KURUMSAL YÖNETİMİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 3, 682 - 691, 09.10.2023

Zekai Şenol , Sinem Gökçe

https://doi.org/10.29106/fesa.1284310

Öz

2000’li yıllarda ortaya çıkan şirket skandallarından işletmeler, hissedarlar, yatırımcılar, çalışanlar zarar gördüler. İşletmelerin büyümeleriyle birlikte pay sahipleri sayısında artışlar yaşandı. Zamanla işletme sahipliğiyle işletme yöneticiliği birbirinden ayrışmaya başladı. İşletme sahipleriyle işletme yöneticileri arasında çıkar çatışmaları görülmeye başlandı. Bu gelişmelere paralel dünyadaki kurumsal yönetim uygulamaları sorgulanmaya başladı. Kurumsal yönetimle ilgili çeşitli düzenlemeler yapıldı. Türkiye’de Borsa İstanbul’da (BİST) kurumsal yönetim endeksi 2007 yılında oluşturuldu. Bu çalışmada BİST kurumsal yönetim endeksine kayıtlı reel sektör firmalarının 2010-2021 dönemine ait verileri kullanılarak kurumsal yönetimin firma performansına etkisi araştırılmıştır. Sistem genelleştirilmiş momentler yöntemi (GMM) uygulanan çalışmada kurumsal yönetim notlarının özkaynak karlılığını ve Tobin’s Q firma değerini artırdığı görülmüştür. Bu bakımdan kurumsal yönetim uygulamalarının firma performansını artırdığı söylenebilir. Çalışma sonuçları işletme yönetimleri, işletme sahipleri, hissedarlar, gözetim ve denetim otoritelerine öneri niteliği taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal Yönetim, Firma Performansı, Sistem GMM

THE EFFECT OF CORPORATE GOVERNANCE ON FIRM PERFORMANCE

Öz

Firms, shareholders, investors and employees suffered from corporate scandals that emerged in the 2000s. With the growth of businesses, there was an increase in the number of shareholders. Over time, business ownership and business management began to separate from each other. Conflicts of interest began to appear between business shareholders and business managers. In parallel with these events, corporate governance practices began to be questioned in the world. Various regulations have been made regarding corporate governance. In Turkey, the corporate governance index on Borsa Istanbul (BIST) was created in 2007. In this study, the effect of corporate governance on firm performance was investigated by using the data of the real sector firms listed in the BIST corporate governance index for the period 2010-2021. In the study, in which the system generalized moments method (GMM) was applied, it was seen that corporate governance ratings increased the return on equity and Tobin's Q firm value. In this respect, it can be said that corporate governance practices increase firm performance. The results of the study are recommendations to business administrations, firm owners, shareholders, and supervisory authorities.

Anahtar Kelimeler

Corporate Governance, Firm Performance, System GMM

Kaynakça

• AKTAN, B., TUREN, S., TVARONAVIČIENĖ, M., CELIK, S., and ALSADEH, H. A. (2018). Corporate Governance and Performance of the Financial Firms in Bahrain. Polish Journal of Management Studies, 17(1), 39-58. https://doi.org/10.17512/pjms.2018.17.1.04
• AKTAN, C. C. (2006), Kurumsal yönetim, Kurumsal Şirket Yönetimi, Ankara: SPK Yayınları.
• ARI, A. ve ÖZCAN, B. (2011). İşçi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Dinamik Panel Veri Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. (38), 101-117.
• ASLAM, S., AHMAD, M., AMİN, S., USMAN, M., and ARİF, S. (2018). The Impact of Corporate Governance and Intellectual Capital on Firm's Performance and Corporate Social Responsibility Disclosure. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences (PJCSS), 12(1), 283-308.
• ATAAY, A. (2017). Tepe Yönetici Ücretlerinin Firma Performansına Etkisi: Kurumsal Yönetişimin Rolü. Mali Çözüm Dergisi. (144), 63-88.
• ATASEVER, G. (2022). Finansallaşma ve Gelir Eşitsizliği: Türkiye ve Avrupa Birliği Üzerine Dinamik Panel Veri Analizi. TESAM Akademi Dergisi, 92(2), 443-462. http://dx.doi.org/10.30626/tesamakademi.1164119
• ATAÜNAL, L., and AYBARS, A. (2017). Causality Between Corporate Governance and Firm Performance: Evidence from Borsa Istanbul (BIST). İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(1), 134-147. https://doi.org/10.20491/isarder.2017.238
• AYDIN, A. D. (2017). İyi Yönetilen Şirketlerin Sırrı Olarak Kurumsal Yönetim ve Firma Performansı Üzerindeki Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), 1541-1553.
• BHAGAT, S., and BOLTON, B. (2019). Corporate Governance and Firm Performance: The Sequel. Journal of Corporate Finance, 58, 142-168. https://doi.org/10.1016/j.jcorpfin.2019.04.006
• CHEN G, CHEN X. and WAN P (2022). Naive Independent Directors, Corporate Governance and Frm Performance. Front. Psychol. 13:984661. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.984661
• GODDARD, J. and WILSON, J.O.S. (2008). Measuring Competition in Banking a Disequilibrium Approach, Erişim adresi: https://www.eief.it/files/2008/11/measuring-competition-in-banking-a-disequilibrium-approach.pdf
• GOMPERS, P. A., ISHII, J. L. and METRICK, A. (2003). Corporate Governance and Equity Prices. Quarterly Journal of Economics, 118(1), 107-155.
• HSİAO, C. (2014). Analysis of Panel Data. Third Edition. Cambridge University Press. New York: USA.
• İBİCİOĞLU, H., DALĞAR, H. ve KAYA, M. (2009). Kurumsal Yönetişimin İşletmelerin Kredi Notları Üzerine Etkisi: BASEL II Perspektifinden Bir Bakış. Muhasebe ve Denetime Bakış. (29), 1-16.
• JUDGE, W. Q., NAOUMOVA, I. and KOUTZEVOL, N. (2003). Corporate Governance and Firm Performance in Russia: An Empirical Study. Journal of World Business. 38, 385-396.
• KARABULUT, T., CİVELEK, M. E., BAŞAR, P., SABRİ, Ö. Z., and KÜÇÜKÇOLAK, R. A. (2020). The Relationships Among Corporate Governance Principles and Firm Performance. Maliye ve Finans Yazıları, (114), 401-418.
• KARACA, S. S., ŞENOL, Z., and KORKMAZ, Ö. (2018). Mutual Interaction between Corporate Governance and Enterprise Risk Management: A Case Study in Borsa Istanbul Stock Exchange. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (78).
• KARAMUSTAFA, O., VARICI, İ., ve ER, B. (2009), Kurumsal Yönetim ve Firma Performansı: İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi Kapsamındaki Firmalar Üzerinde Bir Uygulama, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 100-119.
• KONAK, F. ve ÖZKAHVECİ, E. (2021). Yönetim Kurulundaki Kadınların Firma Performansına Etkisi: BİST Kurumsal Yönetim Endeksi Bir Uygulama. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 23(2), 6-23.
• KYERE, M., and AUSLOOS, M. (2021). Corporate Governance and Firms Financial Performance in the United Kingdom. International Journal of Finance & Economics, 26(2), 1871-1885. https://doi.org/10.1002/ijfe.1883
• MERTZANİS, C., BASUONY, M. A., and MOHAMED, E. K. (2019). Social Institutions, Corporate Governance and Firm-Performance in the MENA Region. Research in International Business and Finance, 48, 75-96. https://doi.org/10.1016/j.ribaf.2018.12.005
• PATHAK, H. R., LAKSHMI, V. and NARBARIYA, S. (2022). Does Corporate Governance Impact Firm Performance and Firm Risk? Empirical Evidence from India. IUP Journal of Corporate Governance, 21(1), 53-63.
• SAYGILI, A. T., SAYGILI, E. and TARAN, A. (2021). The Effects of Corporate Governance Practices on Firm-Level Financial Performance: Evidence from Borsa Istanbul XKURY Companies. Journal of Business Economics and Management, 22(4), 884-904. https://doi.org/10.3846/jbem.2021.14440
• SHRIVASTAV, S. M. (2022). Corporate Governance, Audit Committee Characteristics and Firm Performance: Evidence from India. IUP Journal of Corporate Governance, 21(1), 22-36.
• SPK. (2011). Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ. Erişim adresi: https://spk.gov.tr/
• SUEYOSHI, T., GOTO, M., and OMI, Y. (2010). Corporate Governance and Firm Performance: Evidence from Japanese Manufacturing Industries After the Lost Decade. European Journal of Operational Research, 203(3), 724-736.
• ŞİT, A., EKŞİ, İ. H. ve BUYURAN, B. (2022). How Important Is Corporate Governance Features and The Lags on Audit Reports in Firm Performance: The Case of Turkey. Studies in Business and Economics, 17(1), 218-237. https://doi.org/10.2478/sbe-2022-0015
• TATOĞLU, F. Y. (2020). İleri Panel Veri Analizi: Stata Uygulamalı. İstanbul: Beta Basım Yayım.
• TSAFACK, G., and GUO, L. (2021). Foreign Shareholding, Corporate Governance and Firm Performance: Evidence from Chinese companies. Journal of Behavioral and Experimental Finance, 31, 1-12. 100516. https://doi.org/10.1016/j.jbef.2021.100516
• TU, P. A., HOA, N. V., SONG, N. V., and THANH, T. N. L. (2022). The Effect of Corporate Governance on Financial Performance: Evidence from Manufacturing Firms Listed on the Ho Chi Minh Stock Exchange, Vietnam. Journal of Law and Political Sciences, 33(2), 402-429.
• ÜNLÜ, U., YALÇIN, N. ve YAĞLI, İ. (2016). Kurumsal Yönetim ve Firma Performansı: TOPSIS Yöntemi ile BİST30 Firmaları Üzerine Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 63-81. http://dx.doi.org/10.16953/deusbed.09673
• VISHWAKARMA, R., and KUMAR, A. (2015). Does Corporate Governance Increases Firm Performance of It Industry? An Empirical Analysis. Journal of Management Research, 7(2), 82-90.
• VO, D. H. and NGUYEN, T. M. (2014). The Impact of Corporate Governance on Firm Performance: Empirical Study in Vietnam. International Journal of Economics and Finance, 6(6), 1-13. L: http://dx.doi.org/10.5539/ijef.v6n6p1
• WILLIAMSON, O. E. (1988). Corporate Finance and Corporate Governance. The Journal of Finance, 43(3), 567–591.
• YADAV, N., LAKSHMI, V., and NARBHARIYA, S. (2021). Does Corporate Governance Impact Firm Performance? A Comparative Analysis of State-Owned Enterprises Versus Private Enterprises in India. IUP Journal of Corporate Governance, 20(4), 37-49.
• YENİCE, S. ve DÖLEN, T. (2013). İMKB’de İşlem Gören Firmaların Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyumun Firma Değeri Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 199-2013.