ARAP DiLiNDE MASTAR VE ÖNEMi

Yıl 2010, Cilt: 15 Sayı: 1, 0 - 0, 30.06.2010

Mustafa Kırkız

Öz

Arapçada prensipte türemiş kelimelerin kök.ilnü teşkil eden mastarın, kendine
has bazı hususiyederi vardır. Bu nedenle Arapçanın mastar yapısı, dilbilimcilerin
dikkatini çekmiş ve üzerinde bir takım ihtilaflar ortaya çıkmıştır. Ona ait bazı
vezinlerin sema! (Arap lardan duymaya bağlı olması) diğer bir kısmının da kendisinden
iştikak kuralları çerçevesinde ortaya çıkması bu ilitilatların temelini teşkil etmiştir.
Arapçada mastarın sarf ilmine göre iştikakını ele alırken, gramerde arnil ve mamul
bakımından ve belağarta ise cümle içerisindeki edebi inceliğini konu edinmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fiil, masta:, iştikak, sart: nahiv, Basra, KOfe, ekol, sema, kıyas.

lnfinitive and its lmportance in Arabic

Öz

Kaynakça

• Kahraman, Hayrettin ve Arkadaşları, Kur'an-ı Kerfm Açıklamalı Meali, TDV, İstanbul, 2007.
• Akkılfı, İn 'am Fevval, el-M'cemu 'l-lvfujassa/ ji-Uliimi '1-Be/ağe, Dfuu Kutubi'Iİlmiyye, Beyrfıt, 1996.
• Atiyye, Corci Şahin, Su/lenıu '1-Lisan ji 'l-Sarji ve 'n-Nalıvi ve '/-Beyan, Dfuu'r-Reyhfuı, Be:rrut. trs.
• Berde'i, Sadullah, Hadail,:ti 'd-Dekfıik, İsmet Matbaası İstanbul, 1969.
• Cil.mi, Abdurrahman, Mulla Cam~ Salalı Bilici Kitapevi, İstanbul, trs.
• Dakr, Abdülğani, Mu'cemu'I-Kavaidi'I-Arabi fi'n-Nahvi ve's-Sarfi, Darfı'l-Kalem, Dımışk, !993.
• Ebu'I-'13ekıi, Muhibbuddin, Abdullah b.Hüseyn ei-Abkeri, e/-Lubbab ji-İleli'l-Binai ve '1-İ'rab, Dfuu'l-Fikr, Dımışk, 1995.
• Enbfui, Abdumıhman Ebu'I-Berekar, Esrarı'i '1-Arabzvye (tlık., Fahir Salih), Daru'l-Cil, Beyrfıt, 1995.
• Esmer, Raci, el-Mu 'cem ii 'l-lv!ufassal ji-İlmi 's-Sarji Dfuu'l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrfıt, 1997.
• Hasan, Abbas, en-Nalıvıı '1-Vafi, Daru'l-Me'arif, Beyrfıt, trs.,
• llindavi, Abdülhanlid Abmed Yusuf, e/-İ'cazü'l-Satfıyyü ji'l-Kıır'ani'/-Kerim, elMektebtü'l- Asrl, Beyrfıt, 2002 .
• .. .. .. .. . .. . . .. , Menfihicii '1-Sarjiyyfne ji 'l-Asri 's-Sa/isi ve 'r-Rabii 'l-Hicri, Dfuu 'I-Kalem, Dımışk, 1989 .
• ... ... ... ... ... , Şarh-u Şuzuri'z-Zelıeb, Dfuu'l-Fikr, Beyrfıt, 1994.
• Hudari, Muhammed, Haşiyetu '1-Hııdari ala Şerlıi b. Ald/, İntişarat-i İstiklal, Tahran, 1926.
• İbn Cinni, Ebu'l-Feth Osman, e/-Hasais, Dfuu'l-Kutubi'l-İlmiyye, (thk., Abdülhamid Hindavl), Beyrfıt, 2002. r.
• İbn Hişam, Cemaluddln Abdullah, Evde h '1-Mesô./ik İla Eljiyet-i İbn Malik, el- Meh.iebetü'l-Asri, Beyrfıt, 1996.
• İbn Manzfır, Lisanii '1-Arab, Dfuu İhyai't-Turasi'l-Arabi, Beyrut, trs.
• İbn Usffır, Ali, Şer/m'/- Cııme/li 'l-Zeccac, Daru'l-Marife, Beyrfıt, trs.
• Mutraci, Muhaınmed,ji 's-Saıfı ve Tatbikatilıi, Dfuu'n-Nehdeti'l-Arabl, Beyrfıt, 2000.
• Racihi, Abdu, eı-Tatblku 's-Sarfi, Daru'n-Naı.'ldati'l-Arabi, Beyrfıt, 2004.
• Saban, Muhammed b. Ali, Haşiyetu 's-Saban, Dfuu'!-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrfıt, 1997. Sibeveyhi, el-Kitab, Dfuu'l-Kutubi'l-İlmiyye, Be.yrfıt, 1999.
• Suyfıti, Abdurralıman b. Ebi Bekir b. Muhammed, el-Müzlıir ji-Uliinıi'l-Luğeti ve Enva 'ilıa (thk., Muhammed Abdurralıim), Dfuu'l-Fikr, Beyrfıt, 2005.
• Tehanevi, Muhammed b. Ali b. Ali b.Muhammed, Keşşafit lstilalıati'l-Fımiin, Dfuu'IKutubi'l- İlmiyye, Beyrfıt, 2006.