YALNIZLIĞIN FELSEFESİ: İBN BACCE’DE FİLOZOFUN YABANCILAŞMASI SORUNU

Yıl 2012, Sayı: 55, 99 - 126, 15.07.2012

Mustafa Yıldız

Öz

İbn Bacce felsefesinde filozofun yabancılaşması sorununa odaklanan bu
makale hakikat yolundaki bireyin toplumsal ilişkilere katılımının boyutlarını sorgulama
amacını taşımaktadır. Bu bağlamda İbn Bacce’nin eseri birey-devlet ilişkisinde
individualist bir içeriğe sahiptir. Buna göre İbn Bacce’nin eserinin temel
ilgisinin bireyin toplumsal ilişkilerin engelleyici etkisine karşın doğal amacına
ulaşmak için nasıl bir yol izlemesi gerektiğine yönelik olduğu söylenebilir. Bu
bağlamda amacına ulaşmak için birey, kendi kendini yönetme gibi durumla yüz
yüzedir. İşte bireyin kendi kendini yönetmesinin ilkeleriyle sınırları belirlenmiş
olan Tedbîr’l-Mütevahhid sistematik bir biçimde ilkin yönetimin anlamını, sonra
yönetimin hangi alanda ortaya çıktığını ve son olarak da bu alanın genel niteliklerini
belirler. Bu tür öz-yönetim filozofun yabancılaşması sorunu ile birlikte ele
alındığında, İbn Bacce’nin önerisi, filozofun yalnız yaşaması ve toplumsal doğasının
karşılığını yetkin devlet idealinde bulması gerektiği yönündedir.

Anahtar Kelimeler

İbn Bacce, birey, yönetim, yalnızlık, yabancılaşma.

THE PHİLOSOPHY OF SOLİTUDE: THE PROBLEM OF ALİENATİON OF THE PHİLOSOPHER İN AVEMPACE

Öz

This study focuses on the problem of alienation of the philosopher in order
to examination what extents of the attendance of individual to the social relations.
In this context, the work of Avempace have got an individualist content on the
relation of the individual and the state. Accordingly, it’s sayable that the main
interest of Avempace’s opus is how the indivudual should advance in order to
arrive to his natural aim, although the preventive effect of the social relations. In
this regard individual is face with self-management in order to arrive his aim. You
see, in the Tadbeer al-Mutawahhed, that is specified its border with the principles
of the self-governance of the individual, Avempace designates firstly the meaning
of the management, afterwards in which field management rises and finally
the general qualifications of this field. When considering such self management
taken together with the problem of alienation of the philosopher, Avempace’s
suggestion is that the philosopher should live alone and get in return for his social
nature in the ideal perfect state.

Anahtar Kelimeler

İbn Bacce, individual, Administration, loneliness, estrangement.

Kaynakça

• İBN BACCE; Tedbîrü’l-Mütevahhid, (tahkik: Macid Fahri), Resâil-i İbn Bacce el-İlahiyye içinde, Dârü’n-Nehâr, Beyrut 1991, s. 37-92.
• İBN BACCE; Kitâbü’n-Nefs, (tahkik: Muhammed Sagîr Hasan el-Ma’sumî), Dârü Sâdir, Beyrut 1992.
• İBN BACCE; Risâletü’l-Vedâ, (tahkik: Macid Fahri), Resâil-i İbn Bacce elİlahiyye içinde, Dârü’n-Nehar, Beyrut 1991, s. 113-143.
• İBN BACCE; İttisâlü’l-Akl bi’l-İnsân, (tahkik: Macid Fahri), Resâili İbn Bacce el İlâhiye içinde, Beyrut 1991, s. 155-173.
• İBN BACCE; fî Ğâyeti’l-İnsâniyye, (tahkik: Macid Fahri), Resâil-i İbn Bacce el-İlahiyye içinde, Dârü’n-Nehâr, Beyrut 1991, s. 99-104.
• İBN BACCE; el-Vukûf ale’l-Akli’l-Fa’âl, (tahkik: Macid Fahri), Resâil-i İbn Bacce el-İlahiyye içinde, Dârü’n-Nehâr, Beyrut 1991, s. 107-109.
• İBN TUFEYL; Hayy bin Yakzan, neşr.: Albert Nasrî Nâder, Dârü’l-Meşrik, Beyrut 1986.