FİNANSAL PİYASALAR ARASINDAKİ TAKİP İLİŞKİSİ : KRİPTO PARALAR ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Yıl 2023, , 526 - 534, 09.10.2023

Yasemin Çelik Yasemin Deniz Koç

https://doi.org/10.29106/fesa.1304394

Öz

Kripto paralar son dönemde gerek işlem hacmi gerekse küresel likit dağılımı açısından ilgi çekici piyasalar haline gelmiştir. Özellikle Bitcoin piyasa değeri ve işlem hacmi olarak araştırılmaya değer yatırım enstrümanlarından biri olmuştur. Bu çerçevede çalışmanın problem cümlesi “Kripto paralar arasında en yüksek işlem hacmine sahip Bitcoin fiyat hareketleri ile BİST 100 endeksi arasında ilişki var mıdır ?” olarak oluşturulmuş ve çalışma kapsamı buna göre dizayn edilmiştir. Bu çerçevede Bitcoin (BTC) ve BİST 100 endeksi arasındaki kısa ve uzun vadeli takip ilişkisi VAR-Granger Nedensellik Testi analizleri ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda BTC ve BIST100 endeksleri arasında nedensellik ilişkisi olmadığı bulgusuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Kripto Para, Takip İlişkisi, VAR-Granger Nedensellik Testi

LEAD LAG RELATIONSHIP BETWEEN FINANCIAL MARKETS: AN APPLICATION ON CRYPTO CURRENCY

Öz

Crypto currencies have recently become interesting markets in terms of both transaction volume and global liquidity distribution. In particular, Bitcoin has been one of the investment instruments worth researching in terms of market value and transaction volume. The problem sentence of the study is “Is there a relationship between Bitcoin price movements, which has the highest transaction volume among cryptocurrencies, and the BIST 100 index?” and the scope of the study was designed accordingly. In this context, the short and long-term follow-up relationship between Bitcoin (BTC) and BIST 100 index has been analyzed with VAR-Granger Causality Test analysis. As a result of the analysis, it was found that there is no causal relationship between BTC and BIST100 indices.

Anahtar Kelimeler

Crypto Currency, Lead Lag Relationship, VAR-Granger Causality Test

Kaynakça

• AL-YOUSIF, Y. K. (2002). Financial Development And Economic Growth: Another Look At The Evidence From Developing Countries. Review of Financial Economics, 11(2), 131-150.
• ANGEL, J. J., ve MCCABE, D. (2015). The Ethics Of Payments: Paper, Plastic, Or Bitcoin?. Journal of Business Ethics, 132(3), 603-611.
• AUER, R., FROST, J. ve W.ARNER, D. (2020). Stablecoins: Risks, Potentialand Regulation. University of Hong Kong Faculty of LawResearch, Paper No. 2021/57.
• BOUOIYOUR, J. ve SELMI, R. (2015). What Does Bitcoin Look Like?. Annals of Economics and Finance, 16(2), 449-492.
• BUCHHOLZ, M., DELANEY, J., WARREN, J. ve PARKER, J. (2012). Bits And Bets, İnformation, Price Volatility And Demand For Bitcoin. Economics, 312, 2-48.
• BURAK, B. (2019). An Analysis Of Causality Between Crytpto Currencies And USD/EUR Exchange Rate (Unpublished Master's Thesis). İstanbul Bilgi University, Institute Of Graduate Programs, İstanbul.
• CHEAH, E. T. ve FRY, J. (2015). Speculative Bubbles İn Bitcoin Markets? An Empirical İnvestigation İnto The Fundamental Value of Bitcoin. Economics Letters, (130), 32-36.
• ÇAKIN, M. (2019). Kripto Paralar: Bıtcoın, Döviz Kurları Ve Alternatif Kripto Paralar Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• ÇELİK Y. (2022). Finansal Piyasalar Arasındaki Takip İlişkisi: Kripto Para Piyasası Üzerine Bir Uygulama, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitisü, Kütahya.
• DYHRBERG, A. H. (2016). Bitcoin, Gold And The Dollar – A GARCH Volatility Analysis. Finance Research Letters, 16, 85-92.
• European Central Bank, (2018). Virtual Currency Schemes - A Further Analysis. Frankfurt: European Central Bank
• ECE, E. (2019). Sanal Para Örneği Bitcoin’in Finansal Piyasalar Üzerine Etkileri (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Batman.
• GENÇ, S. ve HEPKORUCU, A. (2017). Finansal Varlık Olarak Bıtcoın’ın İncelenmesi Ve Birim Kök Yapısı Üzerine Bir Uygulama. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 47-58.
• HU, Y., HOU, Y. G. ve OXLEY, L. (2020). What Role Do Futures Markets Play in Bitcoin Pricing. International Review of Financial Analysis, 72,101569.
• İÇELLİOĞLU, C. ve ÖZTÜRK, M. (2018). Bitcoin İle Seçili Döviz Kurları Arasındaki İlişkinin Araştırılması: 2013-2017 Dönemi İçin Johansen Testi Ve Granger Nedensellik Testi. Maliye Finans Yazıları, 1(109), 51-70.
• JUSELIUS, K. (2006). The cointegrated VAR model: Methodology and applications. New York: Oxford University Press.
• KADILAR, C. (2000). Uygulamalı Çok Değişkenli Zaman Serileri Analizi. Ankara: Bizim Büro Basımevi.
• KANAT, E. ve ÖGET, E. (2018). Bıtcoin İle Türkiye Ve G7 Ülke Borsaları Arasındaki Uzun Ve Kısa Dönemli İlişkilerin İncelenmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (Fesa), 3(3), 601-614.
• KARAU, S. (2021). Monetary Policy and Bitcoin. Deutsche Bundesbank Discussion Paper No. 41/2021
• KOÇ Y.D, KARPUZ E. (2021). Dijital Finans ve Kripto Para Piyasası. E Ticaret ve Kripto Para (Edt. Emek M.L), İksad Yayınevi Ankara :101-132
• MANASERH, A. A. S. (2020). A Relationship Between Bitcoin And Foreign Exchange Rates:A Quantitative Research On Bitcoin, And Selected Foreign Exchages. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
• MCKİNLAY, C. A., ve W. LO, A. (1990). When Are Contrarian Profits Due To Stock Market Overreaction? February 1990 Review of Financial Studies, 3(2), 175-205.
• ÖZDEMİR, Ç. (2021). Para Finans Teorisi Açısından Kripto Paralar: Bitcoin Örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• REID, F. ve HARRIGAN, M. (2013). An Analysis of Anonymity in The Bitcoin System. In Security and Privacy in Social Networks, 197-223.
• SAPURIC, S. Ve KOKKINAKI, A. (2014). Bitcoin İs Volatile! İsn’t That Right? Business İnformation System Workshops. Lecture Notes in Business Information Processing, 183: 255-265.
• SEVİNDİR KODAL H., SAYIN N. (2018). Dalgacık Dönüşümü Tabanlı Görsel Kriptoloji. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Ve Mühendislik Bilimleri Dergisi,18(3), 888 - 894,
• YAMAN, K. (2021). Kripto Paralar, Finansal Piyasalar İle İlişkileri Ve Bitcoin Örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• YILMAZ, Ö. ve AKINCI, M. (2011). İktisadi Büyüme İle Cari İşlemler Bilançosu Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 363-377.
• ZHU, YECHEN, DAVID, D.A. AND JIANJUN, L. (2017). Analysis On The İnfluence Factors Of Bitcoin’s Price Based On Vec Model. Financial Innovation, 3(3), 1-13.