The Arabic Letter and Poems of Shaykh Musharraf to Shaykh Muhammad Kazim

Yıl 2024, , 78 - 96, 30.06.2024

Mehmet Nafih Baydarman

https://doi.org/10.61960/fikriyat.1413273

Öz

In the 20th century, Sheikh Müşerref Özcan, one of the renowned scholars who lived in Siirt and its surroundings and wrote Arabic poetry, not only employed an aesthetic language in his poems and letters addressed to Sheikh Muhammed Kazım using his pen name but also effectively conveyed profound religious messages. These letters and poems have enriched Arabic literature, playing a role that extends beyond literature by contributing to and perpetuating tradition, thus establishing a cultural legacy. Sheikh Müşerref's writings, especially his letters and poems addressed to Sheikh Muhammed Kazım, reflect the prominent virtues of both scholars, imbued with a unique depth. These works emphasize Sheikh Muhammed Kazım's virtues such as piety, tolerance, and wisdom, highlighting his esteemed position in the region. Beyond enriching the rich legacy of Arabic literature, these works also paint a portrait of regional leaders with intellectual and cultural accumulation, showcasing their valuable virtues. Through research, it has been determined that Sheikh Müşerref wrote three letters to Sheikh Muhammed Kazım, a verse, an elegy written upon his death, and a mehdiye regarding the shrine built for him. After briefly discussing Sheikh Müşerref and Sheikh Muhammed Kazım, this article will present one of the beautiful examples of classical Arabic literature, providing the text of the letters and poems written in Arabic, followed by an analysis from a literary perspective.

Anahtar Kelimeler

Sheikh Musarraf, Sheikh Muhammad Kazim, Letter, Poem

Şeyh Müşerref’in Şeyh Muhammed Kazım’a Yazdığı Arapça Mektup ve Şiirler

Öz

20. yüzyılda Siirt ve çevresinde yaşamış ve Arapça şiir yazan meşhur âlimlerin başında gelen Şeyh Müşerref Özcan, Mahlasını kullanarak Şeyh Muhammed Kazım’a yazdığı Arapça şiir ve mektuplarında sadece estetik bir dil kullanmakla kalmaz, aynı zamanda dini içerikli derin mesajları da başarıyla iletir. Bu mektup ve şiirler, Arap edebiyatına zenginlik katan ve geleneği sürdüren bir rol üstlenerek Arap edebiyatının ötesinde kültürel miras oluşturmuştur. Şeyh Müşerref'in yazıları, özellikle Şeyh Muhammed Kazım'a yazdığı mektup ve şiirler, her iki şeyhin de öne çıkan meziyetlerini yansıtarak özel bir derinlik içermektedir. Bu mektup ve şiirler Şeyh Muhammed Kazım'ın dindarlık, hoşgörü ve bilgelik gibi meziyetlerini ve onun bölgedeki saygın konumunu vurgular. Bu eserler, sadece Arapça edebiyatının zengin mirasına katkıda bulunmakla kalmaz, aynı zamanda entelektüel ve kültürel birikimiyle bölgesel liderlerin portresini çizer, onların değerli meziyetlerini ön plana çıkarır. Yapılan araştırmada Şeyh Müşerref, Şeyh Muhammed Kazım'a üç mektup, bir manzume, vefatı üzerine yazdığı mersiye ve onun için yapılan türbe hakkında mehdiye kaleme aldığı tespit dilmiştir. Bu makalede Şeyh Müşerref ve Şeyh Muhammed Kazım’dan kısaca bahsedildikten sonra klasik Arap edebiyatının güzel örneklerinden birini sunan ve Arapça kaleme alınan mektup ve şiirlerin metni verilecek ve edebi bir bakış açısıyla analiz edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Şeyh Müşerref, Şeyh Muhammed Kazım, Mektup, Şiir

Kaynakça

• Aydın, M. K. en-Nakşibendî el-Hâlidî. (t.y.). Cevâhiru’l-’ulûmi’l-Kâzimmiyye (2. bs). Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye.
• Aydın, M., & Bulut, A. (2016). Şeyh Muhammed el-Hazîn ve Divanı. Ravza Yayınları.
• Aydın, Ş. M. K. H. N. (2005). Deryadan Damlalar (2. bs). Divan Yayınları.
• Batar, Y. (2012). “Şeyh Müşerref’in Hayatı Eserleri ve Eğitim-öğretimle ilgili Görüşleri”.Medrese Geleneği ve Modernleşme Sürecinde Medreseler Uluslararası Sempozyumu. Muş Yayınları, 2, 721-795.
• Baz, İ. (2021). Rabbânî Bir Âlim Şeyh Muhammed Kâzım Aydın el-Hâlidî en-Nakşibendî Hayatı, Eserleri ve Görüşleri. İnsan Yayınları.
• Beydâvî, A. B. Ö. B. M. (1999). Tefsiru’l-Beydâvi (C. 1). Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye.
• Durmuş, İ. (2004). MEKTUP. İçinde TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV Yayınları.
• Durmuş, İ. (2010). ŞİİR. İçinde TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV Yayınları.
• Ekinci, Y. (2019). Şeyh Muhammed Kâzım Aydın en-Nakşibendi’nin Hayatı, Eserleri, Tarikatı ve Tasavvufi Görüşleri [Yüksek Lisans Tezi]. Van Yüzüncüyıl Üniversitesi.
• Genç, S. (2021). Mürşidim ve Manevi Babam Şeyh Muhammed Kâzım Hazretleri (Halidi-Nakşibendi). Ravza Yayınları.
• Hayatı – Şeyh Muhammed Kâzım El-Halid En-Nakşibendi (K.S.). (t.y.). Geliş tarihi 10 Aralık 2023, gönderen https://seyhmuhammedkazim.com/hayati/
• İlhan, A. (2019). Şeyh Müşerref el-Hunûkî ve Arapça Manzum Mektupları [Yüksek Lisans Tezi]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karabey, T. (1989). Tarih Düşürme. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 40). TDV Yayınları.
• Nazım, M. (2012). En-Nûru’s-sarî fi menâkıbi Şeyh Müşerref el-Hunûkî el-Berwarî.
• Özalp, S. (2020). Şeyh Müşerref’in Hayatı ve Tasavvufi Görüşler [Yüksek Lisans Tezi]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Panel. (2014). Gönüllerin Sultanı Şeyh Muhammed Kâzım Aydın el-Halidi En-Nakşibendi Paneli.
• Salihoğlu, S. M. (2022). Muhiplerin Gözüyle Şeyh Muhammed Kâzım Aydın el-Hâlidî en-Nakşibendî. Ravza Yayınları.
• Sarımeşe, F. (2021). Şeyh Muhammed Kâzım Aydın Türbesi. Kesit Yayınları.
• Sönmez, N. (2018). Divana Şêx Müşerrefê Xinukî. Seyda Yayınları.
• Toprak, M. F. (t.y.). MERSİYE. TDV İslâm Ansiklopedisi. Geliş tarihi 18 Aralık 2023, gönderen https://islamansiklopedisi.org.tr/mersiye
• Tural, H. (2011). Arap Edebiyatında Aruz. Ensar Yayınları.
• Uğurlu, M. (2022). Menakıpname-i Şeyh Muhammed Kâzım Aydın. Ravza Yayınları.