İç Kontrol Başarısızlıkları: Barings Örneği

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 3, 433 - 442, 30.09.2021

Kaan Ramazan Çakalı

https://doi.org/10.29106/fesa.947957

Öz

Özellikle 1990’lı yıllardan günümüze kadar geçen sürede yaşanan kurumsal şirket çöküşleri kurumların faaliyetlerini sağlıklı bir şekilde sürdürebilmeleri için etkin iç kontrol sistemlerinin kurulmasının gerekliliğini gözler önüne sermiştir. Kurumsal çöküşlerin her biri bu anlamda gerek düzenleyici otoriteler gerekse yöneticiler için birer ders niteliğinde olmuştur. Bu kurumsal çöküşlerden birisi de Barings’in 1995 yılındaki iflasıdır. Barings örneğinin incelenmesi neticesinde, yaklaşık iki yüzyıllık bir geçmişi olan ve İngiltere’nin en büyük ticari bankası statüsündeki bankanın iç kontrol sistemlerindeki zafiyetler sebebiyle bir çalışanı tarafından gerçekleştirilen yetkisiz işlemler sonucundaki çöküşü görülmektedir. Bu çalışma iç kontrol sistemlerinin kurumlar için önemini ve Barings’in çöküşünün bu çerçevede irdelenmesini içermektedir.

Anahtar Kelimeler

iç kontrol, iç kontrol başarısızlıkları, Barings

Kaynakça

• ALPTEKİN, M. (2017). İşletmelerde Muhasebe Hata ve Hilelerinin Önlenmesinde Kurumsal Kaynak Planlaması Sisteminin Kullanımı. Ankara: Gazi Kitabevi.
• BASEL COMMITTEE ON BANKING SUPERVISION (BCBS) (2001). Operational Risk Consultative Document. Bank for International Settlement, Basel, Paper 7.
• BAGRANOFF, A.N. SIMKIN, M.G. ve NORMAN, C.S. (2010). Accounting Information Systems. New Jersey: John&Wiley Sons Inc.
• BOARD OF BANKING SUPERVISION (BOBS) (1995). Report of the Board of Banking Supervision Inquiry into the Circumstances of the Collapse of Barings. Web: https://assets.publishing.service.gov.uk/ government/uploads/system/uploads/attachment_ data/file/235622/0673.pdf 12 Nisan 2021’de alınmıştır.
• COLEMAN, R. (2002). Op Risk Modelling for Extremes. Operational Risk, Aralık, 7-10.
• COOKE, D.L. ve ROHLEDER, T.R. (2005). A Conceptual Model of Operational Risk, Web: http://www.systemdynamics.org 19 Nisan 2021’den alınmıştır.
• COMMITTEE OF SPONSORING ORGANISATIONS (COSO) (2013). Internal Control – Integrated Framework: Framework and Appendices.
• CULP, C.L. (2001). The Risk Management Process: Business Strategy and Tactics. John Wiley & Sons Inc.
• DÖNMEZ, Ç.A. ve YILMAZ, M.K. (1999). Türev Piyasalar Finans Sektöründeki Dengenin Korunması Açısından Bir Tehdit Oluşturabilir mi? İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Dergisi, 3(11): 49-81.
• DRENNAN, L.T. (2004). Ethics, Governance and Risk Management: Lessons from Mirror Group Newspapers and Barings Bank. Journal of Business Ethics, (52), 257-266.
• EROL, M. 2008. İşletmelerde Yaşanan Yolsuzluklara (Hata ve Hileler) Karşı Denetimden Beklentiler. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1): 229-237.
• GOODHART, C., HARTMANN, P., LLEWELLYN, D., ROJAS-SUAREZ, L. ve WEISBROD, S. (1998). Financial Regulation: Why, How and Where Now? Routledge, London.
• GÖNEN, S. (2009), İç Kontrol Sisteminin Unsurlarından Kontrol Ortamının İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. MÖDAV V. Uluslararası Muhasebe Konferansı.
• GÜREDİN, E. (2010). Denetim ve Güvence Hizmetleri. Türkmen Kitabevi, İstanbul.
• HERRING, R. J. (2005). BCCI & Barings: Bank Resolutions Complicated by Fraud and Global Corporate Structure. Bank Resolutions and Financial Stability, 321-345.
• INSTITUTE OF INTERNAL AUDITORS (IIA) (2020). The IIA’s Three Lines Model: An Update of The Three Lines of Defense.
• KÖRNERT, J. 2003. The Barings Crises of 1890 and 1995: Causes, Courses, Consequences and the Danger of Domino Effects. Journal of International Financial Institutions & Money, (13), 187-209.
• LAM, J. (2000). Enterprise wide Risk Management and the Role of the Chief Risk Officer. Erisk, 25 March 2000.
• LAY HONG, T. (2009). Recent Case Studies on Corporate Governance in Singapore: The Good, the Bad and the Ugly. Web: http://www.clta.edu.au/professional/ papers/2009.htm 2 Mayıs 2021’de alınmıştır.
• POWER, M. (2003). Invention of Operational Risk. Review of International Political Economy, (12), 577-599.
• QIU, D. 2008. Thoughts on Risk Management for Financial Institution Undertaking Derivative Trade – A Comprehensive Analysis of Barings Bank Event and Societe Generale Event. International Journal of Business and Management, 3(10): 122-124.
• RESERVE BANK OF AUSTRALIA (RBA) (1995). Implications of the Barings Collapse for Bank Supervisors. Reserve Bank of Australia Bulletin, K, 1- 5.
• LIM, C.S.M ve TAN, N.N.K. (1995). Baring Futures (Singapore) Pte Ltd. The Report of the Inspectors appointed by the Minister for Finance, Ministry of Finance, Singapore.
• SIMKINS, B. ve RAMIREZ, S.A. (2008). Enterprise wide Risk Management and Corporate Governance. Loyola University Chicago Law Journal, 39(3): 571-594.
• STEIN, M. (2000). The Risk Taker as a Shadow: a Psychoanalytic View of the Collapse of Barings Bank. Journal of Management Studies, 37(8): 1215-1230.
• TÜREDİ, H., Gürbüz, F. ve Alıcı, Ü. (2014). COSO Modeli: İç Kontrol Yapısı. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(42), 141-155.
• TÜREDİ H. ve CELAYİR, D. (2021). Hilenin Tespiti ve Önlenmesinde İç Kontrol Yapısının Etkinliği. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 8(1), 1-20.
• UYAR, S. (2010). UFRS Uygulamalarında İç Kontrol Sisteminin Etkisi ve Önemi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 2(2), 37-60.
• WEYGANT, J., KIESO, D. ve KIMMEL, P. (2002). Accounting Principles, New Jersey: John&Wiley Sons Inc.
• YURTSEVER, G. (2008). Bankacılığımızda İç Kontrol. Türkiye Bankalar Birliği Yayınları, Yayın No.256, İstanbul.