“My name is my identity and must not be lost”: A critical perspective on the relationship between hegemonic masculinity and article 187 of the Civil Code

Yıl 2015, Cilt: 7 Sayı: 2, 47 - 58, 01.12.2015

Özden Melis Uluğ

https://doi.org/10.1501/Fe0001_0000000142

Cited By: 4

Öz

The situation of women’s taking their husband surnames upon marriage is regulated by Article 187 of the Turkish Civil Code. This article plays a key role in reproducing hegemonic masculinity by providing the possibility of reconstructing the paternalistic system through men. Article 187 of the Turkish Civil Code legitimizes both the domination of men over women and existing gender roles by reproducing masculinity institutionally. Men who get married within the borders of heterosexual norms draw the lines of masculinity by “including” women in their families. As both the identity of women and children are defined solely on the basis of men’s identity, masculinity is reproduced with the help of the state. Thus, Article 187 of the Turkish Civil Code facilitates the continuation of dominance of men over women. On the other hand, a woman who has built a career before her marriage has to rebuild her career after marriage with a different surname, constituting a disadvantage for women in terms of gender equality. In this article, I aim to question and criticize Article 187 of the Turkish Civil Code in the context of reproduction of masculinity and gender inequality. In addition, the privileged position of men will be questioned. Finally, possible strategies to combat this inequality will be discussed in the light of court cases that have concluded in favor of women

Anahtar Kelimeler

Article 187 of the Turkish Civil Code, marriage, hegemonic masculinity, gender inequality, woman identity

Soyadım kimliğimdir: hegemonik erkeklik ile Medeni Kanun’un 187. maddesi arasındaki ilişkiye eleştirel bir bakış

Öz

Türkiye’de evlenen kadının kocasının soyadını alması durumu Medeni Kanunu’nun 187. Madde’si MK.m.187 tarafından düzenlenmektedir. Bu madde var olan ataerkil sistemin erkeğin üzerinden yeniden kurulmasına imkan vererek hegemonik erkekliğin kendini yeniden üretmesinde önemli bir rol oynamaktadır. MK.m.187 kurumsal olarak erkekliği yeniden üreterek hem erkekliğin kadın üzerindeki hakimiyetini hem de cinsiyet rollerini meşrulaştırmaktadır. Heteroseksüel normlar içerisinde evlenen çiftlerde erkek, kadını kendi ailesine “alarak”, erkekliğinin sınırlarını aile kurumu ile yeniden çizmektedir. Hem kadın kimliği hem de çocuk kimliği sadece erkek kimliği üzerinden tanımlandığı için erkeklik devlet eliyle yeniden üretilmektedir. Böylece MK.m.187 erkekliğin hegemonyasının sürmesine yol açmaktadır. Öte yandan kariyer sahibi bir kadının evlenmeden önce elde ettiği tüm kariyeri evlendikten sonra başka bir soyadı ile yeniden elde etmeye çalışması cinsiyet eşitliği açısından kadınların aleyhine bir durum teşkil etmektedir. Bu makalede MK.m.187’nin erkekliğin yeniden üretilmesi ve cinsiyetler arası eşitsizlikler bağlamında ele alınması amaçlanmaktadır. Aynı zamanda, bu bağlamda ayrıcalıklı erkek konumu sorgulanacak ve kadınların lehine kazanılmış dava örnekleri ışığında bu eşitsizlikle mücadele için yapılabilecekler tartışılacaktır

Anahtar Kelimeler

Medeni Kanun madde 187, evlilik, hegemonik erkeklik, cinsiyet eşitsizliği, kadın kimliği

Kaynakça

• Anthbony, Deborah, J. “A Spouse by Any Other Name”, William & Mary Journal of Women and the Law, 17 (2010): 187-222.
• Arat, Necla. Feminizmin ABC’si. (İstanbul: Say Yayınları, 2010).
• Bourdieu, Pierre. Eril tahakküm. Çev: Bediz Yılmaz. (İstanbul: Bağlam Yayınları, 1998).
• Bozok, Mehmet. Constructing Local Masculinities: A Case Study From Trabzon, Turkey. Yayımlanmamış Doktora Tezi. (ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Bölümü, 2013).
• Carrigan, Tim, Bob Connell ve John Lee. “Toward a new sociology of masculinity”, Theory and Society, 14, no. 5 (1985): 551-604.
• Chodorow, Nancy J. The reproducution of mothering: Psychoanalysis and the sociology of gender. (Berkeley: University of California Press, 1978).
• Connell, Robert William. Gender and power. (Sydney, Australia: Allen and Unwin, 1987).
• Connell, Robert William. Masculinities. (Cambridge, UK: Polity Press, 1995).
• Connell, Robert William. Toplumsal cinsiyet ve iktidar. Çev: Cem Soydemir. (İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1998).
• Collinson, David. L. ve Jeff Hearn. Men and masculinities in work, organizations, and management. Handbook of studies on man and masculinities içinde, haz. R. W. Connell, M. S. Kimmel, J. Hearn. (California: Sage Publications, 2005), 289-310.
• Çakırca, İrem, S. “Evli Kadının Bitmek Bilmeyen Soyadı ''Zaferi'' ”, Güncel Hukuk, 2, no. 122 (2014): 60-61.
• Çakırca, İrem, S. “Evli Kadının Soyadına İlişkin Güncel Gelişmelerin Değerlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. LXX, 2 (2012): 145-164.
• Engels, Friedrich. Ailenin, özel mülkiyetin ve devletin kökeni. Çev: Kenan Somer. (Ankara: Sol Yayınları, 2012 [1884]).
• Erdoğan, Deniz. Toplumsal cinsiyet ve iktidar. (Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dalı, Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Yüksek Lisans Programı, Kadın ve Toplumsal Cinsiyete Giriş Dersi kapsamında hazırlanmış ödev, 2013).
• Göztepe, Ece. “Anayasal Eşitlik İlkesi Açısından Evlilikte Kadınların Soyadı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 54, no 2 (1999): 101-130.
• Kandiyoti, Deniz. Cariyeler, bacılar, yurttaşlar: Kimlikler ve toplumsal dönüşümler. (İstanbul: Metis Yayınları, 2013).
• Kepekçi, Egemen. “(Hegemonik) erkeklik eleştirisi ve feminizm birlikteliği mümkün mü?”, Kadın Araştırmaları Dergisi, 2, no. 11 (2012): 59-86.
• Kim, Suzanne A. “Marital Naming/Naming Marriage: Language and Statue in Family Law. ” Indiana Law Journal, 85 (2010): 893-953.
• Moroğlu, Nazan. “Kadının Kimlik Sorunu ‘Kadının Soyadı’”. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 99 (2012): 245-268.
• Orhan, Gözde ve Yonca Güneş Yücel. Yurttaşlıkta “ezeli” eşitsizlik: Evli kadının kimliği. A, Durakbaşa, Karapehlivan Şenel, F., Aslı, N. & Öner, Ş.’nin Yurttaşlığı yeniden düşünmek: Sosyolojik, hukuki ve siyasal tartışmalar kitabı içinde. (İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2014), 291-314.
• Sancar, Serpil. Erkeklik: İmkansız iktidar: Ailede, piyasada ve sokakta erkekler. (İstanbul: Metis Yayınları, 2013).
• Sancar, Serpil. Türk modernleşmesinin cinsiyeti: Erkekler devlet kurar, kadınlar aile kurar. (İstanbul: İletişim Yayınları, 2014).
• Sayer, Handan. Toplumsal cinsiyet eşitliğine erkeklerin katılımı. (Uzmanlık Tezi. Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, 2011). Şu siteden 13.07.2015 tarihinde alıntılanmıştır: http://kadininstatusu.aile.gov.tr/data/542a8e0b369dc31550b3ac30/handan_sayer_tez.pdf
• Sever, D. Çiğdem. “Kadının Soyadı: Bir Boz-Yap Hikayesiyle Eşitlik sağlandı mı?”, Güncel Hukuk, 2, no. 122 (2014): 62-63.
• Sever, D. Çiğdem. Anayasa Mahkemesi’nin Kadın-Erkek Eşitliği Yaklaşımına Bir Eleştiri. L. Gültekin, Güneş, G., Ertung, C. & Şimşek, A.’nın Toplumsal cinsiyet ve yansımaları kitabı içinde. (Ankara: Atılım Üniversitesi Yayınları, 2013), 34-50.
• Uluğ, Özden Melis. “Kadınlar soyadını değiştirmesin, kanun değişsin ”, Bianet, 13 Ocak 2014
• http://www.bianet.org/bianet/kadin/152776-kadinlar-soyadini-degistirmesin-kanun-degissin