Kıbrıslı Türklerin Bir Facebook Grubu Aracılığıyla Sanal Dünyada Kimliklerini Yeniden İnşası

Yıl 2018, Cilt: 24 Sayı: 94, 119 - 160, 01.05.2018

Gönül Reyhanoğlu , Alim Koray Cengiz

https://doi.org/10.22559/folklor.254

Öz

Sanal dünya denilince sadece Türkiye’de değil dünyanın hemen her tarafında akla

gelebilecek en önemli sosyal medya sayfalarından birisi Facebook olsa gerek. Bu alan, geçirdiğimiz

zaman miktarının günbegün daha da artmasıyla birlikte hem gündelik yaşamın hem de kişilerarası

ilişkilerin taşındığı yeni bir mecra olma özelliğini koruyor. Bu çalışma, bireyin kendini temsiliyeti,

grup içi davranış tarzları, söylemi ve grup içerisindeki paylaşımlarının izlenmesini kapsayacak

şekilde Kıbrıslı Türkler tarafından oluşturulan bir facebook grubuyla ilgili gözlem yapılmasına

dayanmaktadır. Bununla birlikte Kıbrıs’taki kültür ve yaşam tarzıyla ilgili belirli aralıklarla

yapılmış gözlemlerle de sembollerin anlam ve önemi konusunda değerlendirme yapılmıştır.

Çalışma kapsamında 2015-2017 yıllarını da içine alarak iki yıl boyunca katılımlı gözlem yapılarak

grup üyelerinin paylaşımları takip edilmiştir. Grup üyelerinin, Kıbrıslı olma’ya vurgu yapan halk

edebiyatı örnekleri, el sanatları, köy yaşantısı, geçmişe ait imgeler, çocuk oyunları, mekânlar, yiyecek

ve içecek gibi tüketim malzemeleri ile ilgili konularda yoğun paylaşımlarda bulundukları dikkati çekmektedir. Çalışmada, Kıbrıs ağzının kullanımıyla her seferinde Kıbrıslı olmayı yeniden kuran

paylaşım ve söylemlerin sanal dünyada kimliğin oluşumuna katkısı halk bilimsel ve antropolojik

bakış açısıyla ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Facebook, kimlik, sanal dünya, Kıbrıslı Türkler

Kaynakça

• Aresta, M., Pedro, L., Santos, C., & Moreira, A. (2015) Portraying the self in online contexts: context-driven and user-driven online identity profiles. Contemporary Social Science: Journal of the Academy of Social Sciences, 10(1), 70-85.
• Assmann, J. (2001) Kültürel bellek - eski yüksek kültürlerde yazı, hatırlama ve politik kimlik (Çev. A. Tekin). İstanbul: Ayrıntı.
• Bakhtin, M. (1984) Rabelais and his world (Trans. H. Iswolsky). USA: Indiana University Press. Belk, R. (2014). Digital consumption and the extended self. Journal of Marketing Management, 30(11-12), 1101-1118.
• Bennett, A., & Woodward, I. (2014) Festival spaces, identity, experience and belonging. In A. Bennett, J. Taylor, & I. Woodward (Eds.), The festivalization of culture (pp. 11-25), England: Ashgate.
• Boyd, D. (2014) It’s complicated: The social lives of networked teens. USA: Yale University.
• Braudel, F. (2008) Akdeniz tarih, mekân insanlar ve miras (2. Baskı). İstanbul: Metis.
• Bruhl, L. (2016) İlkel toplumlarda mistik deneyim ve simgeler (Çev. O. Adanır). Ankara: Doğu- Batı. Can, Ş. (2015) Talk to it: Memory and material agency in the arab alawite (Nusayri) community. In R. van Dyke (Ed.), Practicing Materiality, USA: The University of Arizona Press.
• Castells, M. (2008) Enformasyon çağı: Ekonomi, toplum ve kültür -ağ toplumunun yükselişi (I. Cilt). İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
• Cengiz, A. K. (2014) Eski Antakya evlerinin ikâmet edenler tarafından günümüzde kullanımı ve anlamlandırılma biçimleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(25), 111-130. Cengiz, A. K. (2016) Bi(r) yerli olmak: Anlatılar ve imgeler üzerinden Antakyalılık. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Certeau, M. (2008) Gündelik hayatın Keşfi-I (Çev. L. Özcan). Ankara: Dost.
• Certeau, M., Giard, L., & Mayol, P. (2009). Gündelik hayatın keşfi-II (Çev. Ç. Eroğlu & E. Ataçay). Ankara: Dost.
• Demir, N. (2002) Kıbrıs ağızları üzerine. In N. Demir, & F. Turan, Scholarly depth and accuracy – a festschrift to Lars Johanson / Lars Johanson armağanı (pp. 101-110), Ankara: Grafiker.
• Demirci, M. (2016) Âşık Ova’dan derlenen Deli Boran adlı halk hikâyesi üzerine dil incelemesi. The Journal of Academic Social Science, 4(29), 105-143.
• Douglas, M., & Isherwood, B. (2002). The world of goods – towards an anthropology of consumption. New York: Routledge.
• Durkheim, E. (1964) The elementary forms of the religious life (5th Impression). London: Hollen Street Press.
• Ellison, N. B., Steinfield, C., & Lampe, C. (2007) The benefits of Facebook friends: social capital and college students’ use of online social network sites. Journal of Computer-Mediated Communication, 12, 1143–1168.
• Erdengiz, A. (1993) Kıbrıslı Türklerin kökeni ve tarihi süreç içerisinde Kıbrıs Türk toplumunun oluşumu. Halkbilimi, 7(29), 19-25.
• Ergin, M. (2013) Türk dil bilgisi. İstanbul: Bayrak.
• FB (2018) https://newsroom.fb.com/company-info/ (Erişim Tarihi: 03.03.2018). Fuchs, C. (2008) Internet and society – social theory in the information age. New York: Routledge. Fuchs, C. (2012) Internet and surveillance – the challenges of web 2.0 and social media. New York: Routledge. Fuchs, C. (2014) Crit ique, social media and the information society. New York: Routledge. Geertz C. (1973) The Interpretation of cultures. USA: Basic Books. Gibson (2007) Food mobilities: Travelling, dwelling and eating cultures. Space and Culture, 10, 4-21.
• Goffman, E. (2009) Günlük yaşamda benliğin sunumu (Çev. B. Cezar). İstanbul: Metis.
• Goffman, E. (2017) Etkileşim ritüelleri (Çev. A. Bölükbaşı). Ankara: Heretik.
• Goffman, E. (2017) Kamusal alanda ilişkiler (Çev. M. F. Karakaya). Ankara: Heretik.
• Güvenç, B. (1999) İnsan ve kültür. İstanbul: Remzi.
• Hall, S. (2003) Representation: Cultural representations and signifying practice. London: Sage. Hickerson, N. P. (1980) Linguistic anthropology. USA: Texas Tech University.
• İslamoğlu, M. (2004) Kıbrıs Türk folkloru. Ankara: Ürün.
• Kalsın, Ş. (2011) Kıbrıs ağzının Anadolu ağızları içindeki yeri. ICANAS 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi Bildiri Kitabı (ss. 851-866), 10-15 Eylül 2007, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurulu.
• Kalsın, Ş., & Pehlivan, A. (2007) Kıbrıs ağzında argo. Uluslararası Türklük Bilgisi Sempozyumu Bildiri Kitabı (Cilt II, ss. 541-552), Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
• Karaoğlu, B. (2015) Gündelik hayatta benlik sunumunun sosyal paylaşım ağı Facebook üzerinden incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kefeli, E. (2006) Edebiyat coğrafyasında Akdeniz. İstanbul: 3F.
• Kızılyürek, N. (2002) Milliyetçilik kıskacında Kıbrıs. İstanbul: İletişim.
• Kopytoff, I. (2013) The cultural biography of things: Commoditization as process. In A. Appadurai (Ed.) The social life of things - commodities in cultural perspective (11. ed., pp. 64-92), New York: Cambridge University Press.
• Lacan, J. (1953). Some reflections on the ego. The International Journal of Psychoanalysis, 34(1), 11-17.
• Lefebvre, H. (2010) Modern dünyada gündelik hayat (2. Baskı, Çev. I. Gürbüz). İstanbul: Metis.
• Lefebvre, H. (2012) Gündelik hayatın eleştirisi-I (Çev. I. Ergüden). İstanbul: Sel.
• Lefebvre, H. (2013) Gündelik hayatın eleştirisi-II (Çev. I. Ergüden). İstanbul: Sel.
• Lefebvre, H. (2015) Gündelik hayatın eleştirisi-III (Çev. I. Ergüden). İstanbul: Sel.
• Mauss, M. (2005) A general theory of magic. New York: Routedge.
• Moran, R. (1993) The electronic home: Social and spatial aspects, a scoping report. Dublin, Ireland: European foundation for the ımprovement of living and working conditions. Negroponte, N. (1995) Being digital. London: Hodder & Stoughton.
• Nora, P. (1989) Between memory and history [les lieux de memoire] (Trans. M. Roudebush). Representations, 26(Special Issue: Memory and Counter-Memory, Spring), 7-24.
• Ong, W. J. (2012) Sözlü ve yazılı kültür - sözün teknolojileşmesi. İstanbul: Metis.
• Öztürk, R. (2005) Kıbrıs Rumcasındaki Türkçe ve Türkçe yolu ile girmiş alıntı kelimeler. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(18), 89-113.
• Pehlivan, A., & Osam, N. (2010) Vehicle-related expressions in Turkish Cypriot dialect. Bilig, 54, 231-242.
• Peler, G. Y. A. (2012) Kıbrıs’ta Türkler tarafından konuşulan lisanın adı ne olmalıdır?. Diyalektolog, 4, 89-103.
• Postman, N. (2016) Televizyon öldüren eğlence–gösteri çağında kamusal söylem (Çev. O. Akınhay), İstanbul: Ayrıntı.
• Reyhanoğlu, G. (2017) Kıbrıslı Türklerde zeytin ağacının kutsallığı ve zeytin yaprağıyla tütsülenme [sacredness of the olive tree for the Turkish Cyprıots and fumigation with olive leaves]. XII. Eouropen Conference on Social and Behvioral Sciences, 25-28 January, Sicily, Italy: Universita degli studi di Catania.
• Rheingold, H. (1993) The virtual community. Reading, MA, USA: Addison-Wesley. Saraçoğlu, E. (2005) Bir Kıbrıs masalında Kıbrıs ağzının fonetik özellikleri. Fikret Türkmen
• Armağanı (ss. 611-619), İzmir: Kanyılmaz.
• Statista (2017) https://www.statista.com/statistics/346167/facebook-global-dau/ (Erişim Tarihi: 31.10.2017)
• Stubbs, K. (2003) Telography’s corporeal fictions. L. Gitelman, & G. Pingree (Eds.), New media: 1740–1915 (pp. 92–111), Cambridge, MA: MIT Press.
• Sütlüoğlu, T. (2015) Sosyal paylaşım ağlarında gençlerin sosyalleşme ve kimlik inşası süreçleri: Facebook örneği. Folklor/Edebiyat, 21(83), 125-147.
• Sutton, D. E. (2001) Materializing culture - remembrance of repasts – an anthropology of food and memory. Berg, England: Oxford.
• Taylor, I. H. (2015) Facebook ve beğenilme güdüsü. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(4), 1473-1486.
• Taylor, T. L. (2002) Living digitally: Embodiment in virtual worlds. In R. Schroeder (Ed.), The social life of avatars: presence and interaction in shared virtual environments (pp. 40-62), London: Springer-Verlag.
• Tufekci, Z. (2012) We were always human. In N. L. Whitehead, & M. Wesch (Eds.), Digital subjectivities, unhuman subjects, and the end of anthropology (pp. 33-47), USA: University Press of Colorado. Warde, A. (1997)Consumption, food and taste. England: Sage.
• Woodward, I. (2007) Understanding material culture. London: Sage.
• Zhao, S., Grasmuck, S., & Martin, J. (2008) Identity construction on facebook: Digital empowerment in anchored relationships. Computers in Human Behavior, 24, 1816–1836.