MANTIK FELSEFESİ: DİL, ANLAM VE DOĞRULUK

Yıl 2015, Cilt: 20 Sayı: 1, 99 - 114, 01.06.2015

Mustafa Yeşil

Öz

Dil, anlam ve doğruluk hakkındaki farklı teorilerin bilinmesi, farklı felsefî geleneklerin ve sosyal kabullerin doğru anlaşılmasına katkı sağlamaktadır. Çünkü söz konusu mevzular ve onlar arasındaki ilişki felsefenin ve mantığın bütün zamanları için geçerli olan en temel tartışmadır. Bu çalışma öncelikle, bütün bilimlerle ilişkili olma bakımından dil konusuna yoğunlaşmakta ve daha sonra, dil, anlam ve doğruluk arasında bir münasebetin olup olmadığını sorgulamaktadır. Nitekim buradaki benzerlikler ve farklılıklar, bilimsel ve felsefî teşebbüslerin metodolojik yapılarını belirleme bakımından, ilgili konuların ne derece etkili olduklarını açık bir şekilde ortaya koymaktadır

Anahtar Kelimeler

Dil, Anlam, Doğruluk, Bilim, Metodoloji, Mantık

Philosophy of Logic: Language, Meaning and Truth

Öz

Understanding the different theories about language, meaning and truth contributes to correctly understanding the distinctive philosophical traditions and social acceptations because the aforementioned three topics and the relation between them are the most fundamental discussion to philosophy and logic of all times. This research firstly focuses on language in terms of it being related to all sciences, and then inquires whether there is a relation between language, meaning and truth. The similarities and differences here clearly represent how the issues in question are influential in terms of determining the methodological structures of scientific and philosophical attempts

Anahtar Kelimeler

Language, Meaning, Truth, Science, Methodology, Logic

Kaynakça

• Altınörs, S. Atakan, “Düşünce ile Dil Arasındaki İlişkiye Descartes‟ın Yaklaşımı”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 28, 2010.
• Altunya, Hülya, “İbn Hazm‟a göre Anlamın Nesnelleştirilmesinde Mantığın Rolü”, Milel ve Nihal, 6 (3), 2009.
• Brook, Andrew; Stainton, Robert J., Knowledge and Mind: A Philosophical Introduction, MIT Press, Cambridge, 2000.
• Ekici, Özlem Kılıç, “Dillerin Çeşitliliği”, Tübitak Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı: 531, 2012.
• el-„Acem, Refîk, Şerhu Bârî Ermîniyâs ey el-‘İbâra ve't-Ta‘lîku ‘aleyhâ (el- Mantık ‘ınde'l-Fârâbî III, içinde), Dâru‟l-Meşrik, Beyrût, 1986.
• el-Yâsîn, Ca„fer, el-Fârâbî fî Hudûdihî ve Rusûmihî, „Âlemü‟l-Kütüb, Beyrût, 1985.
• Fârâbî, Felsefetü Aristûtâlîs (Tahk. ve Takd. Muhsin Mehdî) Dâr Mecelletü Şi„r, Beyrût, 1961.
• Fârâbî, Kitâbu Bârî Ermîniyâs ey el-‘İbâra (Tahk. ve Takd. Refîk el-„Acem, el- Mantık ‘ınde’l-Fârâbî I, içinde) Dâru‟l-Meşrik, Beyrût, 1985.
• “Logic is the systematic study of logical truth.”. Bkz. W. V. Quine, Philosophy of Logic, s. VII
• Edwin Hahn and Paul Arthur Schilpp, Open Court Publishing Company, Illinois, 1998, s. 715.
• Fârâbî, Kitâbu’l-Burhân (Tahk. ve Takd. Mâcid Fahrî, el-Mantık ‘ınde’l-Fârâbî, içinde), Dâru‟l-Meşrik, Beyrût, 1987.
• Fârâbî, Kitâbu’l-Elfâzı’l-Musta‘mele fi’l-Mantık (Tahk. ve Takd., Muhsin Mehdî), Dâru‟l-Meşrik, Beyrût, 1986.
• Fârâbî, Kitâbu’l-Hurûf (Tahk. ve Takd., Muhsin Mehdî), Dâru‟l-Meşrik, Beyrût, 1990.
• Fârâbî, Kitâbu’l-Kıyâs (Tahk. ve Takd. Refîk el-„Acem, el-Mantık ‘ınde’l-Fârâbî II, içinde) Dâru‟l-Meşrik, Beyrût, 1986.
• Fârâbî, Kitâbu’s-Siyâseti’l-Medeniyye (Tahk. Fevzî Mitrî Neccâr), el- Matba„atü‟l-Kâsûlîkiyye, Beyrût, 1998.
• Fârâbî, Şerhu’l-Fârâbî li Kitâbi Aristûtâlîs fi’l-‘İbâra (Nşr. ve Takd. W. Kutch, S. Marrow), Dâru‟l-Meşrik, Beyrût, 1986.
• Forcada, Miquel, “İbn Bâcce on Tasawwur and Tasdîk: Science and Psychology”, Arabic Sciences and Philosophy, Vol. 24, 2014.
• Galston, Miriam S., “Opinion and Knowledge in Fârâbî's Understanding of Aristotle's Philosophy” (Doktora Tezi), The University Of Chicago, Chicago, 1973.
• Gaudet, Eve, Quine on Meaning, Continuum International Publishing Group, London, 2006.
• İbn Bâcce, Te‘âlîku İbni Bâcce ‘alâ Kitâbi’l-Burhân (Tahk. ve Takd. Mâcid Fahrî, el-Mantık ‘ınde’l-Fârâbî, içinde), Dâru‟l-Meşrik, Beyrût, 1987.
• Kripke, Saul A., Naming and Necessity, Harvard University Press, Cambridge, 2001.
• Modrak, Deborah K. W., Aristotle's Theory of Language and Meaning, Cambridge University Press, Cambridge, 2003.
• Putnam, Hilary, Reason, Truth and History, Cambridge University Press, Cambridge, 1998.
• Quine, W. V., “Things and Their Place in Theories”, Theories and Things, Harvard University Press, Cambridge, 1982.
• Quine, W. V., “Translation and Meaning”, Quintessence - Basic Readings from The Philosophy of W. V. Quine, Ed. Roger F. Gibson Jr., Harvard University Press, Cambridge, 2004.
• Quine, W. V., From Stimulus to Science, Harvard University Press, Cambridge, 1998.
• Quine, W. V., Philosophy of Logic, Harvard University Press, Cambridge, 1986.
• Quine, W. V., Pursuit of Truth, Harvard University Press, Cambridge, 1992.
• Quine, W. V., The Roots of Reference, Open Court, Illinois, 1973.
• Quine, W. V., Word and Object, MIT Press, Cambridge, 1960.
• Türker, Mübahat, “Fârâbî'de Fizik Ötesinin Önemi ve Menşei”, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/26/991/12086.pdf, (24.12.2014).
• Türker, Sadık, “Fârâbî'de Dil ve Mantık İlişkisi” (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 1997.
• Versteegh, Kees, Landmarks in Linguistic Thought III - The Arabic Linguistic Tradition, Routledge, London, 1997.