Kırılgan Yaşam, Üretken Ölüm: Kuş Görülmez Fakat Sesi Ağaçtadır ve YerKuşAğı’nda Müşterek Hâller

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 179 - 212, 31.08.2024

Ezgi Hamzaçebi

Öz

Bu yazı Eda Gecikmez’in (2022) Kuş Görülmez Fakat Sesi Ağaçtadır sergisi ile Deniz Gezgin’in (2017) YerKuşAğı romanının müşterekliklerinin peşinden gidip iki farklı dünyanın hikâyelerini birbirine örerek, Eda Gecikmez’in imajlarının kendi hikâyesinden bağımsız olarak aynı zamanda Deniz Gezgin’in romanın dünyasını da resmetme gücü olduğunu ve her iki eserin de savaşın ve avcılığın diline karşı şekillenen estetik alanlarının benzer bir duygu yapısında ortaklaştıklarını göstermeyi amaçlıyor. Eda Gecikmez, “yolunu şaşıran insan veya hayvanların, kaybolan nesnelerin izi sürülerek uzun bir tarihin yükünü taşıyan son derece karışık bir hikâye”nin çözülüp çözülemeyeceği sorusunun peşine düşerken; Deniz Gezgin “ölülerin bile hayatlarını kaybettiği” insanmerkezci bir dünyada var olabilmenin bir yolu olup olmadığını sorar. Bu yazı bu soruların cevaplarını su seslerinin ve kanat gölgelerinin birbirine karıştığı eserlerin estetik alanlarının sunduğu imkânlar aleminde arıyor.

Anahtar Kelimeler

Eda Gecikmez, Deniz Gezgin, ihtimam, kırılganlık, yoldaş türler, insandan ibaret olmayan dünyalar

Kaynakça

• Anon Kubbealtı Lugatı. (t.y.) https://lugatim.com/s/m%C3%BCrekkep (Erişim tarihi: 1 Mayıs 2024)
• Babelfis. (2022) Altı (müzik [online]. video). Erişim [online]. adresi: Erişim: https://www.youtube.com/watch?v=JSPPlZiT89I (Erişim Tarihi: 25 Mart 2024)
• Braidotti, R. (2014) İnsan Sonrası. Çev. Ö. Karakaş. İstanbul: Kolektif Kitap.
• Braidotti, R. (2019) A Theoretical Framework for the Critical Posthumanities. Theory, Culture & Society, 36(6): 31-61. https://doi.org/10.1177/0263276418771486.
• Butler, J. (2009) Frames of War: When is Life Grievable? New York: Verso.
• Canetti, E. (2006) Kitle ve İktidar. Çev. G. Aygen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Canguilhem, G. (1962) Monstrosity and the Monstrous. Diogenes, 10(40): 27-42.
• De La Bellacasa, M. P. (2017) Matters of Care: Speculative Ethics in More than Human Worlds. Minnesota: University of Minnesota Press.
• Domanska, E. (2017) Dehumanisation through Decomposition and the Force of Law. Dziuban, Z. haz. Mapping the ‘Forensic Turn:’ The Engagements with Materialities of Mass Death in Holocaust Studies and Beyond içinde. Vienna: New Academic Press: 83-98.
• Gecikmez, E. (2022) Kuş Görülmez Fakat Sesi Ağaçtadır. [online]. Goethe-Institut Ankara Galeri Vitrin. Sergi kitapçığı erişim adresi: https://drive.google.com/file/d/1O2Dfa2iLnMnvNvks7mYMPq-Oz9iWkEUR/view (Erişim Tarihi: 25 Temmuz 2024)
• Gezgin, D. (2017) Yerkuşağı. İstanbul: Sel Yayıncılık. Gürbilek, N. (2015) Sessizin Payı. İstanbul: Metis.
• Haraway, D. (2003) The Companion Species Manifesto: Dogs, People, and Significant Otherness. Chicago: Prickly Paradigm Press.
• Haraway, D. (2016) Staying with the Trouble: Making Kin in the Chthulucene.Durham: Duke University Press.
• Hofman, L. B. (2023) Immanent Obligations of Response: Articulating EverydayResponse-abilities through Care. Distinktion: Journal of Social Theory: 1-18. https://doi.org/10.1080/1600910x.2023.2222339.
• Le Guin, U.K. (2006) Kadınlar, Rüyalar, Ejderhalar. D. Erksan, B.Somay & M.G. Sökmen. haz. İstanbul: Metis.
• Marder, M. (2013) Plant-Thinking: A Philosophy of Vegetal Life. New York: Columbia University Press.
• Sayın, Z. (2018) Ölüm Terbiyesi. İstanbul: Metis
• Sperling, A. (2020) Queer Ingestions: Weird and Sporous Bodies in Jeff VanderMeer’s Fiction. Bishop, K. E., Higgins, D., & Määttä, J. haz. Plants in Science Fiction: Speculative Vegetation içinde. Cardiff: University of Wales Press: 194-213.
• Tunç, G. (2017) YerKuşAğı (görsel 2: kitap kapağı tasarım) [online]. Erişim adresi: https://images.app.goo.gl/uWLUTM4jbrhDb9s76 (Erişim tarihi: 1 Mayıs 2024)