The Seetarian Pluralism in the Context of Basic Rights and Freedoms

Yıl 2010, Cilt: 15 Sayı: 1, 0 - 0, 30.06.2010

Ahmet Baglıoglu

Öz

TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER BAGLAMINDA MEZHEPSELÇOGULCULUK

Öz

Mezhepsel çoğulculuk ile İslam anlayışlan bağlamında ortaya çıkan
mezheplerin kendini tarumlaıruş olarak birden çok oluşu ve bunun dini açıdan imkanı
kast eclilmektedir. Mezhepsel çoğulculuk kaHaıru ile amaç farklı düşünenleri
Müslüman kitleden kopararak yeni bir kimlik kazandırmak değildir. Bilakis bu farklı
anlayışların İslam dairesi içinde Müslüman kimlikleriyle kabul edilebileceğine
vurgudur. İslam'da vücut bulmuş mezhepler, esas itibariyle Müslümaniann İslam'ı her
çağda en iyi şekilde anlamak ve yaşamak arzulannın doğal sonucudur. Ne var ki bir
zenginlik belirtisi o!an din anlayışındaki farklılaşmalann zanıan içinde
1.'11I1liilsa1laşması ve statik nitelik kazanması hem din anlayışını dondurmuş hem de
mezhepler dinin bir takım fonksiyonlannı üstlenmiştir. Mezhepler dinin anlaşılına
biçimleriyle ilgili tezalıürler olduğu için her ne sebeple olursa olsun mezhep ve din
kavramlannın özdeşleştirilmesi münıkün değildir. İlahi bir din olan İslam'ın
anlaşılması planında ortaya çıkan her türlü oluşum insan üiünüdür, beşeridir. İslam
inancına göre, insanın Allalı'ı tanıması ve ona itaat etmesi yaratılışının amacı ve
kişinin kendisine karşı temel hak ve sorumlubğudur. Bu hakkı k.ııllanıp kullanmamak
kendi sorumluluğu altındadır. Dinin ne olduğu, ne şekilde yorurnlanacağı, nasıl
anlamlandırılacağı ve ne şekilde yaşanacağı konusunda siyasi, itikadi, fıkhi, içtimai,
ahlaki ve felsefi pek çok anlayış vardır. Bu anlayışlardan birini seçmek ve yaşamak
kişinin sorumluluğu altındadır.

Anahtar Kelimeler

Mezhepsel çoğulculuk, Din anlayışı, Dini ve vicdan hürriyeti, Düşünce özgürlüğü

Kaynakça

• Hasan Onat, "Türkiye ve Siyasal Islam" Islam'ın Bugünkü Meseleleri, Tiirk Yurdu, . Ankara 1997,