Kadın Araştırmacıların Erkek-Dominant Sahada Çalışması Mümkün Mü?

Yıl 2016, Cilt: 8 Sayı: 2, 61 - 72, 01.12.2016

Lülüfer Körükmez

https://doi.org/10.1501/Fe0001_0000000165

Cited By: 4

Öz

Araştırmacının sahadaki konumsallığının veri toplama, verileri yorumlama ve yazma sürecine etkileri konusu, son dönemde Türkiyeli akademisyenler tarafından da ele alınmaya başlanmıştır. Araştırmacıların değişen konumsallıkları yaş, cinsiyet, sınıf gibi çeşitli faktörlerden etkilenmektedir. Bu çalışmada, söz konusu faktörlerden yalnızca bir tanesi olan cinsiyet faktörü ele alınacaktır. Bu makale, kadın araştırmacıların saha çalışmalarını gerçekleştirirken karşılaştıkları, toplumsal cinsiyete dayalı problemlerin, kadın araştırmacıların bilgi üretim sürecine olan etkileri ele alınmaktadır. Buradaki tartışmalar, turizm sektöründe çalışan Türkiyeli erkekler ve turist kadınlar arasındaki ilişkilere odaklanan saha çalışmasındaki deneyimlerim temelinde yapılmaktadır. Kadın araştırmacıların erkeklerle görüşme yaptığı ve erkek-dominant sahadaki karşılaşmalardan yola çıkarak, bir yandan kadın araştırmacıların görüşme yaptıkları kişiler tarafından ikincilleştirme, baskı altına alma, taciz gibi davranışlarla karşılaştıkları durumlar tartışılırken, diğer yandan ise böylesi bir ortamda kadın araştırmacıların saha çalışmalarını nasıl gerçekleştirebileceği tartışılmaktadır

Anahtar Kelimeler

toplumsal cinsiyet, saha çalışması, kadın araştırmacı, konumsallık, erkeklikler

Is it possible for women researchers doing fieldwork in male-dominated site?

Öz

Recently, effects of positionality of the researcher in fieldwork on data gathering, interpretation and writing have started to gain attention from academics in Turkey. Although the positionality of the researcher is defined by variety of factors such as age, gender and class, this article only focuses on one of them, that is gender. It concerns the implications of gender relations in the field on knowledge production process of female researchers. The discussion made on the base of my fieldwork on romantic and sexual relationships between local men and tourist women. Based upon the cross-gender interviews and conducting fieldwork in male-dominated research sites, the study analyses how women researchers deal with devaluation, suppression, abuse, etc. and how they forge ways to do the fieldwork

Anahtar Kelimeler

gender, fieldwork, woman researcher, positionality, masculinities

Kaynakça

• Akis, Yasemin. Demirkol, Esra. v.d. “Türkiye Göç Araştırmalarında Araştırmacı Deneyimleri: Göç Araştırmacılarında Araştırmacının Deneyimi Üzerine Öz-Düşünümsel Bir Bakış,” Göçler Ülkesi ed. Lülüfer Körükmez ve İlkay Südaş (İstanbul: İletişim Yayınları, 2015), 197-227.
• Arendell, Terry. “Reflections on the Researcher-Researched Relationship: A Woman Interviewing Men”. Qualitative Sociology 20 (3) (1997), 341-368.
• Boonzaier, Floretta A. “Methodological Disruptions: Interviewing Domestically Violent Men across a ‘Gender Divide’” Norma 9:4 (2014), 232-248.
• Bozok, Mehmet. “Eşeltiren ve Eleştirilenler Arasındaki Nazik Karşılaşmalar: (Pro)Feminist Bir Yaklaşımla Trabzon’da Erkeklikleri İncelemek” Fe Dergi 6, no 1 (2013), 78-89.
• Bridges, Trishan. “Issues of Intimacy, Masculinity and Ethnography”. Man, Masculinities and Methodologies (New York: Palgrave MacMillan, 2013), 53-63.
• Chiseri-Strater, Elizabeth. “Turning in Upon Ourselves: Positionality, Subjectivity, and Reflexivity in Case Study and Ethnographic Research”. Ed. P. Mortensen ve Gesa Kirsch içinde, Ethics and Representation in Qualitative Studies of Literacy. (Urbana: National Council of Teachers of English, 1996).
• Cukut Krilić, Sanja. “The Role of Ethnicity in Qualitative Migration Research” Migracijske i etničke teme 27, 2 (2011), 161–175.
• Davies, Charlotte Aull. Reflexive Ethnography. A Guide to researching selves and others. (London ve New York: Routledge, 2008).
• Ergül, Hakan. Sahanın Sesleri: İletişim Çalışmalarında Etnografik Yöntem (İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2013).
• Gailey, Jeannine A. ve Prohaska, Ariane. “Power and Gender Negotiations during Interviews with Men about Sex and Sexually Degrading Practices” Qualitative Research 11(4) (2011), 365-380.
• Grabolle-Çeliker, Anna. “Gelin, Anne, Yabancı ve Araştırmacı: Türkiye’deki Kürt İşgücü Göçü İncelemesinde Konumsallık,” Etnografik Hikayeler. Türkiye’de Alan Araştırması Deneyimleri (İstanbul: Metis Yayınları, 2016), 137-150.
• Gurney, Joan Neff. “Not One of the Guys: The Female Researcher in a Male-Dominated Setting” Qualitative Sociology 8(1) (1985), 42-62.
• Harmanşah, Rabia ve Nahya, Nilüfer Z. Etnografik Hikayeler: Türkiye’de Alan Araştırması Deneyimleri (İstanbul: Metis Yayınları, 2016).
• Hollway, Wendy ve Jefferson, Tony. Doing Qualitative Research Differently (Londra, Thousand Oaks ve New Delhi: Sage Publications, 2000).
• Horn, Rebecca. “Not ‘One of the Boys’: Women Researching the Police”. Journal of Gender Studies 6:3 (1997), 297- 308.
• Mügge, Lisa M. “Sexually Harrested by Gatekeepers: Reflections on the Fieldwork in Surinam and Turkey” International Journal of Social Research Methodology 16:6 (2013), 541-546.
• Körükmez, Lülüfer ve Südaş, İlkay. Göçler Ülkesi (İstanbul: İletişim Yayınları, 2015)
• Lee, Deborah. “Interviewing Men: Vulnerabilities and Dilemmas” Women’s Studies International Forum 20:4 (1997), 553-564.
• Oğuz, Pınar Şule. “Alanda Bir Kadın” Fe Dergi sayı 1 (2012), 64-80.
• Orhon, Göze. “Alan Araştırması Deneyimini Tartışmaya Açmak: İçeriden ya da Dışarıdan Olmak, Çoğul Kimlikler ve Toplumsal Cinsiyet” Fe Dergi: Feminist Eleştiri 6, no 1 (2014) 54-67.
• Pante, Ma. Bernadeth Laurelyn P. “Female Researchers in a Masculine Space: Managing Discomforts and Negotiating Positionalities” Philippine sociological Review 62 (2014), 65-88.
• Peerone, Dina. “Gender and Sexuality in the Field: A Female Ethnographer’s Experience Researching Drug Use in Dance Clups” Substance Use & Misuse 45:5 (2010), 717-735.
• Pini, Barbara. “Interviewing Men: Gender and the Collection and Interpretation of Qualitative Data” Journal of Sociology 41(2) (2005), 201-216.
• Poulton, Emma. “Having the Balls: Reflections Doing Gender Research with Football Hooligans”. Ed. Karen Lumsden ve Aaron Winter içinde, Reflexivity in Criminological Research: Experiences with the Powerful and Powerless (Hampshire: Palgrave Macmillan, 2014)
• Richards, Rebecca “‘Which Player do You Fancy then’ Locating the Female Ethnographer in the field of the Sociology of Sport” Soccer & Society 16:2-3 (2015), 393-404.
• Schwalbe, Michael ve Wolkomir, Michelle. “The Masculine Self as Problem and Resource in Interview Studies Men” Men and Masculinities 4:1 (2001) 90-103.
• Selek, Pınar. Sürüne Sürüne Erkek Olmak (İletişim Yayınları: İstanbul), 2008.
• Sharp, Gwen ve Kremer, Emily. “The Safety Dance: Confronting Harassment, Intimidation, and Violence in the Field” Sociological Methodology 36 (2006), 317-327.
• Thambiah, Shanthi; Chakraborty, Kabita ve Sarker, Rayhena. “Negotiating Male Gatekeeper Violence in Team-Based Research on Bangladeshi Migrant Women in Malesia” Gender, Place & Culture A Journal of Feminist Geography 23:8 (2016), 1150-1163.
• Tokulucu, Murat. “Türk Erkeği Efsanesi” 5 Harfliler web sayfası, 27 Kasım 2015, http://www.5harfliler.com/turk-erkegi-efsanesi
• Zengin, Aslı. İktidarın Mahremiyeti İstanbul’da Hayat Kadınları, Seks İşçiliği ve Şiddet (İletişim Yayınları: İstanbul), 2011.