OCAK AYI ANOMALİSİ: BİST ENDEKSLERİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Yıl 2021, , 566 - 580, 31.12.2021

Serbar Koncak Ramazan Akbulut

https://doi.org/10.29106/fesa.1017382

Öz

Bu çalışmada amaç, 2000-2020 dönemini kapsayan 21 yıllık dönemde BIST’de işlem gören payların oluşturduğu 13 ayrı endekste Ocak ayı anomalisi olup olmadığının araştırılmasıdır. Çalışmada, BIST’in genelini yansıtması açısından gösterge endeks olan BIST100 endeksine ilaveten sektörel endekslere de yer verilmiştir. Yıllar içinde gerçekleşen etkileri aynı derecede yansıtmaları açısından endeksler aynı dönem aralıkları içinde incelenmiştir. Endeks sayısının 13 olarak belirlenmesindeki amaç bir bütün olarak BIST’de Ocak ayı anomalisini araştırmak olmakla beraber endeksler arasında bir kıyaslama yapılmamış ve endeksler ayrı ayrı incelenerek değerlendirilmiştir. Araştırmada, XU100, XBANK, XGIDA, XGYO, XHOLD, XMESY, XTAS, XTEKS, XTRZM, XHIZ, XUHIZ, XUMAL ve XUSIN endekslerinde 2000-2020 dönemi için Ocak ayı anomalisinin var olup olmadığı irdelenmiştir. Güç oranı yöntemine göre XULAS endeksi haricinde tüm endekslerde Ocak ayı anomalisi tespit edilmiştir. Bu endekslere ait aylık getiriler arasında farkı tespit etmek üzere tek yönlü varyans analizi ve çoklu karşılaştırma testleri yapılmıştır. Tek yönlü varyans analizi sonucuna göre de 21 yıllık periyot için endekslerin Nisan ayındaki aylık getirilerinin daha fazla olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Anomali, Ocak Ayı Anomalisi, Etkin Pazar Hipotezi, BIST !00 Endeksi

Kaynakça

• ABDİOĞLU, Z. ve DEĞİRMENCİ, N. (2013). İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Mevsimsel Anomaliler. Business and Economics Research Journal, 4(3), 55¬73.
• AYTEKİN S. ve SAKARYA Ş. (2014) Ocak ayı anomalisi: borsa İstanbul Endeksleri Üzerine Bir Uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(23), 137-155.
• BİLİR, H. (2018). Ocak ayı etkisinin Türk Sermaye Piyasalarında Farklı BİST Endekslerine Göre Analizi. Sosyoekonomi, 26(36), 145-160.
• BİLDİK, R. (2000). Hisse Senedi Piyasalarında Dönemsellikler Ve IMKB Üzerine Ampirik Bir Çalışma. İstanbul: İMKB Yayınları.
• CHAMPELL, Y. J., ANDREW W. L. ve MACKİNLAY, C. (1996). The Econometrics Of Financial Market. Princeton Universty Press.
• EGE, İ., TOPALOĞLU, E. E. ve COŞKUN, D. (2012). Davranışsal finans ve Anomaliler: Ocak Ayı Anomalisinin İMKB’de test edilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 56, 175-189.
• ELMAS, B., ve AMANİANGANEH, M. (2013). BIST’de halka Açılan Şirketlerde Düşük Fiyatlama Anomalisine Etki Edebilen Değişkenlerin Analizi: 1995–2010 Dönemi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(2), 217-241.
• FAMA, E. F. (1970). Efficient Capital Markets: A Review Of Theory And Empirical Work. The Journal of Finance, 25(2), 383-417.
• FRANKFURTER, G. M. ve MCGOUN, E. G. (2001). Anomalies İn Finance. What Are They And What Are They Good For? International Review of Financial Analysis, 10(4), 407-429.
• GU, A.Y. (2003). The declining january effect: evidences from the U.S. equity markets. The Quarterly Review of Economics and Finance, (43), 395-404.
• GÜLER, S. ve ÇİMEN, A. (2014). Day Of The Month Effect In Emerging Markets. Journal of Yaşar University, 9(33), 5636-5648.
• HAUG, M., ve HIRSCHEY, M. (2006). The January Effect. Financial Analysts Journal, 62(5), 78- 88.
• HSU, C-W. (Sally), (2005). Is There A January Effect İn The Greater China Area? (Unpublished Master Thesis). Simon Fraser University, Business Administration, Taiwan.
• KIYILAR, M. ve AKKAYA, M. (2016). Davranışsal Finans. İstanbul: Literatür Yayınları.
• KÜÇÜKSİLLE, E., (2012). İMKB Endekslerinde Ocak Ayı Etkisinin Test Edilmesi . Muhasebe ve Finansman Dergisi , (53), 129-138.
• LAKONİSHOK, J. ve SMİDT, S. (1989). Are Seasonal Anomalies Real? A Ninety Year Perspective. Review of Financial Studies, 1(4), 403-425.
• ÖZARI, Ç. ve TURAN, K. K. (2016). Vadeli İşlem Piyasalarında Haftanın Günü Ve Ocak Ayı Etkisi: Karşılaştırmalı Analiz (VİOB and BİST). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1604-1619.
• ÖZMEN, T. (1997). Dünya Borsalarında Gözlemlenen Anomaliler Ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Üzerine Bir Deneme. Ankara: SPK Yayınları.
• PATEL, J. B. (2016). The January Effect Anomaly Reexamined In Stock Returns. The Journal of Applied Business Research, 32 (1), 317-324.
• ROZEFF, M. ve KİNNEY W. (1976). Capital Market Seasonality: The Case Of Stock Returns. Journal of Financial Economics, 3(4), 379-402.
• ŞİMŞEK, N. (2018). Ocak Ayı Anomalisinin Davranışsal Finans Üzerindeki Yeri: BİST’te Bir Uygulama (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü:Kastamonu.
• TUNÇEL, A. K. (2012). İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Yılın Ayı Etkisi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 10(19), 7-16.
• WACHTEL, S. (1942). Certain Observations On Seasonal Movement İn Stock Prices”, Journal of Business, 15, 184-193.
• ULLAH, I., ULLAH, S., ve ALİ, F. (2016). Market Efficiency Anomalies: Study of January Effect In Karachi Stock Market. Journal of Managerial Sciences, 10 (1), 831-44.
• YİĞİTER, Ş. ve ILGIN, K. (2015). BIST-100 Endeksinde Ocak Ayı Anomalisinin Güç Oranı Yöntemiyle Test Edilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 30 (2), 171-187.