HAKiKAT VE MECAZ BAGLAMINDA KUR'AN'DA "ENGELLiLiK" iFADE EDEN SÖZCÜKLERiN LiNGUiSTiK ANALiZi

Yıl 2007, Cilt: 12 Sayı: 1, 0 - 0, 30.06.2007

Mustafa Kırkız

Öz

Kur'an indiği dönemin kültürel ve edebi yapısını da gözeterek ifade tarzında
kelimelerin hakiki ve mecaz! anlamlarına başvurmuştur. Bu bağlamda engellilik
ifade eden summ!sağır, bukm/dilsiz, umylkör kelimelerini çoğunlukla mecaz!
olmakla birlikte hakiki anlamıyla da kuii~ıştır. Ancak sadece engeiiilik ifade
eden a'rac/aksak kelimesini salt hakiki anlamıyla kullanmıştır.
Bu çalışmayla Kur'an'ın engeliilik ifade eden kavramlara, daha çok inkarcıların
vahiy karşısındaki· çaresiz tutumlarını tasvirde başvurduğu görülmüştür. Niteklın
Kur'an, inançsıziarın kutsal mesaj karŞısındaki duyarsızlıklarını, tedavi kabul
etmeyen kronik eksikliklere benzetmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kur, hakikat, mecaz, engelli, summ/sağır, bukmldilsiz, umylkör, a

Kaynakça

• Abbas, Fadl Huseyn, el-Belaga Fununuha ve -Efoanuha, Dfuu'l-Furkan,Amman, 1985.
• Abdulhamid, Ahmed, Muhadaratun fi 'l-Belagati 'l-Arabij.yı:· ve Tarihiha, elEzherYay., Kahire, 1989.
• Akkavi, İn'am Fevval, el-Mu 'cem u 'l-Mufassal fi Ulılmi 'l-Belaga, Dfuu'lKutubi'i-İlmiyye, Beyrut, 1996.
• Bennan i, Abdurrahman b. Cadellah, Haşiyetu Allarneti 'l-Bennanf ala Şerh ı 'lCelal ala Metni Cemi'l-Cevamf', Dfuu'l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrut,1998.
• Cummahl, Muhammed b. Sellam, Tabakatu Fuhuli'ş-Şu 'ara, Matbaatu'1-Meden1, Kahire, ts ..
• Ebfı Hayyan, Muhammed b.· Yusuf, el-Bahru '1-Muhft, Dfuu'l-Kutubi'Iİlmiyye,Beyrut, 2001,
• Flrfızabildi, Muhammed b. Yakfıb, el-Kamusu '1-Muhft, Müessestü'r-Risille,Beyrut, I 994.
• İbn Aşur, Muhammed Tclhir, et-Tahrir ve 't-Tenvir, Müessestü'l-Tarihi'lArab1,Beyrut, 2000.
• İbnu'I-Esir, Diyauddin Nasrullah b. Muhammed el-Mevsili, el-Meselu'sSair,(T<)hk. Muhammed MuhyiddinAbdulhamid), el-Mektebetu'lAsriyye,:Şeyrut, 1995.
• İbn Hişam, Ebu Muhammed Abdulmelik, es-Sfretu 'n-Nebeviyye, Dfuu'l-Cll,Beyrut, 1987.
• İbn Kuteybe, Abdullah Muslim ed-Dineveri, Uyunu 'l-Ahbar, (Şerh ve Tahk.:Yusuf Ali Tavll), Beyrut, ts.
• İbn Manzfir, Lisiinu'l-Arab, Daru İhyai't-Turasi'l-Arabl, Beyrut, ts.
• İbn Nizamiddin, Muhammed Abdulali, Kitabu Feviitihi'r-Rahamut, Dfuu'IErkam,Beyrut, ts.
• İsfıhan!, Ragıb, Mufredat'u Elfazi'l-Kur'an, Dfuu'ş-Şa.'11iY'fe. Beyrut, 1997.
• Kazvln1, CeHileddin Ebfı Abdilialı Muhammed, el-idah fi Ulumi 'l-Belaga,Daru İhyai'l-Ulilm, Beyrut, 1993.
• Telhis, Salalı Bilici Ktb., İstanbul, ts.Komisyon, el-Mufassal fi't-Tarihi'l-Edebi'l-Arabf,(Tahk. ve Ta'lik; HasanHallak), Dfuu İhyai'l-Ulfim. Beyrut, 1994