ŞABAN KUZGUN’UN ÇALIŞMALARINDA KARŞILAŞTIRMALI YÖNTEM

Yıl 2016, Cilt: 21 Sayı: 2, 83 - 105, 01.12.2016

Hüsamettin Karataş

Öz

Şaban Kuzgun, akademik çalışmaları ile Dinler Tarihi bilimine ve Türk Din Tarihine önemli katkılarda bulunmuş, fikir, düşünce ve eserleriyle insanları aydınlatmaya ve öğrenci yetiştirmeye çalışmış bir bilim insanıdır. Kuzgun, çalışmalarında dinleri ve dinsel olguları ele alırken, Dinler Tarihi alanında en çok kullanılan metotların yanı sıra sosyal ve din bilimleri alanındaki metotları da kullanmaya gayret etmiştir. Şaban Kuzgun bir Dinler Tarihçisi olarak; dinleri ve dini fenomenleri doğru kanaldan öğrenmek ve doğru değerlendirmelerde bulunmak için, objektif bir bakış açısı sergilemiş, normatif yaklaşımlardan uzak durmuş, değer yargılarıyla uğraşmamış, olayları ve olguları olduğu gibi tanıtmaya ve nitelendirmeye çalışmıştır. Kuzgun, söz konusu dinleri veya dini fenomenleri incelerken onları en iyi şekilde bilmek ve diğer dinler içerisindeki yerini doğru tespit etmek için karşılaştırma yöntemini sıklıkla kullanmıştır. Bu çalışmanın temel hedefi, Dinler Tarihi sahasında karşılaştırma yöntemi ve Kuzgun ‘un bu yöntemi nasıl uyguladığını tespit etmek, ardından onun bu yöntemi kullanarak incelediği konular hakkında bilgi vermektir

Anahtar Kelimeler

Dinler Tarihi, Karşılaştırmalı Yöntem, İncil, Hazar, Karay, Fenomen, Dini Gelenek

The Comparative Method in Şaban Kuzgun’s Studies

Öz

Şaban Kuzgun is a distinguished scholar who had made significant contributions to Turkish religious history and history of religions. He also tried to enlighten people and improve his students with his ideas, thoughts and books. Kuzgun, in the field of religion and religious phenomena when dealing with the most widely used methods in the field of history of religions as well as attempted to use various methods in the field of social and religious sciences. Şaban Kuzgun, as an historian of religions; studied religions and religious phenomena in order to make accurate assessments and learn the phenomena from the right channel, demonstrated an objective perspective, stayed away from the normative approach and casting judgement, as, and tried to introduce and describe the events as is. Kuzgun very often employed the comparative method while studying the religion or religious phenomena in question in order to know the best way to correctly identify them and to define its place in the other religions. The main objective of this study is to determine the comparative method in the field of history of religions and Kuzgun’s application of this method, then using this method to give brief information about the topics that he studied

Anahtar Kelimeler

History of Religions, Comparative Method, Bible, Hazar, Karay, Phenomenon

Kaynakça

• Adam, Baki vd, Dinler Tarihi El Kitabı, Ankara, 2015.
• Bianchi, Ugo, , Dinler Tarihi Araştırma Yöntemleri, ç ev. Mustafa Ünal, Kayseri, 1999.
• Günay, Ünver-Güngör, Harun, Türk Din Tarihi, Kayseri, 1988.
• Karataş, Hüsamettin, Şaban Kuzgun’un Dinler Tarihi Bilimindeki Yeri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ, 2002.
• Kılıç, Sami-Albayrak, İsmihan, Prof. Dr. Harun Güngör’ün Dinler Tarihindeki Yeri, Elazığ, 2016.
• Kuzgun, Şaban, Dört İncil Yazılması Derlenmesi Muhtevası Farklılıkları ve Çelişkileri, Ankara, 1996.
• _______, Hazar ve Karay Türkleri, Ankara, 1993.
• _______, İslam Kaynaklarına Göre Hz. İbrahim ve Haniflik, Kayseri, 1985.
• _______, “Karay Türklerinin Dünü Bugünü”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 5, Elazığ, 2000.
• _______, “Mukayeseli Dinler Tarihi Araştırmalarında Karşılaşılan Bazı Problemler ve Düşünülen Çözümleri”, Türkiye I. Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, Samsun, 1992.
• _______, “Şehristaninin Hayatı, Eserleri ve el-Milel ve’n-Nihal İsimli Eserinin Dinler Tarihi ile ilgili Önemli Bölümlerinin Tercümesi”, Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 2, Kayseri, 1995.
• _______, “Hz. İbrahim’in doğum Yeri”, I. Hz. İbrahim Sempozyumu, Şanlıurfa İli Kültür Eğitim Sanat ve Araştırma Vakfı Yayınları No: 29, Şanlıurfa, 2007.
• Küçük, Abdurrahman, vd, Dinler Tarihi, Ankara, 2009.
• Sharpe, Eric J., Dinler Tarihinde Elli Anahtar Kavram, çev. Ahmet Güç, Bursa, 2000.
• Ünal, Mustafa, Din Fenomenolojisi: Tarihçe, Yöntem ve Uygulama, Kayseri, 1999.