, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.