The Republic against Impossible Love

Yıl 2010, Cilt: 2 Sayı: 1, 5 - 18, 01.01.2010

İ Hakan Dönmez

https://doi.org/10.1501/Fe0001_0000000019

Cited By: 2

Öz

In this study, “Hüküm Gecesi”, “Ankara” and “Hep O Şarkı” named novels of Karaosmanoğlu were analyzed referring to his other novels. Karaosmanoğlu is one of the enlightened people that shares republic idea, worked in his all novels except in “Ankara”, the critics of tradition and past with parallel to “impossible love” fiction. But, he only studied about “possible love” in his “Ankara” novel. Traditional and patriarchal concepts of Karaosmanoğlu also formed relations with political power, expressed by metaphor of “impossible love” coated with man pride and woman pudicity. Karaosmanoğlu idealized the sample of modern concept depended on science and logic in “Ankara” novel by the fiction of “possible love”. In 1956, the reasons of his turning back to fiction of “impossible love” in his last novel “Hüküm Gecesi” are considered according to political and social appearance in his period

Anahtar Kelimeler

Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Modernism, Republic, Impossible Love, Pudicity

Cumhuriyet “İmkânsız Aşk”a Karşı

Öz

Bu çalışmada Karaosmanoğlu’nun “Hüküm Gecesi”, “Ankara” ve “Hep O Şarkı” romanları zaman zaman diğer romanlarına da göndermeler yaparak karşılaştırmalı biçimde incelenmiştir. Cumhuriyet ideallerini tanımlayan aydınlardan birisi olan Karaosmanoğlu, “Ankara” dışındaki tüm romanlarında gelenek ve geçmiş eleştirisini “İmkânsız Aşk” kurgusuyla paralel olarak işlemiş, yalnızca Cumhuriyet’in ilk yıllarını konu aldığı “Ankara” romanında “mümkün aşk”a yer vermiştir. Karaosmanoğlu’nun; iktidar ilişkilerini de biçimlendiren geleneksel ataerkil anlayışı, erkeklik gururu ve kadınlık namusuyla örülü “imkânsız aşk” metaforuyla temsil ettiği varsayılmaktadır. Karaosmanoğlu; erkeklik gururu ve kadınlık namusunun sultasından kurtulmuş, mantığa ve bilime dayalı modern anlayışın örneğini, “Ankara” romanında, “mümkün aşk” kurgusu ile idealize etmektedir. Karaosmanoğlu’nun, 1956 yılında yazdığı son romanı “Hüküm Gecesi”nde yeniden geçmişe ve “imkânsız aşk” kurgusuna yönelmiş olmasının nedenleri, bu varsayım çerçevesinde, dönemin siyasi ve sosyal görünümü de dikkate alınarak değerlendirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Modernizm, Cumhuriyet, İmkânsız Aşk, Namus.

Kaynakça

• Akpınar, Soner. “Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Romanlarında Alafrangalık Teması”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (The Journal Of International Social Research), 1, no. 4 (2008): 62-76.
• Bahtin, M. M. Dostoyevski Poetikasının Sorunları, Çeviren: Cem Soydemir, (İstanbul: Metis Eleştiri, 2004).
• Burke, P. Kültür Tarihi, Çeviren: Mete Tunçay, (İstanbul: İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2006).
• Cantek, L.,F. Şenol. Yabanlar ve yerliler (Başkent Olma Sürecinde Ankara), (İstanbul: İletişim Yayınları, 2003).
• Çelen, Z. G. Yakup Kadri Karaosmanoğlu`nun Cumhuriyet Dönemi Siyasal Gelişmeleri Üzerine Düşünceleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, (Ankara Ünv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2000).
• Dönmez, İ. Hakan. “Evliya Çelebi Seyahatnamesinde 17. yüzyıl İstanbul Kadınının Görünümü”, Bir Bilim Kategorisi Olarak Kadın Sempozyumu Bildiri Kitabı (Edebiyat, Dil ve Kültür Çalışmalarında Kadın), (Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi., 2008): 220-228
• Dönmez, İ. Hakan. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Bir İletişim Ortamı Olarak Mahkemeler, Yayınlanmamış Doktora Tezi, (Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler Ve Tanıtım Anabilim Dalı, 2009).
• Durakbaşa, Ayşe. “Cumhuriyet Döneminde Kemalist Kadın Kimliğinin Oluşumu” Tarih ve Toplum, no. 51, 1988): 39-43.
• Güneş, Aslı. Kemalist Modernleşmenin Adab-I Muaşeret Romanları: Popüler Aşk Anlatıları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, (Ankara: Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Edebiyatı Bölümü, 2005).
• Hall, Stuart. “İdeolojinin Yeniden Keşfi: Medya Çalışmalarında Baskı altında Tutulanın Geri Dönüşü”, Medya İktidar, İdeoloji içinde, Derleyen: Mehmet Küçük, (Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2005): 73-121.
• Heilbrun, G. Carolyn. Kadının Özyaşamını Yazarken, Çevirenler: Yurdanur Salman, Gülşat Aygen, (İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1992.
• Heilbrun, Carolyn and Resnik, Judith. “Convergences (Law, Literature, And Feminism)”, Law and Literature (Text And Theory) İçinde, Ed: Lenora Ledwon, (New York & London: Garland Publishing, Inc. 1996): 91-126.
• İsen, Galip. “Namus Cinayetleri: Hukuki Bir Olgunun Sosyal Boyutu”, G.Ü. İ.Î.B.F. Dergisi, no. 1 (2001): 129-142.
• Kandiyoti, Deniz. Cariyeler Bacılar Yurttaşlar (Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler), (İstanbul: Metis Yayınları, 1997).
• Karaosmanoğlu, Y. K. Ulus, “D.P Teşkilatında Hizipleşmeler”, 3. Ağustos 1959).
• Karaosmanoğlu, Y. Kadri. Panaroma, (İstanbul, İletişim Yayınları, 2002).
• Karaosmanoğlu, Y. Kadri. Ankara, (İstanbul, İletişim Yayınları, 2004).
• Karaosmanoğlu, Y. Kadri. Hep O Şarkı, (İstanbul, İletişim Yayınları, 2005).
• Karaosmanoğlu, Y. Kadri. Hüküm Gecesi, (İstanbul, İletişim Yayınları, 2006).
• Koğacıoğlu, Dicle. “Gelenek Söylemleri ve İktidarın Doğallaşması: Namus Cinayetleri Örneği”, Kültür ve Siyasette Feminist Yaklaşımlar, no. 3 (2007) http://www.feministyaklasimlar.org
• Nezihi, Saffet. Zavallı Necdet, (İstanbul: Parıltı Yayınları, 2004).
• Ökten, Şevket. “Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (The Journal of International Social Research), 2, no. 8 (2009): 302-312.
• Radway, Janice. “İdeolojik Çakışmaların Tanımlanması: Kitle Kültürü, Analitik Yöntem ve Siyasal Pratik”, Kadın ve Popüler Kültür, Derleyen ve Çeviren: Süleyman İrvan, Mutlu Binark, (Ankara: Ark Yayınevi, 1995): 37-41
• Rifat, M. “Toplumbilimsel Eleştiri ve Edebiyat Sosyolojisine Giriş”, Varlık, Mayıs, (2005): 59-65.
• Sirman Nükhet. Önsöz “Namusun Arka Planı”, “Haremler ve Kuzenler” içinde, Yazan: Germaine Tillion, Çeviri: Şirin Tekeli, Nükhet Sirman, (İstanbul: Metis Yayınları, 2006): 21-28.
• Zizek, S. Kırılgan Temas , Çeviren: Tuncay Birkan, (İstanbul, Metis Yayınları, 2006).