Alternatif Senaryo Yazım Yöntemleriyle Sinematik Yaratıcılık: Costa, Diaz, Tsai, Patiño, Hong ve Tahimik Örnekleri

Yıl 2023, Sayı: 1, 229 - 254, 10.07.2023

Arda Gökçe

https://doi.org/10.26650/Filmvisio.2023.0009

Öz

Film yapım sürecinde senaryo yazımı hem sanatsal ifadenin yaratıcı alanı hem de film üretiminin ortak dilini oluşturabilme aracı olarak önemli bir rol oynamaktadır. Senaryo yazımı; zamanla teknik bir yapıya dönüşerek, filmlerin üretim sürecindeki rehberliğini ve ortak bir anlatının temelini oluşturmuştur. Ancak, geleneksel senaryo yazım anlayışının yanı sıra, bazı film yönetmenleri tarafından benimsenen alternatif senaryo yazım yöntemleri de ortaya çıkmıştır. Hong Sang-soo, Kidlat Tahimik, Lavrente Indico Diaz, Lois Patiño, Pedro Costa ve Tsai Ming-Liang gibi yönetmenler, filmlerini oluştururken alışılagelmiş yapının dışında senaryo yazım metotları kullanmaktadır. Hong, geleneksel senaryo yazma sürecinden saparak ve senaryoyu çekim günlerinde yazma yöntemini benimseyerek kendine özgü bir kreatif yapı oluşturmuştur. Bunu yaparken, doğaçlamayı ve karakterlerin gerçek yaşam deneyimlerini filmlerine dahil etme olasılıklarının önünü açmıştır. Tahimik ise spontane yaratımı teşvik etmekte, böylece otantik ve gerçekçi bir atmosfer oluşturmaktadır. Diaz, senaryo temeline dayanmayan film yapım yaklaşımını benimseyerek izleyiciyi, uzun süreli bir film yolculuğuna çıkarmaktadır. Patiño, gerçek insanları ve mekanları kullanarak gerçeklikle sinemasal duyarlılık arasında bir denge kurarken belgesel çekim anlayışını kurmaca yapısıyla harmanlamaktadır. Costa, not defterindeki görseller ve yazılar üzerinden çekimleri, içgüdüsel bir yaklaşımla gerçekleştirirken; Tsai, zamanın akışını yönlendirme, karakterlerin iç dünyasını uzun çekimlerle keşfetme konusunda minimal anlatı yapısını genişletmiş ve senaryo yazım sürecine de minimalist yapıyla farklı bir yaklaşım benimsemiştir. Yapılan arşiv taraması sonucunda söz konusu yönetmenlerin, klasik senaryo yazım yöntemlerinin ötesine geçerek özgün çalışma yöntemleri kullandığı ve film yapımlarında farklı bir bakış açısı sunduğu görülmektedir. Bu yaklaşımlar; izleyicilere derin bir sinematik deneyim sunarken, film yaratım sürecinin içeriğe etkisini şekillendirerek alışılagelmişin dışında yapıtlar ortaya koyulmasını sağlamakta, sinema sanatına yenilikçi ve özgün bir perspektif sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bağımsız sinema, yönetmen, film yapımı, senaryo yazımı, sinematik yaratıcılık

Cinematic Creativity Through Alternative Scriptwriting Methods: The Examples of Costa, Diaz, Tsai, Patiño, Hong, and Tahimik

Öz

In filmmaking, scriptwriting plays a significant role as both a creative domain of artistic expression as well as a tool for establishing a common language of film production. Over time, scriptwriting has evolved into a technical structure that guides the production process and establishes a shared narrative foundation. However, the alternative scriptwriting methods film directors adopted have also emerged in addition to the traditional understanding of scriptwriting. Directors such as Hong Hong, Kidlat Tahimik, Lav Diaz, Lois Patiño, Pedro Costa, and Tsai Ming- Liang all employ unconventional scriptwriting techniques in the creation of their films. Sang-soo has established a distinctive creative structure by deviating from the traditional scriptwriting process and adopting a method of writing the screenplay while filming. Tahimik encourages improvisation and spontaneous creation, thereby creating an authentic atmosphere. Diaz’s approach takes the audience on a long cinematic journey that doesn’t rely on any screenplay. Patiño blends the documentary approach with a fictional structure, establishing a balance between reality and cinematic sensibility by incorporating real individuals and locations. Costa employs an instinctive approach to conducting his shots based on the visuals and writings in his notebook. Tsai has improved his minimal narrative structure in directing the passage of time and taken a distinct approach to the scriptwriting process with the minimalist structure. Based on the conducted archival research, these directors are observed to have gone beyond conventional scriptwriting methods and to employ innovative approaches, offering a distinct perspective in their film productions. These approaches provide viewers with a profound cinematic experience and shape the impact the filmmaking process has on content, resulting in the creation of works that defy conventions. Through pushing the boundaries by utilizing alternative methods in scriptwriting, these directors present an innovative perspective on the art of cinema.

Anahtar Kelimeler

Independent cinema, film director, filmmaking, scriptwriting, cinematic creativity

Kaynakça

• Aguilar, C. (2017, 6 Haziran). “My films are free:” Filipino master Lav Diaz on his four-hour latest, The Woman Who Left. [Blog Post] https://www.moviemaker.com/filipino-master-lav-diaz-the-woman-who-left/ google scholar
• Barnwell, J. (2011). Film yapımının temelleri (Çev. G. Altıntaş). Literatür Yayınları. google scholar
• Costa, P. (2023). Casa de Lava - Caderno. Pierre von Kleist editions. google scholar
• Costa, P. (Yönetmen). (1994). Casa de lava [Film]. Madragoa Filmes, Gemini Films, Pandora Film. google scholar
• Costa, P. (Yönetmen). (2019). Vitalina varela [Film]. Optec Filmes. google scholar
• Cronk, J. (2020, 9 Nisan). Interview: Lois Patiño. Film Comment. https://www.filmcomment.com/blog/interviewlois- patino/ google scholar
• Darras, M. (2004, Haziran). La théorie du paquet de cigarettes entretien avec Hong Sang-soo. Positif. https:// www.debordements.fr/La-Methode-Hong-Sang-soo google scholar
• Diaz, L. (Yönetmen). (2004). Ebolusyon ng isang pamilyang Pilipino [Film]. Sine Olivia Pilipinas. google scholar
• Diaz, L. (Yönetmen). (2016). Ang babaeng humayo [Film]. Cinema One Originals, Sine Olivia Pilipinas. google scholar
• Faces of Tsai Ming-Liang: About the Director. (2009). Asia Society. https://asiasociety.org/faces-tsai-ming-liangabout- director google scholar
• Gregorio, J. (2018, 1 Mart). The dream world of Kidlat Tahimik. CNN Philippines. http://www.cnnphilippines.com/ life/culture/arts/2018/03/01/Kidlat-Tahimik-art-fair-philippines-2018.htmlc google scholar
• Guarneri, M. (2014, 28 Temmuz). Everyday struggle, struggle every day: Lav Diaz rebolusyonaryo [Blog Post]. https://photogenie.be/everyday-struggle-struggle-every-day-lav-diaz-rebolusyonaryo/ google scholar
• Hui, L. F. (2009, 15 Kasım). Tsai Ming-Liang on screenwriting. Asia Society. https://asiasociety.org/tsai-ming-liangscreenwriting google scholar
• Hyo-won, L. (2017, 20 Mayıs). Hong Sang-soo explains his improvisational methods for fast filmmaking. The Hollywood Reporter. https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/hong-sang-soo-explainshis- improvisational-methods-fast-filmmaking-1005875/ google scholar
• Ingawanij, M. A., Chulphongsathorn, G., Lertwiwatwongsa, W., & Tioseco, A. (2016, 23 Ocak). Lav Diaz in conversation. Lumen Journal. https://www.academia.edu/5022828/A_Conversation_with_Lav_Diaz google scholar
• Kasman, D. (2020, 19 Şubat). Cinema must be a ritual: Pedro Costa discusses “Vitalina Varela” [Blog Post]. MUBI. https://mubi.com/notebook/posts/cinema-must-be-a-ritual-pedro-costa-discusses-vitalina-varela google scholar
• Lamentillo, A. M. (2021, 24 Aralık). Why Kidlat Tahimik refuses to use a script [Blog Post]. Manila Bulletin. https:// mb.com.ph/2021/12/24/why-kidlat-tahimik-refuses-to-use-a-script/ google scholar
• Ming-Liang, T. (Yönetmen). (2020). Days [Film]. Homegreen Films. google scholar
• Natálio, C. (2017, Mart). The screenplay as scrapbook [Blog Post]. Inside Cinema. https://www.insidecinema.org/ lt/node/104 google scholar
• Paquet, D. (2016, 15 Eylül). Questions of method: Screenwriting and Hong Sang-soo. Nang Magazine. https:// www.nangmagazine.com/blog/questions-of-method-screenwriting-and-hong-sangsoo google scholar
• Patiño, L. (Yönetmen). (2020). Red moon tide [Film]. Zeitun Films, Amanita Studio. google scholar
• Rivera, A. (2020, 5 Mart). Lois Patiño - Director of Red Moon Tide: My films work together to form a diptych on Galicia [Blog Post]. Cineuropa. https://cineuropa.org/en/interview/386551/ google scholar
• So-seol-ga-ui yeong-hwa. (2022) Berlinale Archive. https://www.berlinale.de/en/2022/programme/202214277. html google scholar
• Şani, A. E. (2022, 24 Ekim). Filipinli yönetmen Lav Diaz Boğaziçi Film Festivali’ne konuk oldu. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/kultur/filipinli-yonetmen-lav-diaz-bogazici-film-festivaline-konuk-oldu/2719758 google scholar
• Tahimik, K. (Yönetmen). (1977). Perfumed nightmare [Film]. Kidlat Kulog Productions. google scholar
• TIFF Originals (2019, 8 Eylül). VITALINA VARELA Director Q&A | TIFF 2019 [Video]. YouTube. https://www.youtube. com/watch?v=BPRk08T1J2k&t=525s google scholar
• Truby, J. (2018). Senaryo anatomisi (Çev. F. Uncu). Agora Kitaplığı. google scholar
• Zengin, F. (2016). Dijitalleşmenin Türk sinemasında yarattığı dönüşüm: Üretim, dağıtım ve gösterim (Tez No. 465551) [Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. google scholar
• Zhuo-Ning, S. (2020, 2 Mart). Tsai Ming-liang on his new approach to filmmaking and why Days doesn’t need subtitles. The Film Stage. https://thefilmstage.com/tsai-ming-liang-on-his-new-approach-to-filmmakingand- why-days-doesnt-need-subtitles/ google scholar