Hekim Edebiyatçılar ve Hekim Adaylarının Edebiyata İlişkin Metaforik Algıları

Yıl 2022, Cilt: 28 Sayı: 112, 997 - 1020, 01.11.2022

Şeyda Yeşilyurt

https://doi.org/10.22559/folklor.2254

Öz

Bu çalışmada, Tanzimat’tan günümüze asıl mesleği hekimlik olan edebiyatçılarımız kimlerdir, birer hekim adayı olan tıp fakültesi öğrencileri edebiyat kavramını neyle ve nasıl ilişkilendirmektedir, onlar için yazar ve şair kimdir sorularının cevapları aranmıştır. Nitel araştırma yaklaşımının benimsendiği çalışmada doküman incelemesi ve fenomenoloji yöntemlerinden yararlanılmış, veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Çalışma grubunu farklı üniversitelerin tıp fakültelerinde öğrenim görmekte olan 50 hekim adayıdır. Çalışmada doküman analizi sonucunda 75 edip hekim hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmada edebiyatla ilgili 26 farklı metafor tespit edilmiştir. “panzehir, doğum sancısı, ruhsal hastalık” ifadeleri hekim bakış açısını yansıtabilecek ifadelerdir. Tıp öğrencilerinin “yazar” görüşleri arasında asıl mesleği hekimlik olan iki yazarla birlikte (Anton Çahov, Engin Geçtan) 32 farklı yazar yer almaktadır. Bu yazarlardan 12’si Türk, 20’si yabancı yazarlardır. Yabancı yazarlardan Dostoyevski, Türk yazarlardan Yaşar Kemal daha fazla katılımcı tarafından yazılmıştır. Hekim adaylarının “şair” görüşlerini ifade ettikleri bölümde 28 farklı şair adı geçmektedir. Bu şairlerden 23’ü Türk, 5’i yabancıdır. Şairler içerisinde Necip Fazıl, Nazım Hikmet, Cemal Süreya, Atilla İlhan aynı oranda yazılmıştır.

Anahtar Kelimeler

metafor, edebiyat, şair hekimler, yazar hekimler, tıp fakültesi öğrencileri

Metaphorical Perceptions of Doctors Literary and Doctor Candidates Regarding Literature

Öz

In this study, the answers to the questions of who are our literati, whose main profession is medicine, from the Tanzimat to the present, what and how the medical faculty students, who are doctor candidates, associate the concept of literature with the concept of literature, and who are the writers and poets for them were sought. In the study, in which the qualitative research approach was adopted, document analysis and phenomenology methods were used, and the data were analyzed by content analysis method. The study group consists of 50 doctor candidates studying in medical faculties of different universities. In the study, information was given about 75 doctors also litterateur as a result of document analysis. In the study, 26 different metaphors related to literature were identified. The expressions “antidote, labor pain, mental illness” are expressions that can reflect the point of view of the doctor. Among the authors that medical students wrote for their "author" opinions, there are 32 different authors, together with two authors (Anton Çahov, Engin Geçtan), whose main profession is medicine. 12 of these authors are Turkish and 20 are foreign authors. Dostoyevsky from foreign authors and Yaşar Kemal from Turkish authors were written by more participants. In the section where the doctor candidates express their "poet" views, 28 different poets are mentioned. 23 of these poets are Turkish and 5 of them are foreigners. Among the poets, Necip Fazıl, Nazım Hikmet, Cemal Süreya, Atilla İlhan were written at the same rate.

Anahtar Kelimeler

metaphor, literature, poet physicians, writer physicians, medical school students

Kaynakça

• Aldur, M. (2022). Özgeçmiş. https://www.aldur.net/akademik.html, adresinden 13.03.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Arslan, C. (2019). Hekim yazarlar: Hayal ve hakikat’te histerik şiir ve şifalı roman. Mediterranean Journal of Humanities mjh.akdeniz.edu.tr, 9 (1), 27-35.
• Arslan, M. M. ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi. Millî Eğitim, 35 (171).
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 693-712.
• Çağatay Güler maddesi, https://kidega.com/yazar/cagatay-guler-103463, adresinden 15.03.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Çehov, A. (2005). Doktor Çehov’dan öyküler (M. Özgül. Çev.) Can.
• Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21 (2), 269-283.
• Göka, E. (2022). Özgeçmiş. http://www.erolgoka.net/biyografi, adresinden 15.03.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Giorgi, A. (1997). The theory, practice, and evaluation of the phenomenological method as a qualitative research procedure. Journal of Phemomenological Psychology, 28 (2), 235-260. https://doi. org/10.1163/156916297X00103.
• Karaca, S. (2020). Tıbbiyeden her şey çıkar; arada bir de doktor çıkar!. Akademik Akıl. https://www. akademikakil.com/tibbiyeden-her-sey-cikar-arada-bir-de-doktor-cikar/saffetkaraca/adresinden 15.07.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Kahya, H. (2018). Aday Türk dili ve edebiyatı öğretmenlerinin “edebiyat öğretmeni” kavramına ilişkin algılarının metafor yoluyla analizi. IBAD, 3 (1), 104-117.
• Kavas, M. V. ve Şahinoğlu, S. (2013). Hekim ve sanatçı olarak Dr. M. Cemil Uğurlu ve doğa, bilim ve tıp üzerine düşünceler. Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Kurdoğlu, V. B. (1967). Şair tabibler. Baha Matbaası.
• Mete, F., Ayrancı Bağcı B. (2016). Dil ve edebiyata ilişkin algıların metaforlar yoluyla incelenmesi. Dede Korkut, Aralık 2016/11: 53-64.
• Ortaç, Y. Z. (1960). Bir varmış bir yokmuş-Portreler. Akbaba.
• Pilav, S., Üstten A. (2013). Lise öğrencilerinin edebiyatla ilgili algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi üzerine bir araştırma. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume, 8/8 Summer 2013, 1073-1085.
• Rose, P., Beeby, J. & Parker, D. (1995). Academic rigour in the lived experience of researchers using phenomenological methods in nursing. Journal of Advanced Nursing, 21(6), 1123-1129. https:// doi.org/10.1046/j.1365- 2648.1995.21061123.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. türk eğitim bilimleri dergisi, 2 (2), 131-155.
• Saban, A., Beyhan N. K., Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6 (2), 461-522.
• Sayar, K. (2022). Özgeçmiş. https://kemalsayar.com/kemal-sayar-biyografi, adresinden 16.03.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Şahin, T. İ. (2022). Özgeçmiş. https://drihsansahin.com/#work, adresinden 13.03.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Şerif el-Ânî M. (2017). Edebiyat ve tıp arasındaki güçlü bağlar (Bakır, A. ve Dündar A., Çev.) Oğuz Türkmen Araştırmaları Dergisi I, 1, 2017, Aralık, 267-327.
• Taylor, W. (1984). Metaphors of education. Heineman Educational Books Ltd. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü (2022). http://teis.yesevi.edu.tr adresinden 10.02.2022-17.03.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Uğurlu, M. C. (1991). Tıp ve şiir. Ankara Tıp Mecmuası, 44, 649-656. Yazarlar ve şairler (2022) https://www.biyografya.com adresinden 10.02.2022.17.03.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin. Yunusoğlu, K. M. (2003). Budist Türk çevresi eserlerinde metafor [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.