MİLLİYETÇİLİK, MİLLİ KİMLİK VE SEMBOLLER: 10 KASIM 2019 GAZETE MANŞETLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 302 - 312, 30.06.2020

İsmet Mert Çelik , Didem Doğanyılmaz Duman

https://doi.org/10.29106/fesa.733360

Öz

Kimlik temelli tartışmalar çerçevesinde milli kimlik en temel kolektif kimliklerden bir tanesi olarak değerlendirilse de millet olma bilincinin ve beraberinde ortaya çıkan milliyetçiliğin akademik yazında birer araştırma konusu olmaları geçtiğimiz yüzyıla kadar geri gidebilmektedir. Milliyetçilik, toplumlar arası birer çatışma unsuruna evrilme riski taşısa da ilgili toplumların kendisi için birlik, beraberlik, ortak bir amaç ve ortak bir kültür temelinde ortaya çıkan bir doktrindir. Bu birlikteliğin ve devamlılığın sağlanması konusunda semboller ve tüm bu süreci temsil edebilecek birleştirici isimler ön plana çıkabilmektedir. Türkiye için, Cumhuriyet’in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk gerek milli kimlik gerek milliyetçilik algısı için sözü edilen temsilci olma özelliğini taşımaktadır.

M.K. Atatürk’ün ölüm tarihi olan 10 Kasım ulusal yas günü ilan edilmiş ve her yıl törenlerle anmalar gerçekleştirilmektedir. Millet olma bilinci açısından da büyük bir önem taşıyan bu tarihte, gazeteler günün anlam ve önemine ithafen içerikler üreterek anma merasimlerine katkı sunmaktadırlar. Bu çalışmada 10 Kasım 2019 tarihinde gelişigüzel örnekleme yöntemiyle seçilen altı gazete incelemeye alınmış ve içeriklere ne kadar yer verildiği üzerinden, M.K. Atatürk’ün şahıs bazında birleştirici yönü incelemeye alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Milliyetçilik, Milli Kimlik, M.K. Atatürk, 10 Kasım, Gazete Manşetleri

Kaynakça

• AKŞİN, S. (2007). Kısa Türkiye Tarihi. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• AKINCI, A. (2014). Milliyetçilik Kuramları. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(1), 131-150.
• ALTINTAŞ, M. (2019). 16 Nisan 2017 Referandumunun Gazete Manşetlerindeki Sunumu: Hürriyet, Sabah, Sözcü ve Posta Örneğiyle. Erciyes İletişim Dergisi, 6(1), 17-34.
• ARIK, E. (2014). Demokrasi Paketi Bağlamında Medya ve İdeoloji İlişkisinin Haber Metinlerine Yansıması. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(8), 27 -35.
• ARSLAN, R. (2008). Laik Türkiye Cumhuriyeti, Ordu ve Burjuva Sınıfı. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(3), 33-44.
• BALIBAR, E. ". (2013). Irkçılık ve Milliyetçilik" Irk Ulus Sınıf. (N. Ökten, Trans.) İstanbul: Metis Yayınları.
• ÇELİK, H., & EKŞİ, H. (2008). Söylem Analizi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 27(27), 99-117.
• DAĞDELEN, A. (2012). Atatürk Milliyetçiliği ve Temel Kırılma Noktası: 12 Eylül Milliyetçiliği. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 23-34.
• DUDU, E. (2015). 30 Mart Yerel Seçimlerinde Siyasi Parti Liderlerine Ait Fotoğraf Kullanımının Gazetelerin İdeolojilerine Göre Farklılaşma Biçimleri. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 3(1), 180-207.
• DUMAN, G. (2020). İnternet Çağında Diploması. In E. Ünür, & D. Palalar Alkan (Eds.), Disiplinlerarası Boyutlarıyla İletişim (pp. 277-291). Bursa: Ekin Yayınevi.
• ERTAN, T. F., & ÖRS, O. (2018). Milliyetçiliğin Müphemliği: Milliyetçilik Nedir? Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 62(1), 39-84.
• İMİK Tanyıldızı, N. (2012). Türkiye’de 2011 Genel Seçimleri Öncesi Manşet Haberlerinin Siyasi Olayları Yansıtma Düzeyi Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 379-396.
• KANTAR, G. (2019). Milliyetçilik Anlayışının; Atatürk Dönemi Türk Yönetim Sistemine Yansımaları. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, 8(3), 2141-2146.
• KARADAĞ, A., & YAMAN, H. (2018). Üç Farklı Milliyetçilik. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 9(2), 84-108.
• KARAKAŞ, M. (2006). Türkçülük ve Türk Milliyetçiliği. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 9(38), 57-76.
• KAYIRAN, M., & METİNTAŞ, M. Y. (2013). Atatürkçü Düşünce Sistemi: Atatürkçülük (Kemalizm). Atatürk Yolu Dergisi, 13(51), 579-615.
• KURTARAN, U. (2011). Osmanlı İmparatorluğu’nda Millet Sistemi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8, 55-71.
• MANN, M. (2013). The Role of Nationalism in the Two World Wars. In J. A. Hall, & S. Malešević (Eds.), Nationalism and War (pp. 172-196). Cambridge: Cambridge University Press.
• ÖZGEN, M. V. (2019). Yayın Kritiği: Milliyetçilik Kuramları. Milliyetçilik Araştırma Dergisi, 1(1), 42-59.
• ÖZKIRIMLI, U. (2016). Milliyetçilik Kuramları "Eleştirel Bir Bakış". Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• SMITH, A. D. (2017). Milli Kimlik. (B. S. Şener, Trans.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• TILLY, C. (1975). The Formation of National States in Western Europe. Princeton: Princeton University Press.
• TONKISS, F. (2004). Analysis Text and Speech: Content and Discourse Analysis. In C. Seale (Ed.), Researching Society and Culture (pp. 367-382). Londra: Sage.
• TUNÇ, H., & BİLİR, F. (1999). Cumhuriyet Dönemi Anayasalarımızda Milliyetçilik Anlayışı ve Atatürk Milliyetçiliği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 88-99.
• TURAN, E. (2011). Milliyetçilik Teorisinin Gelişimi ve Türk Milliyetçiliği. Selçuk Üniversitesi Kadınhanı Faik İçil Meslek Yüksekokulu Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 1(1), 135-147.
• UCA, A. (1996). Türk Toplumunda Milliyet ve Milliyetçilik Fikrinin Tarihi Gelişimi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi(6), 125-144.
• YANIK, C. (2013). Etnisite, Kimlik ve Milliyetçilik Kavramlarının Sosyolojik Analizi. Kaygı: Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 20, 225-237.