FİNANS TEORİSİ KAPSAMINDA KATILIM BANKACILIĞI ve YENİDEN YAPILANMA ÖNERİSİ

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 46 - 62, 27.03.2019

Mehmet Hasan Eken Nurettin Öztürk

https://doi.org/10.29106/fesa.500785

Cited By: 4

Öz

Katılım bankaları,
İslami prensipler çerçevesinde faaliyette bulunan ve temelinde kar-zarar
ortaklığı olan finansal kurumlardır. Türkiye’de katılım bankalarının, bankacılık
sistemine göre daha hızlı büyüme sergiledikleri fakat yeterli düzeyde pazar payına
ulaşamadıkları görülmektedir. Çalışmada, bu sorunun nedeni olarak mevcut katılım
bankacılığı sisteminin finans teorisine ve risk-getiri dengesine uyumsuz olması
şeklinde ortaya konulmaktadır.. Katılım bankacılığında sermaye sahiplerinin
elde ettiği özkaynak karlılığı, mevduat bankalarına göre makul ölçülerdedir.
Diğer taraftan katılma hesabı sahipleri ise mevduat bankası mudilerine kıyasla
daha yüksek risk almakla beraber daha az getiri elde etmektedir. Mevcut
durumdaki bu anomalinin düzeltilmesi için katılım bankalarının yasal ve
kurgusal yapısının değiştirilmesi gerekmektedir. Yapılacak düzenlemelerle
özkaynak karlılığı ile kar payı getirisinin yakınlaştırılması, hatta bu
değerlerin mutlak olmasa bile birbirine eşit düzeyde olmasının sağlanması
gerekmektedir. Çalışmada bu paralelde sistemin analizi ve eleştirisi
yapılmakta, kavramlar farklı bir bakış açısı ile irdelenmekte ve yeniden
yapılanma için bir model önerisi sunulmaktadır. Bu bağlamda önerimiz, katılma
hesaplarının açık uçlu fon olarak yeniden yapılandırılmasıdır. 

Anahtar Kelimeler

Katılım Bankacılığı, kar zarar ortaklığı, finans teorisi, risk-getiri

Kaynakça

• 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu (2005).A.Metzler, L. (1951). Wealth, Saving and the Rate of Interest . Journal of Political Ecomony, 93.Abdulrahman, Y. (2015). İslam'da Bankacılık ve Finansman. (S. Tuğ, & A. Tuğ, Çev.) İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Yayınları.Aktepe, İ. E. (2012). İslam Hukuku Çerçevesinde Finansman ve Bankacılık. İstanbul: Hayat Yayınları.Ariss, R. T. (2009). Competitive Conditions in Islamic and Conventional Banking: A Global Perspective. Review of Financial Economics, 101-108.Aysan, A. F., Dişli, M., Duygun, M., & Öztürk, H. (2018). Religiosity Versus Rationality: Depositor Behavior in Islamic and Conventional Banks. Journal of Comparative Economics , 1-19.BDDK. (2017, Aralık). Türk Bankacılık Sektörü Aylık İnteraktif Bülten.Belouafi, A. (1993). Asset and Liability Management Of An Interest Free Islamic Bank. 211.Berk, N. (2010). Finansal Yönetim. İstanbul: Türkmen Yayınları.Bidabad, B., & Allahyarifard, M. (2008). Asset and Liabilities Management in Islamic Banking. 3rd International Conference on Islamic Banking and Finance. Karachi,Pakistan.Candan, H., & Özün, A. (2006). Bankalarda Risk Yönetimi ve Basel II. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.Chong, B. S., & Liu, M. H. (2009). Interest Free or Interest Based? Pacific Basin Finance Journal, 125-144.Dar, H. A., & Presley, J. R. (2000). Lack of Profit Loss Sharing in Islamic Banking: Management and Control Imbalances.Diamond, D. W. (1996). Financial Intermediation as Delegated Monitoring: A Simple Example. Douglas W.Diamond, “Financial Intermediation as Delegated Monitoring:Federal Reserve Bank of Richmond Economic Quarterly.Ergeç, E. H., & Asutay, M. (2018). Kar Payı ve Mevduat Faizi İlişkisinde Neden ve Sonuçlar. İktisat, 70-90.Fama, E. (1980). Banking in the Theory of Finance. Journal of Monetary Economics, 39-57.Hassan, M. K., & Kayed, R. N. (2009). The Global Financial Crisis, Risk Management and Social Justice in Islamic Finance. M.Kabir Hassan, Rasem N.Kayed, “The Global Financial Crisis, Risk ManageInternational Journal of Islamic Finance, 33-58.Hassan, M., & Kayed, R. N. (2009). The Global Financial Crisis,Risk Management and Social Justice in Islamıc Finance. ISRA Internatıonal Journal of Finance, 33-68.Islamic Financial Services Industry Stability Report. (2017, 3). s. 95-128.Makiyan, S. N. (2008). Risk Management and Challenges in Islamic Banks. Seyed Nezamuddin Makiyan, “Risk ManJournal of Islamic Economics, Banking and Finance, 45-54.Markowitz, H. (1952). Portfolio Selection. The Journal of Finance, 77-91.Mevduat ve Katılım Fonunun Kabulüne Çekilmesine ve Zaman Aşımına Uğrayan Mevduat, Katılım Fonu, Emanet ve Alacaklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (2006).Mirakhor, A. (1993). Equilibrium in a Non-Interest Open Economy. Munich Personal Repec Archive, 20.Odabaşı, M., & Aktepe, İ. E. (2012). Faizsiz Bankacılık Standartları. İstanbul: AAOIFI.Okumuş, H. (2005). Interest Free Banking in Turkey: A Study of Customer Satisfaction and Bank Selection Criteria. Journal of Economic Cooperation, 51-86.Özsoy, M. (2012). Katılım Bankacılığına Giriş. İstanbul: Winomy Yayınları.Özsoy, M. Ş. (2012). Katılım Bankacılığına Giriş. İstanbul: Wnomy Yayın.Rosly, S. A., & Zaini, M. A. (2008). Saiful AzharRisk-Return Analysis of Islamic Bankas Investment Deposits and Shareholders Fund. Saiful Azhar Rosly ve Mohammad Ashadi Zaini, “Risk-Return Analysis of Islamic BaManagerail Finance, 695-707.Shaikh, S. A., & Jalbani, A. A. (2009). Risk Management in Islamic and Conventional Bankas: A Differential Analysis. Salman Ahmed Shaikh, Amanat Ali Jalbani, “Risk Management in IslaJournal of Independent Studies and Research, 67-79.T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2013). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018). Ankara.T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2014). İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Programı Eylem Planı. Ankara.T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2017). Orta Vadeli Program (2017-2019). Ankara.T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2017). Orta Vadeli Program (2017-2019). Ankara.Türkiye Katılım Bankaları Birliği. (2015). Türkiye Katılım Bankacılığı Strateji Belgesi. İstanbul.Visser, H. (2009). Islamic Finance Principles and Practice. Cheltenham, UK: Edward Elgar Publishing.www.financial-dictionary.com. (2017). Financial Dictionary. Financial Dictionary: www.financial-dictionary.com adresinden alınmıştırwww.investopedia.com. (2017). http://www.investopedia.com/terms/o/open-endfund.asp. http://www.investopedia.com/terms/o/open-endfund.asp adresinden alınmıştır