Siirt Kenti Yöresel Yemek Kültüründe Büryan: Bahattin Büryan Sarayı Örneği

Yıl 2021, Cilt: 27 Sayı: 107, 905 - 925, 06.08.2021

Figen Kanbir

Öz

İnsan için tüm zamanların en önemli kültür alışkanlığı beslenmedir. Beslenme, yerleşik
hayata geçişle birlikte özel alanın sınırları içerisine dâhil edilmiştir. Zamanla, tüm
dünyada dışarıda yeme alışkanlığının kazanılması ile farklı kesimlerin beğeni tercihleri
birbirinden ayrılmıştır. Yemek kültürü, farklı kesimlere hitap eden restoranlarla büyük
şehirlerde varlık göstermiştir. Buralarda yöresel yiyecekleri tercih, başlı başına bir
statü mevzusudur. Kırsal özellikler taşıyan küçük ölçekli kentlerde ise, herkesin içeride
sahipleneceği yerel restoranların varlığı hissedilmektedir. Bu bağlamda Siirt kenti
restoran kültürüyle dikkat çeken örneklerden birini oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı,
bu restoranlardan biri olan Bahattin Büryan Sarayı’nda servisi yapılan büryanın yöresel
yiyecek sayılmasının nedenlerini analiz etmektir. Çalışma nitel araştırma tekniklerinden
olan (yarı yapılandırılmış) görüşmeyi, Siirt kenti restoranlarından biri olan Bahattin
Büryan Sarayı çalışanlarını örneklem kabul ederek incelemeye almıştır.
Çalışmada, büryanın yöresel kültürün özelliklerini taşıdığı ortaya çıkmıştır. Özellikle
büryan ve Bahattin Büryan Sarayı, hem kamusal hem de özel alanın izlerini taşıyarak,
kamusal ile özel alan arasında sahiplenilmiş görünmektedir. Restoranın müşterileri
farklı yaş, cinsiyet, yerleşim yeri, eğitim durumu ve sınıfa sahip kimselerden
oluşmaktadır. Bununla birlikte restoran, farklı illerden ve ülkelerden gelen insanlara
yerelin tanıtılmasında önemli bir aracı görev üstlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

yemek kültürü, yöresel yemek, büryan, Bahattin Büryan Sarayı

Kaynakça

• Beardsworth, A., Keil, T. (2011). Yemek ve toplum çalışmasına bir davet: Yemek sosyolojisi (A. Dede Çev.) Ankara: Phoenix.
• Belge, M. (2018). Tarih boyunca yemek kültürü. (15. Baskı) İstanbul: İletişim.
• Beşirli, H. (2017). Yemek sosyolojisi: Yiyeceklere ve mutfağa sosyolojik bakış. (2. Baskı) Ankara: Phoenix.
• Bourdieu, P. (2015). Ayrım: Beğeni yargısının toplumsal eleştirisi (D. Fırat, G. Berkkurt, Çev.) Ankara: Heretik.
• Ceylan, Y., ve Samırkaş Komşu, M. (2020). Coğrafi işaretli ürünlerin bölgesel turizmin gelişimi açısından değerlendirilmesi: Siirt ili örneği. Journal of Humanities and Tourism Research, (Özel Sayı: 5), 59-75.
• Coşkun, K., Künç, S., Çelik, S., Acar, S. (2017). Siirt ilinin gastronomik açıdan sürdürülebilirlik analizi: Büryan örneği. 1st International Sustainable Tourism Congress içinde (391- 397), November 23-25. Kastamonu.
• Çapar, G., Yenipınar, U. (2016). Somut olmayan kültürel miras olarak yiyeceklerin turizm endüstrisinde kullanılması. Journal of Tourism And Gastronomy Studies, 110-115.
• Çaycı, A. E. (2019). Küreselleşen yemek kültürünün dönüşümünde sosyal medyanın rolü: Instagram gurmeleri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi.
• Elias, N. (2009). Uygarlık süreci 1, (5. Baskı). (E. Ateşman, Çev.) İstanbul: İletişim.
• Goode, J. (2005). Yemek (F. Mormenekşe, Çev.) Millî Folklor. 17 (67), 172-176.
• Gürsoy, D. (2019). Tarihin süzgecinde mutfak kültürümüz. (4. Baskı). İstanbul: Oğlak
• Güven, E. (2011). Yavaş güzeldir: “yavaş yemek” ten “yavaş medya” ya hızlı tüketime dair bir çözüm önerisi. Selçuk İletişim, 7(1), 113-121.
• Işkın, M., Şengel Ü., Zengin, B. (2017). Destinasyonların tanınırlığında yerel yemeklerin rolü: Büryan Kebabı örneği. IWACT International West Asia Congress of Tourism Research içinde (324-331). 28 Eylül-1 Ekim 2017. Van-Türkiye.
• Kılınç, N. (2019). Siirt ve çevresinin turizm coğrafyası. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.
• Korkmaz, E. Geçmişten günümüze restoranlar: Türkiye’de restorancılığın gelişimi. V. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi. 27-30 Mayıs 2010-Nevşehir, 120- 130.
• Montanari, M. (2018). Kıtlık ve bolluk: Avrupa’da yemeğin tarihi. (M. Önen, B. H. Çoban, Çev) Ankara: Nika.
• Neuman, W. L. (2016). Toplumsal araştırma yöntemleri 1-2. (8. Basım). (S. Özge, Çev.) Ankara: Yayın Odası.
• Ögel, B. (1978). Türk kültür tarihine giriş IV: Türklerde yemek kültürü. Ankara: Kültür Bakanlığı.
• Spang, R. L. (2007). Restoranın icadı: Paris ve modern gastronomi kültürü (B. S. Şener, Çev.) Ankara: Dost.
• Türk Patent Enstitüsü (2003). Siirt büryan kebabı. No: 68-Mahreç İşareti.
• Yıldız, Ö. (2020). Yiyecek, kültür ve turizm ilişkisi (A. Akbaba, N. Çetinkaya, Ed.) Gastronomi ve yiyecek tarihi içinde (73-92). Ankara: Detay.