Yatılı Yurtta ve Ailesinin Yanında Kalan Ortaöğretim 12. Sınıf Öğrencilerinin Durumluk ve Süreklik Kaygı Düzeylerinin Karşılaştırması

Yıl 2019, Cilt: 25 Sayı: 97, 658 - 675, 20.09.2019

Mustafa Onur Tatlı Ayşe Bengisoy

https://doi.org/10.22559/folklor.973

Öz

Kaygı tüm bireylerde var olan ancak ergenlik döneminde, artış gösterebilen bir durumdur. Kaygının
oluşmasında bireylerin okul yaşamı, ailesi, ailesinin gelir durumu gibi özellikler önem arz etmekte ve
kontrol edilmesi gerekmektedir. Bu araştırmada yatılı yurtta kalan ortaöğretim 12. sınıf öğrencileri ile
aileleri yanında kalan ortaöğretim 12. Sınıf öğrencilerinin durumluk – süreklilik kaygı düzeyleri
arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Ortaöğretime devam ederken aile yanında ve ortaöğretime
devam ederken yatılı yurtta kalmanın durumluk – sürekli kaygıya ne düzeyde bir etkisinin olduğu
incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın örneklemi, 2016 – 2017 eğitim – öğretim yılı Adana ili Ceyhan
ilçesi merkezinde öğrenim gören Eczacı Bahattin – Sevinç Erdinç Fen Lisesi, Mehmet Orhun Yaylacı
Anadolu Lisesi, Ceyhan Erkek İmam Hatip Lisesi ve Ceyhan Ticaret Borsası Sosyal Bilimler Lise’nsin
de öğrenim gören 12. sınıf, 118 (%34) kadın, 156 (%57) erkek ve ailesi yanında kalan 145 (%53), yatılı
yurtta kalan 129 (%43) olmak üzere toplamda 274 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmaya katılan
öğrencilere “Kişisel Bilgi Formu” ve “Durumluk – Süreklilik Kaygı Envanteri” uygulanmıştır. Durumluk
Kaygı Envanterinde katılımcıdan istenilen belirli durumlar ve anlarda kendisini nasıl hissettiğini tasvir
etmesi ve envantere cevap vermesi istenir. Sürekli Kaygı Envanterinde ise katılımcı genel anlamda
duygularını değerlendirerek envantere cevap vermesi istenir. Envanter iki sayfadan oluşmaktadır, TX – 1
ve TX – 2 şeklinde düzenlenmiştir. Araştırma sonucunda genel olarak bakıldığında “Durumluk – Süreklilik Kaygı” alt boyutlarında istatiksel olarak anlamlı olmayan sonuçlar elde edilmiştir. Yatılı yurtta
kalan ve ailesi yanında kalan öğrencilerin kaygı puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Ortaöğretim, durumluk – sürekli kaygı, yatılı yurt

Kaynakça

• Akboy, R., (1999). Eğitim Psikolojisi, İzmir: Bornova Can Ofset Yayınları.
• Albayrak, İ., (2006). Üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerde sınav kaygısını etkileyen faktörlerin incelenmesi. (yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enistitüsü. İzmir.
• Akgün, A., Gönen, S., Aydın, M., (2007). İlköğretim fen ve matematik öğretmenliği öğrencilerinin kaygı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi: 6(20) 283-299.
• Baltaş, A. Ve Baltaş, Z. (1990). Stres ve Başa Çıkma Yolları, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Burger, J. (2004). Personality, (Çev. İ. D. ErguvanSarıoğlu), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Baltaş, A. (1999). Üstün Başarı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Baltaş, A. Ve Baltaş, Z. (1993). Stres ve Başa Çıkma Yolları, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Burger, J. (2004). Personality, (Çev. İ. D. ErguvanSarıoğlu), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Cüceloğlu, D. (1998). İnsan ve Davranışı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Cüceloğlu, D. (2006). İçimizdeki Çocuk, İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Çakmak, Ö., ve Hevanlı, M., (2005). Eğitim ve fen edebiyat fakülteleri biyoloji bölümü öğrencilerinin kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergis:. 4(14) 115-127.
• Duman, G. K. (2008). İlköğretim 8. Sınıf öğrencilerinin durumluk sürekli kaygı düzeyleri ile sınav kaygısı düzeyleri ve ana baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Eren Gümüş, A. (2002). Sosyal kaygıyla başa çıkma programının üniversite öğrencilerinin sosyal kaygı düzeylerine etkisi. (yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Erdul, G., (2005). Üniversite öğrencilerinin zaman yönetimi becerileri ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enistitüsü. Bursa.
• Gökçedağ, S. (2001). Lise öğrencilerinin okul başarısı ve kaygı düzeylerinde anne-baba tutumlarının etkilerinin belirlenip karşılaştırılması. (yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enistitüsü. İzmir.
• Genç, H.(2008). Gazi üniversitesi gazi eğitim fakültesi güzel sanatlar eğitim bölümü resim iş eğitimi anabilim dalı öğrencilerinin kaygı düzeyleri üzerine bir durum çalışması. (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı.
• Hampel, P.,Meıer, M., Kummel, U. (2008). School-based stress management training for adolescents: longitudinal results from an experimental study, Journal o Youth and Adolescence, 37 (8): 1009-1024. ss.
• İnanç, B.Y. ve Yerlikaya, E.E. (2011). Kişilik Kuramları, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Karataş, Z. (2009). Psikodrama ile yapılan grup çalışmasının ergenlerin sürekli kaygı düzeylerine etkisi, Çağdaş Eğitim Dergisi: 34 (360): 31-37. ss.
• Kaya, M., ve Varol, K. (2004). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin durumluk-sürekli kaygı nedenleri (Samsun örnegi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi: 17 (31-63).
• Karaman, S., (2009).Sağlık ile ilgli programlarda öğrenim gören üniversite öğrencilerinin durumluk-sürekli kaygı düzeyleri. (yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enistitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı.
• Kısa, S. S. (1996). İzmir İl Merkezinde Dershaneye Devam Eden Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Sınav Kaygılarıyla Ana – Baba Tutumları Arasındaki İlişki, (yayınlanmamış yüksek lisans tezi). D.E.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kapıkıran, A.N. (2006). Başarı kaygısı ölçeğinin geçerliği ve güvenirliği, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi: 19: 3-8. ss.
• Kyostı, J. (1992). Traitand test anxiety in the FL classroom. ED: 345551- ERIC. http://eric.ed.gov(Erişim tarihi:13 Mart 2017)
• Öner, N., Le Compte, A. (1985). Süreksiz durumluk/sürekli kaygı envanteri el kitabı, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Öner, N. (1990). Sınav Kaygısı Envanteri El Kitabı, İstanbul: Yöret Vakfı Yayınları.
• Öner, N., Le Compte, A. (1985). Süreksiz durumluk/sürekli kaygı envanteri el kitabı, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Özyürek, R. (1989). Üniversite öğrencilerinin kişisel bazı nitelikleri ile çeşitli problemlerinin kaygı düzeylerine etkisi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü EğitimdPsikolojik Hizmetler Bilim Dalı Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programı, Yüksek Lisans Tezi.
• Özyürek, A. ve Demiray, K. (2010). Yurtta ve ailesi yanında kalan ortaöğretim öğrencilerinin kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. Doğuş Üniversitesi Dergisi: 11 (2); 247-256.
• Özen, Ş., Antar, S., Özbulut, Ö., Altındağ, A., Oto, R., (2001). İç göç yaşayan bir grup lise öğrencisinde ruhsal belirti şiddetinin cinsiyet ile ilişkisi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergis: 8(3), 156-162.
• Öy, B., İlgen, R., Ekmekçi, A., Türkmen, M., Yılmaz, N., ve Başoğlu, N. (1995). Çocuklar için durumluk-sürekli kaygı envanterinin ilkokul ve ortaokul öğrencilerine uygulanması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi: 2(2) 76-81.
• Siyer, D.M. (2003). Duygusal istismara maruz kalan ve kalmayan ergenlerin benlik algıları ile depresyon ve kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. (yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı.
• Sekmenli, T.(2000). Lise 1.sınıf öğrencilerinin mesleki olgunluk düzeyleri ile sürekli kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. (yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Şan, R. (2009). Yetiştirme yurdunda ve aileleri yanında yaşayan çocuk ve ergenlerin karşılaştırılması. http://www.meramram.gov.tr/koseyaz/ (Erişim tarihi: 01 Mart 2017)
• Tasğın, Ö., Tekin, M., ve Altınok, E., (2007). Beden eğitimi öğretmenlerinin çeşitli değişkenler açısından kaygı düzeylerinin incelenmesi, (Batman İl Örneği). Atatürk Journal of Physical Education and Sport Sciences: 9(4); 12-20.
• Tümkaya, S. (2005). Ailesi yanında ve yetiştirme yurdunda kalan ergenlerin umutsuzluk düzeylerinin karşılaştırılması, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi: 3 (4): 445-459. ss.
• Taşğın, Ö., Tekin, M. ve Altınok, E. (2007). Beden eğitimi öğretmenlerinin çeşitli değişkenler açısından kaygı düzeylerinin incelenmesi (Batman il örneği). Atatürk Journal of Physical Education Sport Sciences: 9 (4); 12-20.
• Tümerdem, R. (2007). Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya son sınıf öğrencilerinin kaygılarını etkileyen etmenler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi: 6 (20); 32-45.
• Ümmet, D. (2007). Üniversite öğrencilerinde sosyal kaygının cinsiyet rolleri ve aile ortamı bağlamında incelenmesi, (yayınlanmamış yüksek lisans tezi). MarmaraÜniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.