İŞLETME BİRLEŞMELERİ VE ŞEREFİYE MUHASEBESİNDE DEĞİŞİKLİK ÖNERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİST 50 ŞİRKETLERİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 248 - 263, 30.06.2025

İlknur Ergün

https://doi.org/10.29106/fesa.1648669

Öz

İşletme birleşmeleri ile ilgili açıklamaların yetersizliği ve şerefiye değer düşüklüğü hesaplamalarının zaman alıcı ve maliyetli olması konuları uzun zamandır eleştirilmektedir. Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB), standartların kalitesini iyileştirmek için Mart 2024’te değişiklik önerisi yayımlamıştır. Önerilerin yer aldığı Taslak Metin’de, paydaşlar için ek açıklamalar yapılması ve şerefiye değer düşüklüğü hesaplamaları ve muhasebesinde değişiklikler yer almaktadır. Çalışmanın amacı, önerilen bu değişiklikleri kavramsal olarak açıklamak ve BIST 50 endeksine kayıtlı işletmelerin finansal rapor ve denetim raporlarını inceleyerek, yapılan önerilerin değerlendirmesini yapmaktır. Yapılan araştırma sonucunda, araştırma kapsamındaki işletmelerin çoğunlukla değer düşüklüğü raporlamadıkları, yaklaşık %20’sinin şerefiye değer düşüklüğünü kilit denetim konusu olarak belirledikleri, bazı işletmelerin iskonto oranını belirlerken vergi sonrası nakit akışlarını esas aldığı, gelecek ile ilgili tahminlerin raporlarda açıklanmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle yapılan değişiklik önerilerinin uygulanması ile paydaşların daha faydalı ve daha güvenilir bilgi sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

IFRS 3 , IAS 36 , Şerefiye , Geri Kazanılabilir Tutar , BIST 50

EVALUATION OF DRAFT AMENDMENTS TO BUSINESS COMBINATIONS AND GOODWILL ACCOUNTING: A STUDY OF BIST 50 COMPANIES

Öz

Inadequate disclosures on business combinations and the timeconsuming and costly impairment testing of goodwill have long been criticised. The International Accounting Standards Board (IASB) issued an exposure draft in March 2024 to improve the quality of the standards. In the draft text, the proposals include additional disclosures for stakeholders, and changes to goodwill impairment calculations and accounting. The objective of the study is to explain these proposed changes conceptually and to evaluate the recommendations by analysing the financial reports and audit reports of the companies listed in the BIST 50 index. As a result of the research, it was found that most companies don't report impairment and 20% identify goodwill impairment as a key audit matter. Some companies use after-tax cash flows for the discount rate and don't disclose future estimates. Implementation of the proposed amendments is expected to provide stakeholders with more useful and reliable information.

Anahtar Kelimeler

IFRS 3 , IAS 36 , Goodwill , Recoverable Amount , BIST 50

Kaynakça

• Akbaba, C. (2021). Şerefiye Değer Düşüklüğü Açıklama Gereklilikleri Üzerine Bir İnceleme. Mali Çözüm Dergisi. 31(165). 145-166.
• Baboukardos, D. Ve Rımmel, G. (2014). Goodwill Under Ifrs: Relevance And Disclosures İn An Unfavorable Environment. Accounting Forum. 38(1). 1-17. https://doi.org/10.1016/j.accfor.2013.11.001.
• Basıs For Conclusıons On Exposure Draft Busıness Combınatıons—Dısclosures, Goodwıll And Impaırment. (2024). Ifrs Foundation. https://www.ifrs.org/content/dam/ifrs/project/goodwill-and-impairment/exposure-draft-2024/iasb-bc-2024-1-bcdgi.pdf.
• Bds 701. (2023). Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetçi Raporunda Bildirilmesi. Kgk
• Bloom, M. (2009). Accounting For Goodwill. Abacus. 45. 379-389. https://doi.org/10.1111/j.1467-6281.2009.00295.x
• Chalmers, K., G., Godfrey, J., M. Ve Webster, J., C. (2011). Does A Goodwill İmpairment Regime Better Reflect The Underlying Economic Attributes Of Goodwill?. Accounting& Finance. 51(3). 634-660. Https://Doi.Org/10.1111/J.1467-629x.2010.00364.X
• Dıng, Y., Rıchard, J. Ve Stolowy, H. (2008). Towards An Understanding Of The Phases Of Goodwill Accounting İn Four Western Capitalist Countries: From Stakeholder Model To Shareholder Model. Accounting, Organizations And Society. 33(7). 718-755. https://doi.org/10.1016/j.aos.2007.07.002
• Dıscussıon Paper Busıness Combınatıons—Dısclosures, Goodwıll And Impaırment, Dp/2020/1. (2020). Ifrs Foundation. https://www.ifrs.org/content/dam/ifrs/project/goodwill-and-impairment/goodwill-and-impairment-dp-march-2020.pdf#page=100.15,
• Durocher, S. Ve Georgiou, O. (2022). Framing Accounting For Goodwill: Intractable Controversies Between Users And Standard Setters. Critical Perspectives On Accounting. 89, 1-26. https://doi.org/10.1016/j.cpa.2021.102357
• Dursun, N. N., Ve Kurt, G. (2008). Varlıklarda Değer Düşüklüğü Standardı Ve İmkb’ De İşlem Gören Şirketlerde Uygulanmasında Karşılaşılan Sorunlar. Journal Of Accounting And Taxation Studies. 1(1). 95-113.
• Dymock, A., Wells, P. Ve Govendır, B. (2023). Should Asset İmpairments Be Included İn Earnings When Evaluating Stewardship By Management? Pacific Accounting Review. 35(5). 863- 880.
• Exposure Draft, Busıness Combınatıons—Dısclosures, Goodwıll And Impaırment. (2024). Ifrs Foundation. https://www.ifrs.org/content/dam/ifrs/project/goodwill-and-impairment/exposure-draft-2024/iasb-ed-2024-1-bcdgi.pdf.
• Gıner, B. Ve Pardo, F. (2015). How Ethical Are Managers’ Goodwill Impairment Decisions İn Spanish-Listed Firms?. J Bus Ethics. 132. 21–40. https://doi.org/10.1007/s10551-014-2303-8
• Gümrah, Ü., Ve Adiloğlu, B. (2010). Value Relevance And Reliability Of Goodwill And Intangibles On Financial Statements: The Case Of Istanbul Stock Exchange. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 40(2). 155-165.
• Hamberg, M., Paananen, M., Ve Novak, J. (2011). The Adoption Of Ifrs 3: The Effects Of Managerial Discretion And Stock Market Reactions. European Accounting Review. 20(2). 263-288.
• Ias 36 (2024). Impairment Of Assets, Ifrs Foundation
• Ifrs 3 (2024). Business Combinations, Ifrs Foundation.
• Özerhan, Y. Ve Sultanoğlu, B. (2021). Şerefiyenin Raporlanmasına Yönelik Iasb’nin Yaptığı İyileştirme Çalışmaları Ve Mevcut Uygulamanın Bıst 50 İşletmeleri Kapsamında Değerlendirilmesi. Muhasebe Ve Finansman Dergisi. Ağustos Özel Sayı. 93-112. Doi: 10.25095/mufad.936901
• Sak, R., Şahin Sak, İ., Öneren Şendil, Ç. Ve Nas, E. (2021). Bir Araştırma Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online). 4(1). 227- 250. Doı: 10.33400/Kuje.843306.
• Yaşar, A. Ve Çetin, E. (2022). Şerefiye Değer Düşüklüğü Testine İlişkin Tahmin Ve Varsayımlar Hakkında Açıklamaların Ve Denetim Prosedürlerinin İncelenmesi. Mali Çözüm Dergisi. 32(169). 127-150.
• Yıldırım, A. Ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Zang, Y. (2008). Discretionary Behavior With Respect To The Adoption Of Sfas No. 142 And The Behavior Of Security Prices. Review Of Accounting And Finance. 7(1). 38-68. Doı 10.1108/14757700810853842
• İnternet Kaynakları:
• Kpmg, (2024). Business Combinations And İmpairment. https://kpmg.com/xx/en/our-insights/ifrg/2024/business-combinations-ed-ifrs3.html#2, (Erişim Tarihi:12.02.2025).
• Bdo, (2024). International Financial Reporting Bulletin (2024/3). https://www.bdo.global/getmedia/c5cfa01a-ef87-4c56-ad61-2313e231c04b/ıfrb-2024_03-ıasb-publishes-ed-business-combinations.pdf?ext=.pdf, (Erişim Tarihi:12.02.2025)
• Deloıtte, (2020). https://www.iasplus.com/en/news/2020/03/goodwill, (Erişim Tarihi.20.02.2025)