Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

A Relational Study About Wrestling Culture in Battal Gazi Novel

Yıl 2022, Cilt: 28 Sayı: 111, 601 - 620, 03.08.2022
https://doi.org/10.22559/folklor.2188

Öz

One of the most important tools when trying to establish a link between the past and
the present is the study of historical novels. As Norbert Elias stated in his relational
sociological work, The Civilization Process, written in 1939, civilization is actually
a process of democratization and learning to tolerate polyphony in social relations
– including sports – without the need for violence. However, his predictions about
the development of democracy in proportion to the transfer of the monopoly of
violence from the society to the state, unfortunately, could not be realized. As
intolerance increased, people continued to show their reactions in different ways,
whether physical or not, both in the public and private spheres. The main problem
of the research presented here, in this context, is the gradual decline of tolerance as
well as the polarization of human relations in various forms and ways in society. In
this study, wrestling culture was interpreted as relational sociologically, especially
from the legendary hero of Battalname Epic from Anatolian folk culture, Battal
Gazi, using Elias and his figurative sociology. While examining the novel Battal
Gazi, written by Ziya Şakir (2007), as a historical narrative analysis, in this
qualitative research, duality and essentialism were rejected, while ambiguities,
especially “liminality” and differences were emphasized. In the study, it has been
found that historical events are reconstructed by both the author and the readers, and
even inevitably by the researchers, self-reflectively. In the study, the characteristics
of Battal Gazi as a historical hero who skillfully uses wrestling as a combat sport
have been tried to be shown based on the novel

Kaynakça

  • Atkinson, M. (2002) Fifty million viewers can’t be wrong: Professional wrestling, sports, enternaiment, and nimesis. Sociology of Sport Journal,19, 47-66.
  • Ayağ, A. (1983). Türklerde spor geleneği ve Kırkpınar güreşleri. Bilim.
  • Baur, N.; Ernst, S. (2011). Towards a process-oriented methodology: Modern social science research methods and Norbert Elias’s figurational sociology. Sociological Review, 117-139.
  • Bourdieu, P.; Wacquant. L. (1992). Invitation to reflexive sociology. University of Chicago Press.
  • Campbell, J. W. (1996). Professional wrestling: Why the bad guy wins. Journal of American Culture, 19 (2), 127-132.
  • Chiu, W.; Leng, H. K. (2015). Consumers’ intention to purchase counterfeit sporting good in Singapore and Taiwan. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 28 (1): 23-36.
  • Coakley, J. (2009). Sports in society: Issues and controversies (10th ed.). NY: McGraw-Hill.
  • Connel, R.W. (1995). Masculinities. University of California Press.
  • Depelteau, F. (2008). Relational thinking: A critique of co-deterministic theories of structure and agency. Sociological Theory, 26, 51-73.
  • Depelteau, F., Powell, C. (2013). Applying relational sociology: Relations, networks and society. Palgrave&Macmillan.
  • Dervişoğlu, M. (2014). Halkbilimi açısından Kırkpınar güreşleri. Edirne Valiliği.
  • Elias, N. (1977). Towards a theory of social process. Collected Works, 16, UCD.
  • Elias, N. (1983). A diagnosis of present-day sociology. Collected Works, 16, UCD.
  • Elias, N. (1986). Figuration. Collected Works, 16, UCD.
  • Elias, N., Dunning, E. (1986). Quest for excitement: Sport and leisure in the civilizing process. Blackwell.
  • Elias, N. (1987). Involvement and detachment. Collected Works, 8, UCD.
  • Elias, N. (2000). Mozart bir dahinin sosyolojisi (Mozart: The Sociology of Genious Man) (Y.T. Kılıç. Çev.) Kabalcı.
  • Elias, N. (2002). Spor ve şiddet üzerine. Toplumbilim Dergisi,16, 89-100.
  • Emirbayer, M. (1997). Manifesto for a relational sociology. American Journal of Sociology, 103, 281- 317.
  • Engel, G. I. (1980). The clinical application of the biopsychosocial model. American Journal of Psychiatry, 137 (5), 535-44. (doi: 10.1176/ajp.137.5.535).
  • Engel, G. I. (1997). The need for a new medical model: A challenge for biomedicine. Science, 196 (4286), 129-36. (doi: 10.1126/science.847460.)
  • Erdemli, A. (1996). İnsan, spor ve olimpizm spor felsefesi yazıları. Sarmal.
  • Golden, M. (2008). Greek sport and social status. University of Texas Press.
  • Güven, Ö. (1999). Türklerde spor kültürü. Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı. Atatürk Yüksek Kurumu.
  • Hardin, M. & Greer, Jennifer. (2009). The influence of gender-role socialization, media use and sports participation on perceptions of gender-appropriate sports. J Sport Behav. 32, 207-226.
  • Karahüseyinoğlu, M. F. (2007). Küreselleşme ve geleneksel Türk sporları. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Kasapoğlu, A., Ecevit, M. (2004). Culture and social structure. Human Studies, 27, 137-167.
  • Kasapoğlu, A. (2016). (Der.) Uygulamalı ilişkisel sosyoloji. Yeni İnsan.
  • Kimmel, M. S. (2001). Masculinity as homophobia: Fear, shame, and silence in the construction of gender identity, 266-287, The Masculinities Reader (Stephen M. Whitehead and Frank J. Barrett Eds. ) Polity Press.
  • Koç, A. (2016). Eşikteki mücadele: Anadolu düğünlerinde kaynana - kaynata güreşi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (42), 252-274.
  • Köksal, A. M. (2021). Peygamberler tarihi. Türkiye Diyanet Vakfı.
  • Leonard, W. M. (1998). A sociological perspective of sport (5. ed.). Allyn and Bacon.
  • Ocak, A.Y. (1992). Battal Gazi. TDV İslâm Ansiklopedisi, 5, 204-205.
  • Ögel, B. (2000). Türk kültür tarihine giriş. Kültür Bakanlığı.
  • Özçelik, M. (2009). Seyyid Battal Gazi. Eskişehir Valiliği.
  • Özdemir, M. (2018). Yağlı güreş folkloru (Antalya ili örneğinde), [Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi]. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Pascoe, C. J. (2007). Dude you’re a fag: Masculinity and sexuality in high school. University of California Press.
  • Pfister, G. (2010). Women in sport-gender relations and future perspectives. Sport in Society, 13(2), 234-24.
  • Saralaev M.; Bukuyev, M. ve Mambetkaliyev, S. (1995). Manas’tan kalgan oyundar. Bişkek.
  • Schippers, M. (2007). Recovering the feminine other: Masculinity, femininity, and gender hegemony. Theor Soc, 36, 85–102.
  • Stokes, M. (1996). Strong as a Turk: Power, performance and representation in Turkish Wrestling. Sport, Identity and Ethnicity (J. MacClaney. Ed) Oxford International Publisher.
  • Soulliere, D. M. (2006). Wrestling with masculinity: Messages about manhood in the WWE. Sex Roles, 55, 1-11. / Şakir, Z. (2007). Battal Gazi. Kaknüs.
  • Türkmen, M., Demirhan, B. (2013). Concepts of wrestling-wrestler within culture of Turkish worl7d. International Journal of Academic Research, 5(5), 221-226.
  • Ward, T. (2010). Sport in Australian national identity: Kicking goals. Routledge.
  • White, H.C. (1992). Identity and control: A structural theory of social action. Princeton UP.
  • White, H.C., Godart, F.C., Corona, V.P. (2007). Mobilizing identities: Uncertainty and control strategy. Theory, Culture and Society, 24, 181-202.
  • White, H.C, Godart, F.C., Thiemann, M. (2013). Turning points and the space of possibles: A relational perspective on the different forms of uncertainty. Applying RelationalSociology: Relations, Networks and Society (F. Depelteau and C. Powel Eds.Palgrave (pp.137-154).

Battal Gazi Romanında Güreş Kültürü Üzerine İlişkisel Bir Çalışma

Yıl 2022, Cilt: 28 Sayı: 111, 601 - 620, 03.08.2022
https://doi.org/10.22559/folklor.2188

Öz

Geçmiş ve güncel arasında bağ kurmaya çalışmanın önemli araçlarından birisi de tarihsel romanların incelenmesidir. Norbert Elias’ın 1939 yılında yazdığı Uygarlaşma Süreci adlı ilişkisel sosyolojik eserinde belirttiği gibi, uygarlaşma aslında toplumsal ilişkilerde -spor da dâhil olmak üzere- şiddete ihtiyaç duymadan çok sesliliğe tahammülü öğrenme ve dolayısıyla demokratikleşme sürecidir. Ancak onun şiddet uygulama tekelinin toplumdan alınarak devlete devredilmesi oranında demokrasinin gelişeceği öngörüleri maalesef gerçekleşememiştir. Hoşgörüsüzlük arttığı gibi, hem kamusal hem de özel alanda insanlar tepkilerini fiziksel olsun ol masın değişik biçimlerde göstermeye devam etmiştir. Araştırmanın temel problemi de bu bağlamda, toplumda insan ilişkilerinin çeşitli biçim ve yollarla kutuplaşması ve hoşgörünün azalmasıdır. Bu çalışmada, ilişkisel sosyolojik olarak özellikle Anadolu halk kültüründe Battalname Destanı’nın efsanevi kahramanı Battal Gazi’den hareketle güreş kültürü Elias ve onun figürasyonel sosyolojisinden yararlanarak anlamaya ve yorumlanmaya çalışılmıştır. Tarihsel anlatı türündeki nitel araştırmada Ziya Şakir (2007) tarafından yazılan Battal Gazi romanı incelenirken, ikilik ve özcülük reddedilerek, belirsizlikler üzerinde özellikle de “eşiksellik” (liminality) ve farklılıklar üzerinde durulmuştur. Çalışmada özdüşünümsel olarak tarihsel olay ların hem yazar hem de okuyucular ve kaçınılmaz olarak araştırmacılar tarafından yeniden kurgulandığı yönünde bulgular elde edilmiştir. Çalışmada Battal Gazi’nin mücadele sporu olarak güreşi maharetle kullanan tarihsel bir kahraman kimliğin deki özellikleri romandan hareketle gösterilmeye çalışılmıştır.

Kaynakça

  • Atkinson, M. (2002) Fifty million viewers can’t be wrong: Professional wrestling, sports, enternaiment, and nimesis. Sociology of Sport Journal,19, 47-66.
  • Ayağ, A. (1983). Türklerde spor geleneği ve Kırkpınar güreşleri. Bilim.
  • Baur, N.; Ernst, S. (2011). Towards a process-oriented methodology: Modern social science research methods and Norbert Elias’s figurational sociology. Sociological Review, 117-139.
  • Bourdieu, P.; Wacquant. L. (1992). Invitation to reflexive sociology. University of Chicago Press.
  • Campbell, J. W. (1996). Professional wrestling: Why the bad guy wins. Journal of American Culture, 19 (2), 127-132.
  • Chiu, W.; Leng, H. K. (2015). Consumers’ intention to purchase counterfeit sporting good in Singapore and Taiwan. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 28 (1): 23-36.
  • Coakley, J. (2009). Sports in society: Issues and controversies (10th ed.). NY: McGraw-Hill.
  • Connel, R.W. (1995). Masculinities. University of California Press.
  • Depelteau, F. (2008). Relational thinking: A critique of co-deterministic theories of structure and agency. Sociological Theory, 26, 51-73.
  • Depelteau, F., Powell, C. (2013). Applying relational sociology: Relations, networks and society. Palgrave&Macmillan.
  • Dervişoğlu, M. (2014). Halkbilimi açısından Kırkpınar güreşleri. Edirne Valiliği.
  • Elias, N. (1977). Towards a theory of social process. Collected Works, 16, UCD.
  • Elias, N. (1983). A diagnosis of present-day sociology. Collected Works, 16, UCD.
  • Elias, N. (1986). Figuration. Collected Works, 16, UCD.
  • Elias, N., Dunning, E. (1986). Quest for excitement: Sport and leisure in the civilizing process. Blackwell.
  • Elias, N. (1987). Involvement and detachment. Collected Works, 8, UCD.
  • Elias, N. (2000). Mozart bir dahinin sosyolojisi (Mozart: The Sociology of Genious Man) (Y.T. Kılıç. Çev.) Kabalcı.
  • Elias, N. (2002). Spor ve şiddet üzerine. Toplumbilim Dergisi,16, 89-100.
  • Emirbayer, M. (1997). Manifesto for a relational sociology. American Journal of Sociology, 103, 281- 317.
  • Engel, G. I. (1980). The clinical application of the biopsychosocial model. American Journal of Psychiatry, 137 (5), 535-44. (doi: 10.1176/ajp.137.5.535).
  • Engel, G. I. (1997). The need for a new medical model: A challenge for biomedicine. Science, 196 (4286), 129-36. (doi: 10.1126/science.847460.)
  • Erdemli, A. (1996). İnsan, spor ve olimpizm spor felsefesi yazıları. Sarmal.
  • Golden, M. (2008). Greek sport and social status. University of Texas Press.
  • Güven, Ö. (1999). Türklerde spor kültürü. Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı. Atatürk Yüksek Kurumu.
  • Hardin, M. & Greer, Jennifer. (2009). The influence of gender-role socialization, media use and sports participation on perceptions of gender-appropriate sports. J Sport Behav. 32, 207-226.
  • Karahüseyinoğlu, M. F. (2007). Küreselleşme ve geleneksel Türk sporları. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Kasapoğlu, A., Ecevit, M. (2004). Culture and social structure. Human Studies, 27, 137-167.
  • Kasapoğlu, A. (2016). (Der.) Uygulamalı ilişkisel sosyoloji. Yeni İnsan.
  • Kimmel, M. S. (2001). Masculinity as homophobia: Fear, shame, and silence in the construction of gender identity, 266-287, The Masculinities Reader (Stephen M. Whitehead and Frank J. Barrett Eds. ) Polity Press.
  • Koç, A. (2016). Eşikteki mücadele: Anadolu düğünlerinde kaynana - kaynata güreşi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (42), 252-274.
  • Köksal, A. M. (2021). Peygamberler tarihi. Türkiye Diyanet Vakfı.
  • Leonard, W. M. (1998). A sociological perspective of sport (5. ed.). Allyn and Bacon.
  • Ocak, A.Y. (1992). Battal Gazi. TDV İslâm Ansiklopedisi, 5, 204-205.
  • Ögel, B. (2000). Türk kültür tarihine giriş. Kültür Bakanlığı.
  • Özçelik, M. (2009). Seyyid Battal Gazi. Eskişehir Valiliği.
  • Özdemir, M. (2018). Yağlı güreş folkloru (Antalya ili örneğinde), [Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi]. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Pascoe, C. J. (2007). Dude you’re a fag: Masculinity and sexuality in high school. University of California Press.
  • Pfister, G. (2010). Women in sport-gender relations and future perspectives. Sport in Society, 13(2), 234-24.
  • Saralaev M.; Bukuyev, M. ve Mambetkaliyev, S. (1995). Manas’tan kalgan oyundar. Bişkek.
  • Schippers, M. (2007). Recovering the feminine other: Masculinity, femininity, and gender hegemony. Theor Soc, 36, 85–102.
  • Stokes, M. (1996). Strong as a Turk: Power, performance and representation in Turkish Wrestling. Sport, Identity and Ethnicity (J. MacClaney. Ed) Oxford International Publisher.
  • Soulliere, D. M. (2006). Wrestling with masculinity: Messages about manhood in the WWE. Sex Roles, 55, 1-11. / Şakir, Z. (2007). Battal Gazi. Kaknüs.
  • Türkmen, M., Demirhan, B. (2013). Concepts of wrestling-wrestler within culture of Turkish worl7d. International Journal of Academic Research, 5(5), 221-226.
  • Ward, T. (2010). Sport in Australian national identity: Kicking goals. Routledge.
  • White, H.C. (1992). Identity and control: A structural theory of social action. Princeton UP.
  • White, H.C., Godart, F.C., Corona, V.P. (2007). Mobilizing identities: Uncertainty and control strategy. Theory, Culture and Society, 24, 181-202.
  • White, H.C, Godart, F.C., Thiemann, M. (2013). Turning points and the space of possibles: A relational perspective on the different forms of uncertainty. Applying RelationalSociology: Relations, Networks and Society (F. Depelteau and C. Powel Eds.Palgrave (pp.137-154).
Toplam 47 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türk Halk Bilimi
Bölüm Araştırma Makaleleri - Research Articles
Yazarlar

M. Aytül Kasapoğlu Bu kişi benim 0000-0002-3456-2947

M. Muhtar Kutlu Bu kişi benim 0000-0002-9278-5647

Yayımlanma Tarihi 3 Ağustos 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 28 Sayı: 111

Kaynak Göster

APA Kasapoğlu, M. A., & Kutlu, M. M. (2022). Battal Gazi Romanında Güreş Kültürü Üzerine İlişkisel Bir Çalışma. Folklor/Edebiyat, 28(111), 601-620. https://doi.org/10.22559/folklor.2188

Derginin yayım dili Türkçe ve İngilizce’dir, ayrıca Türkçe de olsa tüm basılan makalelerin başlık, öz ve anahtar sözcükleri İngilizce olarak da makalede bulunur. Hakemlerden onay almış Türkçe makaleler için 750-1000 sözcükten oluşan genişletilmiş özet (extended summary) gereklidir. Elektronik çeviriler kabul edilmez.
Dergi TR-Dizin, Web of Science (ESCI), DOAJ ile diğer pek çok dizin tarafından taranmaktadır. Scimagoe quartile değeri: Q2 'dir:

TR DIZIN 2020 Etik Kriterleri kapsamında, dergimize 2020 yılından itibaren etik kurul izni gerektiren çalışmalar için makalenin yöntem bölümünde ilgili Etik Kurul Onayı ile ilgili bilgilere (kurul-tarih-sayı) yer verilmesi gerekecektir. Bu nedenle dergimize makale gönderecek olan yazarlarımızın ilgili kriteri göz önünde bulundurarak makalelerini düzenlemeleri önemle rica olunur.

Alan Editörleri/ Field Editörs

Halkbilimi/Folklore
Prof.Dr. Hande Birkalan-Gedik (JohannWolfgang-Goethe İniversitet-birkalan-gedik@m.uni-frankfurt.de)
Prof.Dr. Ali Yakıcı (Gazi Üniversitesi-yakici@gazi.edu.tr)
Prof.Dr. Aynur Koçak (Yıldız Teknik Üniversitesi-nurkocak@yildiz.edu.tr)
Prof.Dr. Işıl Altun ( (Regensburg Üniversitesi/Kocaeli Üniversitesi-İsil.Altun@zsk.uni-regensburg.de)
Edebiyat/Literature
Prof.Dr. Abdullah Uçman (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi -emekli-29 MayısÜniversitesi-abdullahucman@29mayis.edu.tr
Prof. Dr. Ramazan Korkmaz (Ardahan Üniversitesi-emekli-Kafkasya Üniversiteler Birliği -KÜNİB-r_korkmaz@hotmail.com)
Prof.Dr. Emel Kefeli (Marmara Üniversitesi-emekli-İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi-ayseemelkefeli @gmail.com)
Antropoloji/Anthropology
Prof.Dr. Hanife Aliefendioğlu (Doğu Akdeniz Üniversitesi-hanife.aliefendioglu@emu.edu.tr)
Prof. Dr. Şebnem Pala Güzel (Başkent Üniversitesi-sebnempa@baskent.edu.tr)
Prof.Dr. Derya Atamtürk Duyar (İstanbul Üniversitesi-datamturk@istanbul.edu.tr)
Prof.Dr. Meryem Bulut (Ankara Üniversitesi-meryem.bulut@gmail.com)
Dil-Dilbilim/Language-Linguistics
Prof.Dr. Nurettin Demir (Hacettepe Üniversitesi-demir@hacettepe.edu.tr)
Prof. Dr. Aysu Erden (Maltepe Üniversitesi-aysuerden777@gmail.com)
Prof.Dr. Sema Aslan Demir (Hacettepe Üniversitesi-semaaslan@hacettepe.edu.tr)