SERMEKiLERiN DÜŞÜŞÜ

Yıl 2010, Cilt: 15 Sayı: 1, 0 - 0, 30.06.2010

Mehmet Dalkılıç

Öz

Bennekiler; Abbasi yönetimi altında büyük bir nüfuz elde etmiş olan soylu bir
İrau allcsidir. Aile; Belli'in batısında yer alan Nevbahar'ın Budist tapınağında nesiller
boyu korumalık yapmış bir soya sahiptir. İslam fetihleri sonrası Bennekiler İslam
dinine girdiler. Hiç kuşk.'llsuz dikkate değer ilk Benneki; Halid bin Berrnek'tir.
(v.781/782) O, Abbasi daveti içerisinde Nuzara en-Nukaba teşkilatının bir üyesi ve
Kahtebe bin Şebib yönetimindeki ordunun önemli komutanlarından biri idi. O,
Kahtebe'nin askeri kampında ganimetierin paylaştmlrnası görevine tayin edildi. Ebu'IAbbas
iktidara gelince, onun otoritesi, rolü ve konumu güçlendi. Böylelikle
Sermekiler Abbasi yönetimi içerisinde hatın sayılır bir nüfuz elde ettiler. Halid'in oğlu
olan Yahya bin Halid (v. 806), Halife Mehdi'nin (775-785) veziri ve Harun erReşid'in
(786- 809) mürebbisi idi. Yahya'nın oğulları olan Fazi ve Cafer, Harun erReşid'in
idaresinde üst düzey mevkilere geldiler. Fakat onlar (Bennekiler) gücün ve
servetin zirvesinde iken yok edildiler. Sermekiler'in çöküşü ani ve acımasız idi. Aile
Harun Reşid'in nazarında değerini kaybetti. 803 yılında halifenin emri ile Cafer bin
Yahya idam edildi ve onun bedeni Bağdat köprüsü üzerinde teşhir edildi. Muhanırned
bin Halid dışında diğer Bennekiler hapse atıldı ve mal varlıklarına el konuldu. 805
yılında Yahya ve 808 tarihinde ise Fazi zindanda öldüler. Daha sonra onların
, taraflarlarmılan bir gurup sapkmlıkla suçlanıp, idam edildi. Bu trajedi İslam Tarihinde
yer alan en muanırnalı hadiselerden biridir. Bu yüzden bu çalışmada Sermekiler'in
çöküşünün nedenlerini açıklayacağız .

Anahtar Kelimeler

Nevbahar, Abbasiler, Bennekiler, Halid bin Bennek, Harun erReşid

The Fall of Barmakids

Öz

Kaynakça

• Anonim; Ahbaru'l-Ben1mike,(thk: Halil el-Atiyye),Beyrut, 2006.
• Amikam,Elad; "Aspects of the Transition from the Umayyad to the Abbasid Caliphate", J.S.LA, V:XIX, Jerussalem, 1995
• Anonim, Ahbtiru 'd-Devleti '1- 'Abbasiyye, (thk: Alıdülaziz ed-Dfıri) Beyrut, 1971
• Arslan, Muhammed; Kuteybe bin Mıislim ve Zamam, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), E.Ü.S.B.E.~ Kayseri, 1986.
• Barthold, V. V.; "Bermekiler" (haz: Komisyon), İ.A.,c.Il, İstanbul, tsz
• 'Barthold, V.V.;Moğol İstilasına Kadar Türlcistan(çev: Hakkı Dursun Yıldız), Ankara, 1990, s.81.
• Bosworth, C.E;"Khurasan", E/2, V: 5, Leiden, 1979 Chokr, Mehlem; Hicri İkinci Asırda Zındık/ık ve Zındıklar(çev: Ayşe Meral), İstanbul, 2002
• Çetin, Osman; "Horasan", TD. V.l.A, c. XVIII, istanbul, 1998 Daniel, "Elton L.;Khurasan", E.A.H.,V: 2, Newyork, 1988
• Doğuştan Günilmüze İslam Tarilıi(haz: Komisyon), İstanbul, I 986, c. 1- XIV
• Ebu'l- Fidd, 'İmadüddin İsmail bin Muhammed bin Ali;(v.732/1331) Takvimu'lBuldiin, (thk: M.C. De Slane), Beyrut, 1850
• ed-Dfıri, 'Abdülaziz; el- 'Asru '!- 'Abbasiyyu 'i-Evvel, Beyrut, 1988