ARAP DİLİ İLE İLİŞKİSİ BAGLAMINDA BEGAVİ TEFSİRİNDE KIRAAT VECİHLERİ

Yıl 2015, Cilt: 20 Sayı: 2, 0 - 0, 30.12.2015

Nesrişah Saylan

Öz

V[Xll. yüzyıl alimlerinden olan Begavi tefsir alanında Me'ôlimu't-Tenzfl adlı eseri telif etmiştir. Bu
tefsir gerek içeriği gerekse kullandığı kaynaklar itibariyle dini ilimler yönünden önemli bir eserdir.
Begavi'nin kıraat-i aşereyi bir araya toplayan alimlerden biri olarak t~nınması, kıraale dair e/Ki{
ôye {i'l-Kırôe adlı eseri telif etmesi gibi hususiyetler, tefsiıinde kı raatierin çok geniş bir şekilde
yer almasını sağlamıştır. Bu makalede tilolajik bağlamda Begavi'nin tefsirinde kullandığı kıraat
vecihleri incelenecektir. Nitekim o, kıraatleri izah ederken aniann Arap diliyle irtibatı temelinde
kıraat-lehçe, kıraat-sarf ve kıraat-nahiv ili.şkisine değinmiş ve yeri geldiğinde bu konularda
açıklamalarda bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kur, Tefsir, Kıraat, Arap Dili.

Recitation Syles in the Begavi Commentary in Te rm s of The ir Relation to the Arabic language

Öz

Kaynakça

• Begavl, Ebu Muhammed Hüseyin b. Mesud, Te(sfru'l-Begavi Me'ôlimu't-Tenzil, Thk.
• Muhammed Abdullah en-Nemlr, Osman Cum'a Damiriyye ve Süleyman. Müslim ei-Harş, Daru Taybe, Riyad, 1409.
• Cevherl, İsmail b. Hammad, es-Sıhôh Tôcü'l-Lüğa ve Sıhôhü'l-Arabiyye, Thk. Ahmed AbdulğafUr Attari, Darü'I-İim li'I-Melayin, Beyrut 1085.
• Çetin, Abdurrahman, Kıraatların Te(sire Etkis~ Ensar Yay., İstanbul, 2012.
• ----' Kur'ôn -ı Kerim'in indirildiği Yedi Harf ve Kıraatlar, Ensar Neşriyat İstanbul, 2013.
• Dimyati, Ahmed b. Muhammed ei-Banna, ithôfu Fudalôi'l-Beşer fi'l- Kırôôti'l-Erbeate Aşer, Thk. Enes Mahrah, D~ru'I-Kütübi'l-ilmiyye, BeyrGt-Lübnan, 2011.
• Durmuş, İsmail, "Arap Dili ve Lehçeleri Açısından Kıraatlar" Kur'ôn ve Te(sir Araştırmaları IV, -Ensar Neşriyat İstanbul, 2002.
• Ebu Hayyan, Muhammed b. Yusuf ei-Endelüsl, Te(sfru'l-Bahri'l-Muhit Thk. Adil Ahmed Abdü'I-MevcCıd, Ali Muhammed Muawid, Daru'I-Kütübi'l-ilmiyye, BeyrGt 1993.
• ·· Ednerevi, Ahmed b. Muhammed, Tabakôtü'l-Mü(essirin, Thk. Süleyman b. Salih el- Hazi, Mektebetü'I-Uium ve'I-Hikem, Medine, 1417/1997.
• Eroğlu, Ali, el-Kifôye fı'l-Kırôô li'l-Begavf., Ekev Yay., Erzurum, 2002.
• Esmer, Raci, Ulumu'l-Belagat, Daru'l-01, Beyrut 1426/2005.
• Hamlevi, Ahmet Şeze'l-Urf fi Fenni's-Sarf, Thk. Mustafa Ahmed Abdulalim, Mektebetü'I-Mearif, Riyad, 1422/2001.
• Haşimi, Ahmed b. İbrahim b. Mustafa, el-Kavaidu'l-Esasiyye li'l-Lügati'l-Arabiyye, Thk. Muhammed Ahmed Kasım, ei-Mektebetü'I-Asriyye, BeyrGt 1424/2003.
• İbn Hallikan, Ebü'I-Abbas Şemseddin Ahmed b. Muhammed, Vefayôtü'l-A'yôn ve Enbôu Ebnôi'z-Zamôn, Thk. İhsan Abbas, Daru Sad ır, BeyrCıt 1398/1978.
• İbn Hişam, Ebu Abdiilah Cemaluddin ei-Ensari ei-Mısri}ly'i, Şerhu Katnı'n-Nedô ve Bellu's-Sadô, Thk. İrfan Matraci, Müessesetü'I-Kutubi's-Sekafiyye, Beyrut tsz.
• İbn Kesir, Ebü'I-Fida İmadüddin İsmail b. ömer, el-Bidôye ve'n-Nihôye, Thk. Abdullah b. Abdilmuhsin et-Turki, Daru Hicr, 1419/1998.
• İbn ManzCır, Cemalu'd-Din b. Muhammed, Lisônü'l-Arôb, Kahire, trs.
• İbn Mücahid, Ebu Bekir Ahmed b:MOsa b. el-Abbas, Kitôbü's-Seb' fi'l-Kırôôt Thk. Şevki Dayf, Daru'I-Mearif, Kahire, 1119.
• İbn Tağriberdi, Cemalüddin Yusuf ei-Atabeki, en-NucCımu'z-Zôhire fi Mulukf Mısır ve'lKahire, Thk. Muhammed Hüseyin Şemsuddin, Darü'I-Kütübi'I-İimiyye, BeyrGt, 1413/1992.
• Ibnü'I-Cezeri, Şemsuddin Ebü'I-Hayr Muhammed b. Muhammed b. Ali, en-Neşr fi'lKırciciti'l- Aşr, Thk. Ali Muhammed Dabba', Daru'I-Kütübi'l-ilmiyye, BeyrOt tsz.