Linguistic Landscape: Theories, Methods, Case Studies

Yıl 2025, Cilt: 31 Sayı: 121, 137 - 156, 01.02.2025

Ebru Cırık

https://doi.org/10.22559/folklor.2782

Öz

Signs with scripts and images in the public sphere are of interest not only to
scholars, but also to a wide range of societies interested in language and culture.
Written signs on public spaces therefore a popular object of academic research and
discussion. A significant part of what is written contains old-fashioned opinions.
As public reactions play an important role in the formation of street signs, people’s
reactions to street signs are an interesting research topic. However, since the 2000s,
a new field of research has emerged that attempts to examine the issue within the
framework of certain theories and methods. This research topic, which has become
widespread in English sources as a linguistic landscape (LL), can be referred to as
dilsel manzara or dilsel görünüm in Turkish.
Linguistic landscape is a sub-discipline of sociolinguistics. It focuses on signs
with writing and visuals in public spaces, and shows a rapid development
by collaborating with different disciplines, but theoretical developments are
not reflected in research in Turkey. This article briefly outlines the scope and
definition of the field of linguistic landscape. It then examines the theories and
methods of linguistic landscape research through examples and emphasizes the
interdisciplinary nature and development of the field. In this way, an attempt is
made to contribute to the elimination of the theoretical and methodological gap in
the field in Turkey.
Attempts to formulate findings and theories from different disciplines within
an overarching framework are among the hallmarks of linguistic landscape
research. The literature in the field is constantly expanding with new theories,
ideas, approaches and methodological debates. Researchers are applying
innovative methods in the field by combining methods and techniques from
different disciplines such as ethnography, anthropology and applied linguistics.
It is noteworthy that qualitative and quantitative methods are increasingly used
together in publications. Linguists in applied linguistics, sociolinguistics and other
disciplines use a variety of methods, including statistical methods, ethnographic
research, context and discourse analysis. Data collection tools include digital
photographs, videos, audio recordings, face-to-face interviews, standardized
questionnaires and participant observation. Different analytical techniques are
also extensively utilized. Discussions about the methods of linguistic landscape
research often focus on data analysis.

Anahtar Kelimeler

linguistic landscapes, multilingualism, language policies, superdiversity

Dilsel Manzara: Teoriler, Yöntemler, Örnek Çalışmalar

Öz

Kamusal alanda üzerinde yazı ve görsel bulunan işaretler, bilim adamlarının
yanında dil ve kültüre meraklı geniş bir kesimin de ilgisini çeker. Konuya odaklanan
yayınların önemli bir kısmı tepkiseldir. Ancak 2000’li yıllardan sonra kamusal
alandaki yazılı işaretleri belli teori ve yöntemler çerçevesinde incelemeye çalışan
yeni bir araştırma alanı ortaya çıkar. İngilizce kaynaklarda lingusitic landscape
olarak da yaygınlaşan bu alanı Türkçede dilsel manzara ya da dilsel görünüm
terimleri ile karşılayabiliriz.
Dilsel manzara araştırmaları, toplum dilbilimin bir alt disiplinidir. Kamusal
alanda üzerinde yazı ve görsel bulunan işaretlere odaklanır, farklı disiplinlerle
iş birliği yaparak hızlı bir gelişme gösterir, ancak teorik gelişmeler Türkiye’deki
araştırmalara yansımaz. Bu yazıda önce kısaca dilsel manzara alanının kapsamı
ve tanımı verilecektir. Daha sonra dilsel manzara araştırmalarındaki teoriler ve
yöntemler örnekler üzerinden incelenecek, alanının disiplinler arası karakteri ve
gelişimi vurgulanmaya çalışılacaktır. Böylece Türkiye’de alanda görülen teori ve
yöntem açığının giderilmesine katkıda bulunulmaya çalışılacaktır.
Farklı disiplinlerin bulgu ve teorilerini kapsayıcı bir çerçeve içinde formüle etme
girişimleri, dilsel manzara araştırmalarının belirgin özellikleri arasındadır. Alanla
ilgili literatür; yeni teoriler, fikirler, yaklaşımlar ve yöntem tartışmalarıyla sürekli
genişlemektedir. Araştırmacılar; dilsel manzara çalışmalarında etnografya,
antropoloji ve uygulamalı dilbilim gibi farklı disiplinlerden yöntem ve tekniklerden
yararlanır. Yayınlarda nitel ve nicel yöntemlerin daha fazla birlikte kullanılması
dikkati çeker. Uygulamalı dilbilim, toplum dilbilim ve diğer disiplinlerdeki bilim
insanları; istatistiksel yöntemler, etnografik araştırmalar, bağlam ve söylem analizi
dahil olmak üzere çeşitli yöntemler kullanılır. Veri toplama araçları arasında dijital
fotoğraflar, videolar, ses kayıtları, yüz yüze görüşmeler, standartlaştırılmış anketler
ve katılımcı gözlem yer alır. Farklı analitik tekniklerden de kapsamlı bir şekilde
yararlanılır. Dilsel manzara araştırmaları yöntemleriyle ilgili tartışmalar ise
genellikle veri analizine odaklanır.

Anahtar Kelimeler

dilsel manzara, çok dillilik, dil politikaları, süper çeşitlilik

Etik Beyan

Araştırma ve yayın etiği beyanı: Bu makale, orijinal veriler temelinde hazırlanmış özgün bir araştırma makalesidir. Daha önce hiçbir yerde yayımlanmamış olup başka bir yere yayımlanmak üzere gönderilmemiştir. Yazar, araştırma sürecinde etik ilkelere ve kurallara uymuştur. Yazarların katkı düzeyleri: Makale tek yazarlıdır. Etik komite onayı: Bu çalışma için etik kurul onayı gerekmemektedir. Finansal destek: Bu araştırma, Şehir ve Dil: Ankara’nın Dilsel Manzarası başlıklı TÜBİTAK SOBAG 1001 projesi (Proje Nr. 123K062, Yürütücü: Nurettin Demir) çerçevesinde desteklenmiştir. Çıkar çatışması: Bu çalışma ile ilgili herhangi bir çıkar çatışması bulunmamaktadır

Kaynakça

• Backhaus, P. (2007). Linguistic landscapes: A comparative study of urban multilingualism in Tokyo. Multilingual Matters.
• Barni, M. & Bagna, C. (2010). Linguistic Landscape and Language Vitality. Shohamy, Elana; BenRafael, Eliezer & Barni, Monica (Eds.) Linguistic landscape in the city. Linguistic landscape in the city içinde (3-18) Multilingual Matters.
• Ben-Rafael, E. & Ben-Rafael, M. (2019). Multiple globalizations: Linguistic landscapes in worldcities. Brill.
• Ben-Rafael, E. (2009). A sociological approach to the study of linguistic landscapes. Elana Shohamy & Durk Gorter (Eds.) Linguistic landscape: Expanding the scenery içinde (40-54) Routledge.
• Ben-Rafael, E. vd. (2006). Linguistic landscape as symbolic construction of the public space: The case of Israel. Linguistic landscape. Gorter, D. (Ed.) A New Approach to Multilingualism içinde (7-30). Multilingual Matters.
• Ben-Rafael, E., Shohamy, E. & Barni, M. (2010). Introduction: An approach to an ‘ordered disorder’. Shohamy, E.; Ben-Rafael, E. & Barni, M. (Eds.) Linguistic landscape in the city içinde (xi-xxviii) Multilingual Matters.
• Blackwood, R., Tufi, S. & Amos, W. (2024). The Bloomsbury Handbook of Linguistic Landscapes. Bloomsbury Academic.
• Blommaert, J. & Maly, I. (2016). Ethnographic linguistic landscape analysis and social change: A case study. Arnaut, K. vd. (Eds.) Language and superdiversity içinde (197-217) Routledge.
• Chern, C. & Dooley, K. (2014). Learning English by walking down the street. ELT Journal, 68/2, 113- 123.
• Coupland, N. & Garrett, P. (2010). Linguistic landscapes, discursive frames and metacultural performance: The case of Welsh Patagonia. International Journal of the Sociology of Language, 205, 7-36.
• Gorter, D. & Cenoz, J. (2023). A panorama of linguistic landscape studies. Multilingual Matters.
• Gorter, D. (2006). Further possibilities for linguistic landscape research. Gorter, D. (Ed.) Linguistic Landscape A New Approach to Multilingualism içinde (81-89) Multilingual Matters Ltd.
• Gorter, D. (2021). Multilingual inequality in public spaces: Towards an inclusive model of linguistic landscapes. Blackwood, R. & Dunlevy, D. (Eds.) Multilingualism in the public spaces: Empowering and transforming communities içinde (13-30) Bloomsbury.
• Guilat, Y. (2010). ‘The Holy Ark in the Street’: Sacred and Secular Painting of Utility Boxes in the Public Domain in a Small Israeli Town. Shohamy, E., Ben-Rafael, E. & Barni, M. (Eds.) Linguistic landscape in the city içinde (37-54) Multilingual Matters.
• Kallen, J. L. & Dhonnacha, E. (2010). Language and interlanguage in urban Irish and Japanese linguistic landscapes. Shohamy, E. & Gurter, D. (Eds.) Expanding the scenery. Linguistic landscape in the city içinde (19-36) Routledge.
• Kallen, J. L. (2023). Linguistic landscapes. A sociolinguistic approach. Cambriedge University Press.
• Landry, R. & Bourhis, R. Y. (1997). Linguistic landscape and ethnolinguistic vitality: An empirical study. Journal of Language and Social Psychology, 16, 23-49.
• Lou, J. (2010). Chinese on the Side: The marginalization of Chinese in the linguistic and social landscapes of Chinatown in Washington, DC. Shohamy, E. Ben-Rafael, E. & Barni, M. (Eds.) Linguistic. landscape in the city içinde (96-114) Multilingual Matters.
• Lou, J. (2012). Chinatown in Washington, DC: The bilingual landscape. World Englishes. 31. DOI:10.1111/j.1467-971X.2011.01740.x.
• Papen, U. (2012). Commercial discourses, gentrification and citizens’ protest: The linguistic landscape of Prenzlauer Berg, Berlin, Journal of Sociolinguistics 16/1: 56-80.
• Pavlenko, A. (2010). Linguistic landscape of Kyiv, Ukraine: A diachronic study. Shohamy, E.; BenRafael, E. & Barni, M. (Eds.) Linguistic landscape in the city içinde (133-151) Multilingual Matters.
• Plessis, du Th., (2010). Bloemfontein/Mangaung, ‘City on the Move’. Language management and transformation of a non-representative linguistic landscape, Shohamy, E.; Ben-Rafael, E. & Barni, M. (Eds.) Linguistic landscape in the city içinde (74-95) Multilingual Matters.
• Purschke, C. (2024). Digital Approaches. Blackwood, R., Tufi, S. & Amos, W. (Eds.) The Bloomsbury handbook of linguistic landscapes içinde (67-82) Bloomsbury Academic.
• Scollon, R. & Scollon, S. W. (2003). Discourses in place language in the material world. Routedge Shaikjee, M., Mpendukana, S. & Stroud, Ch. (2024). Qualitative methods. Blackwood, R., Tufi, S. & Amos, W. (Eds.) The Bloomsbury handbook of linguistic landscapes içinde (19-33) Bloomsbury Academic.
• Shohamy, E. (2015) LL research as expanding language and language policy. Linguistic Landscape 1/2, 152-171.
• Shohamy, E. (2019). Linguistic landscape after a decade: An overview of themes, debates and future directions. Pütz, M. & Mundt, N. (Eds.) Expanding the linguistic landscape: Linguistic diversity, multimodality and the use of Space as a semiotic resource içinde (25-37) Multilingual Matters.
• Shohamy, E.; Ben-Rafael, E. & Barni, M. (2010). Linguistic landscape in the city. Multilingual Matters.
• Soukup, B. & Lyons, K. (2024). Quantitative and Computational Approaches. Blackwood, R., Tufi, S. & Amos, W. (Eds.) The Bloomsbury Handbook of Linguistic Landscapes içinde (34-49) Bloomsbury Academic.
• Soukup, B. (2020). Survey area selection in variationist linguistic landscape study (VaLLS) A report from Vienna, Austria. Linguistic Landscape, 6, 52-79.
• Spolsky, B. (2010). Prolegomena to a sociolinguistic theory of public signage. Shohamy, E., BenRafael, E. & Barni, M. (Eds.) Linguistic landscape in the city içinde (25-39) Multilingual Matters.