KIMLIK VE FARKLILIK TARTIŞMALARI BAĞLAMINDA POSTMODERN DÜŞÜNCEDE TEMSIL ELEŞTIRISI

Yıl 2018, Sayı: 67, 5 - 32, 15.07.2018

Kasım, Sema Küçükalp, Çevirici

Öz

Bu çalışmada çağdaş felsefede merkezi bir yer edinen kimlik ve farklılık tartışmalarını modern
epistemolojideki temsil kavramı ekseninde ele alacağız. Çalışmamızın temel konusu,
epistemik bir mesele olarak başlayan temsil fikrinin, sadece epistemolojik bir mevzu olarak
kalmadığını, temsilin ontoloji, etik ve politik alanlardaki kavrayışı şekillendirdiği ve
önemli bir paradigma değişikliğine vücut verdiğine işaret etmek ve bu bağlamda postmodern
düşüncenin kimlik ve farklılık meselesinde nasıl bir yerde konumlandığı göstermektir.
Postmodern düşüncenin temsil fikrine yönelik eleştirileri her ne kadar epistemolojik
zeminden beslense de söz konusu eleştirilerle aslında kimlik ve farklılık gibi etik-politik
meselelerin tam da merkezine yönelmektedir. Zira postmodern düşünce açısından kimlik
ve buna bağlı olarak tanımlanan fark, belli bir söylem ekseninde inşa edildiği için, sözkonusu
ayrımların söylemsel pratiklerin içinde tarihsel olarak üretilen şeyler olduğu bir
gerçektir. Bu perspektiften hareketle kimlik ve farklılık meselesinin temsil fikrine yönelik
eleştirilerle nerede buluştuğu çalışmanın ele alacağı başlıca konudur.

Anahtar Kelimeler

Temsil, özne, kimlik, farklılık, modernizm, postmodernizm

Critique of Representation in Postmodern Thought in the Context of Identity and Difference Debates

Öz

In this study, we will examine the issue of identity and difference, which has a central
place in contemporary philosophy, in the context of representation in modern epistemology.
The main point of our work is to point out that the idea of representation, which
began as an epistemic issue, was not only an epistemological issue, but that it shaped the
understanding in ontology, ethics and political space and that it constituted a significant
paradigm shift, and in this context, focus on how the postmodern thought is positioned in
the issue of identity and difference. Although the postmodern thought’s criticism of the
idea of representation is nourished by the epistemological ground, it is critically directed
at the very center of ethical-political issues, such as identity and difference. Because the
identity that is defined in terms of postmodern thought and the difference defined by it, is
built on a axis of a certain discourse, it is a fact that such distinctions are things that are
historically produced in discursive practices. From this perspective, it is the main issue
that will be addressed by studying where identity and difference are concerned by the
criticism of representation.

Anahtar Kelimeler

Representation, subject, identity, difference, modernism, postmodernism

Kaynakça

• • Badiou, Alain, Fransız Felsefesinin Macerası, Çeviren: P. Burcu Yalım, Metis Yayınları, İstanbul 2015.
• • Bernal, Martin, Kara Athena, Çeviren: Özcan Buze, Kaynak Yayınları, Ankara 2016.
• • Byrne, Eleanor, “Postmodernizm ve Postkolonyal Dünya”, Postmodern Düşüncenin Eleştirel Sözlüğü, Çeviren: Mukadder Erkan-Ali Utku, Ebabil Yayınları, Ankara 2006.
• • Calhoun, Craig, “Kimlik ve Tanınma Politikası”, Kimlik Politikaları, Editör: Fırat Mollaer, Doğu Batı Yayınları, Ankara 2014.
• • Caputo, John D., More Radical Hermeneutics, Indiana University Press, USA 2000.
• • Cevizci, Ahmet, “Temsil”, Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yayınları, İstanbul 2013.
• • Cohn, Jesse S., Anarschism and Crisis of Representation; Hermeneutics, Aesthetics, Politics, Susquehanna University Press, USA 2006.
• • Connor, Steven, Postmodernist Kültür, Çeviren: Doğan Şahiner, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2015.
• • Conolly, William E., Kimlik ve Farklılık; Siyasetin Açmazlarına Dair Demokratik Çözüm Önerileri, Çeviren: Ferma Lekesizalın, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 1995.
• • Danto, Arthur, Nietzsche; Hayatı Eserleri ve Felsefesi, Çeviren: Ahmet Cevizci, Paradigma Yayınları, İstanbul 2002.
• • Deleuze, Gilles & Guattari, Filex, Anti-Ödipus: Kapitalizm ve Şizofreni,Çeviren: Fahrettin Ege vdğr., Bilim ve Sosyalizm Yayınları, Ankara 2012,
• • Direk, Zeynep, “Felsefenin Başlangıcı Sorusu”, Başkalık Deneyimi, YKY, İstanbul 2013.
• • Erol, Sadık Er, Gilles Deleuze’ün Fark Felsefesi, Çizgi Yayınları, Konya 2012.
• • Fabian, Johannes, “Varolma ve Temsil: Öteki ve Antropolojik Yazı”, Yöntembilim Üzerine Antropolojik Okumalar, Çeviren: Erdoğan Boz, Dipnot Yayınları, Ankara 2015.
• • Flew, Anthony, “Representationalism”, A Dictionary of Philosophy, St Martin’s Press, New York 1984.
• • Foucault, Michel, Hapisanenin Doğuşu, Çeviren: Mehmet Ali Kılıçbay, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara 1992.
• • Fuss, Diana, “Özdeşleşme Politikası ve Frantz Fanon: İçteki Sömürgeler”, Kimlik Politikaları, Editör: Fırat Mollaer, Doğu Batı Yayınları, Ankara 2014.
• • Goodchild, Philip, Arzu Politikasına Giriş, Çeviren: Rahmi G. Öğdül, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2005.
• • Gözel, Özkan, Varlıktan Başka; Levinas’ın Metafiziğine Giriş, İthaki Yayınları, İstanbul 2011.
• • Hall, Stuart, “Kimliğe İhtiyaç Duyan Kim?”, Kimlik Politikaları, Editör: Fırat Mollaer, Doğu Batı Yayınları, Ankara 2014.
• • Hollinger Robert, Postmodernizm ve Sosyal Bilimler, Çeviren: Ahmet Cevizci, Paradigma Yayınları, İstanbul.
• • İlter, Tuğrul, “Modernizm, Postmodernizm, Postkolonyalizm: Ben-Öteki İlişkileri ve Etnosantrizm”, Küresel İletişim, S. 1, 2006.
• • Kaya, Ramazan, “Post-Anarşizmin Sırt Çantasındaki Deleuze”, Göçebe Düşünmek, Metis Yayınları, İstanbul 2014.
• • Kearney, Richard, Yabancılar, Tanrılar ve Canavarlar; Ötekiliği Yorumlamak, Çeviren: Barış Özkul, Metis Yayınları, İstanbul 2012.
• • Kılıç, Sinan, “Martin Heidegger’in Ontolojisinde Fark Metafiziği”, Felsefe Dünyası, S. 63, 2016.
• • Kılıçbay, Mehmet Ali, “Kimlikler Okyanusu”, Doğu Batı, S. 23, Ankara 2003, ss. 155-162.
• • Köse, Burak, “Söylemden Yönetimselliğe Foucault ve Postkolonyal Kuram”, Cogito (Foucault Özel Sayısı), Sayı: 70-71, 2012.
• • Küçükalp, Derda, Siyaset Felsefesi, Dora Yayınları, Bursa 2016.
• • _______, “Postmodern Siyaset Felsefesi”, Kaygı, S. 28, 2017.
• • Küçükalp, Kasım, “Bulunuş Metafiziği”, Felsefe Sözlüğü, Editör: Ahmet Cevizci, C. 2, Etik Yayınları, İstanbul 2004
• • _______, “Is a Non-metaphysical Religious Thought Possible? –Possibility of Religious Thought within the Scope of Heidegger’s Onto-theology Criticism” Ilahiyat Studies Vol: 2, 2011.
• • _______, Batı Metafiziğinin Dekonstrüksiyonu, Sentez Yayıncılık, İstanbul 2008.
• • _______, Çağdaş Felsefede Farklılık Tartışmaları, Emin Yayınları, Bursa 2016.
• • Larrain, Jorge, İdeoloji ve Kültürel Kimlik, Çeviren: Neşe Nur Domaniç, Sarmal Yayınevi, İstanbul 1995
• • Levinas, Emmanuel, “Aşkınlık ve Yükseklik”, Sonsuza Tanıklık, Haz. Zeynep rek-Erdem Gökyaran, Metis Yayınları, İstanbul 2003.
• • Lewis, Diane, “Antropoloji ve Sömürgecilik”, Yöntembilim Üzerine Antropolojik Okumalar, Çeviren: Erdoğan Boz, Dipnot Yayınları, Ankara 2015,
• • Lyotard, J. F., Postmodern Durum, Çeviren: İsmet Birkan, Bilgesu Yayıncılık, Ankara 2013.
• • May, Todd, Postyapısalcı Anarşizmin Siyaset Felsefesi, Çeviren: Rahmi G. Öğdül, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2000.
• • Megil, Allan, Aşırılığın Peygamberleri; Nietzsche, Foucault, Heidegger, Derrida, Çeviren: Tuncay Birkan, Say Yayınları, İstanbul 2012.
• • Newman, Saul, Bakunin’den Lacan’a Anti Otoriteryanizmin Çöküşü ve İktidarın Altüst Oluşu, Çeviren: Kürşad Kızıltuğ, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2014.
• • Nietzsche, Friedrich, “Yorum Üzerine” İnsan Bilimlerine Prologemona, Der. ve Çeviren: Hüsamettin Arslan, Paradigma Yayınları, İstanbul 2002.
• • Olkowski, Dorothea, Gilles Deleuze and the Ruin of Representation, University of California Press, Berkeley-Los Angeles-Oxford 1999.
• • Plumwood, Val, Feminizm ve Doğaya Hükmetmek, Çeviren: Başak Ertür, Metis Yayınları, İstanbul 2004.
• • Raskin, Marcus, “Hikaye Anlatma Zamanı” Postmodernizm ve Rasyonalite, Çeviren: Sevinç Altınçekiç-Taylan Doğan, Bgst Yayınları, İstanbul 2008.
• • Said, Edward, Şarkiyatçılık, Çeviren: Berna Ülner, Metis Yayınları, İstanbul 2014.
• • Schrift, Alan, “Dil, Metafor ve Retorik” İnsan Bilimlerine Prologemona, Der. ve Çeviren: Hüsamettin Arslan Paradigma Yayınları, İstanbul 2002,
• • Sedinger, Tracey, “Özdeşleşme ve Ulus: Psikanaliz, Irk ve Cinsel Ayırım”, Kimlik Politikaları, Editör: Fırat Mollaer, Doğu Batı Yayınları, 2014.
• • Selçuk, Senem Sönmez, “Postmodern Dönemde Farklılığın Kutsanması ve Toplumun Parçacıllaştırılması: “Öteki” ve “Ötekileştirme”, Sosyoloji Araştırmaları, C. 15, S. 2, 2012.
• • Sezener, Alper, Postmodernizm ve Antropoloji, Çatı Kitapları Yayınları, İstanbul 2014.
• • Sim, Stuart, “Edward Said”, Postmodern Düşüncenin Eleştirel Sözlüğü, Çeviren: Mukadder Erkan-Ali Utku, Ebabil Yayınları, Ankara 2006.
• • _______, “Luce Irıgaray”, Postmodern Düşüncenin Eleştirel Sözlüğü, Çeviren: Mukadder Erkan-Ali Utku, Ebabil Yayınları, Ankara 2006.
• • _______, “Postmodernizm ve Felsefe”, Postmodern Düşüncenin Eleştirel Sözlüğü, Çeviren: Mukadder Erkan-Ali Utku, Ebabil Yayınları, Ankara 2006.
• • Spivak, Gayatri, “Madun Konuşabilir mi?” Kuram ve Yöntem Kenarından, Editör: Dilek Hattatoğlu-Gökçen Ertuğrul, Anahtar Kitaplar, İstanbul 2009.
• • Strauss, Levi, Irk, Tarih ve Kültür, Çeviren: Haldun Bayrı vdğr., Metis Yayınları, İstanbul 2010.
• • Sunar, Lütfi, Marks ve Weber’de Doğu Toplumları, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2012.
• • Thornam, Sue, “Postmodernizm ve Feminizm”, Postmodern Düşüncenin Eleştirel Sözlüğü, Çeviren: Mukadder Erkan-Ali Utku, Ebabil Yayınları, Ankara 2006.
• • Tormey, Simon, “Kendi Hesabına Konuş; Deleuze, Zapatismo ve Temsil Eleştirisi”, http://cevirieylem.tumblr.com/post/4013892192/kendi-hesab%C4%B- 1na-konu%C5%9F-deleuze-zapatismo-ve 10. 06. 2016, 20:30.
• • Uluer, Çağrı, “Blanchot’nun Bekleyiş Unutuşu’u Yahut “Dehors’un”(Dışarının) Kırılganlığı Üzerine”, Mesele Dergisi, S. 91 http://meseledergisi.com/2014/07/ blanchotnun-bekleyis-unutusuu-yahut-dehorsundisarinin-kirilganligi-ustune/
• • Weir, Allison, “Taylor ve Foucault Arasında Modern Kimlikler” Kimlik Politikaları, Editör: Fırat Mollaer, Doğu Batı Yayınları, Ankara 2014.
• • West, Cornel, “A Genealogy of Modern Racisim”, From Modernism to Postmodernism, Edited by Lawrence Cahoone, Blackwell Publishing, 2003.
• • West, David, Kıta Avrupası Felsefesine Giriş Çeviren: Ahmet Cevizci, Paradigma Yayınları, İstanbul 2013.