POSTMODERN MÜLAHAZALAR-I

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 23 - 34, 30.07.2022

Seher İlaslan

Öz

1870’lerde yeni yeni duyulmaya başlanan “postmodern” kavramı 1970’li yılların sonuna doğru önemli bir izlek haline gelir. Lakin bir sorunsal olmaktan hâlâ kurtulamamış bu söylem üzerine Foucault, Deleuze, Guattari, Baudrillard, Lyotard, Jameson, Laclau, Mouffe gibi postmodern çatı altında anılan isimler yanında Chapman, Toynbee, Rosenberg, Anderson, Bell, Sontag, Fiedler, Hassan, Habermas, Barthes, Heidegger, Best, Kellner, Ecevit, Şahiner, Özbek ve Bingöl gibi pek çok bilim, kültür, sanat araştırmacısı da postmodern söylemi çözümleyip aydınlatma çabası gösterir. Postmodernizmin ne’liği, nedir’liği üzerine yapılan pek çok araştırmaya karşın çağın içinde bulunduğu karmaşık sarmal, bu kafa karıştırıcı karmaşık sorunsalın net bir söyleme kavuşmasına izin verecek gibi değildir. Belki de Lyotard’ın “Gerçi ne olduğunu anlamaya çalışıyorum ama bilmiyorum. Bu konudaki tartışma daha yeni başlıyor. Tıpkı aydınlanma ile olduğu gibi. Tartışma konu başlamadan bitecek.” sözlerinde vurguladığı gibi insanlığın raflarında anlaşılmadan kapatılmış bir dosya olarak kalacaktır. Fakat Lyotard’ın bu olası teorisine karşın bu çalışmanın amacı da postmodern sahaya hizmet sunmuş bazı bilim, kültür ve sanat araştırmacılarının fikirlerinden hareketle kavramın tarihi ve kültürel evriliş sürecini irdelemek ve postmodern çağ olarak adlandırılan çağda ortaya çıkan sorun ve olgulara vurgu yapmaktır.

Anahtar Kelimeler

postmodernizm, postmodernizmin tarihi ve kültürel evrilişi, bazı postmodern mülahazalar, sorunlar ve olgular

Kaynakça

• Anderson, P (2016). Postmodernitenin Kökenleri, çev. Elçin Gen, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bingöl, Ulaş (2021). Dijital Çağda Pusulası Bozulan Şiir: Postmodernizm ve Şiir Üzerine, İstanbul: Dün Bugün Yarın Yayınları.
• Debord, G (2020). Gösteri Toplumu, çev. Ayşen Ekmekçi, Okşan Taşkent, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Eagleton, T (2016). Kültür Yorumları, çev. Özge Çelik, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ecevit, Yıldız (2016). Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Heidegger, M (2020). Varlık ve Zaman, İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Kellner, D - Best, S (2016). Postmodern Teori, çev. Mehmet Küçük, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Lyotard, J. F (2019). Postmodern Durum, çev. İsmet Birkan, Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
• NTV (2021). “Perseverance Ne Demek? (NASA Uzay Aracı Perseverance’ın Görevi Nedir?)”, https://www. ntv.com.tr/ teknoloji/perseverance -ne-demek-nasa- uzay-araci-perseverancein-gorevi-nedir,Qj-oHaUoXUuGu6srcUnMBQ. Erişim tarihi: 21/04/2021.
• Özbek, Yılmaz (2013). Postmodernizm ve Alımlama Estetiği, Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
• Özburun, Nazlı (2012). Haz ve Hız Çağında İlişkiler, İstanbul: Profil Kitap.
• Şahiner, Rıfat (2013). Sanatta Postmodern Kırılmalar, Ankara: Ütopya Yayınevi.